Kontratës Kolektive Kombëtare të Punës për personelin e punësuar nga Ndërmarrjet e Pastrimit dhe të Shërbimeve të Integruara / Multi-shërbime

Kjo Kontratë Kombëtare Kolektive e Punës disiplinon në mënyrë unitare për të gjithë territorin e Republikës Italiane marrëdhëniet e punës ndërmjet ndërmarrjeve në sektorin e sipërmarrjeve të pastrimit dhe shërbimeve të integruara/multi-shërbime dhe personelit përkatës të punësuar.

Kjo Kontratë Kolektive Kombëtare e Punës, e nënshkruar nga shoqatat sipërmarrëse dhe nga organizatat sindikale të punëtorëve që janë relativisht më përfaqësuese në kategorinë e nivelit kombëtar dhe territorial, gjithashtu edhe në përputhje me nenin 7, paragrafi 4, i Dekretit ligjor nr. 248/2007 i konvertuar në ligjin nr. 31/2008, është një kompleks unitar dhe i pandashëm dhe përbën, në çdo normë të tijën dhe në tërësi, një trajtim minimal dhe të detyrueshëm, përveç rasteve të parashikuara shprehimisht në të, për punonjësit e ndërmarrjeve të përmendura në nenin 1 dhe përbën një kusht të nevojshëm për gëzimin e përfitimeve normative dhe kontributive të parashikuara nga normativat rajonale në fuqi, kombëtare dhe komunitare, si dhe për aksesin në formimin e vazhdueshëm që jepet nga fondet ndërprofesionale.

Në veçanti, aplikimi korrekt i dispozitave sipas neneve 54 e 66 dhe 69 (“Sigurimet shoqërore plotësuese”, “Organizmi paritetik kombëtar – O.N.B.S.I.” dhe “Asistenca sanitare integruese”) përbën një kusht të domosdoshëm për përdorimin e të gjitha instrumenteve që kjo marrëveshje C.C.N.L. ka krijuar për t’iu përgjigjur nevojave të ndërmarrjeve në lidhje me tregun e punës dhe të administrimit të marrëdhënieve të punës.

Kjo Kontratë zëvendëson dhe absorbon me çdo efekt normat e të gjitha marrëveshjeve të mëparshme kolektive kombëtare, si dhe normat dhe zakonet lokale, meqenëse rregullohen prej saj.

Për çdo gjë që nuk parashikohet në këtë Kontratë, vlejnë dispozitat e ligjeve përkatëse në fuqi. Mbeten të paprekura kushtet më të favorshme.

Duke pasur parasysh se tregu i shërbimeve të pastrimit dhe shërbimeve të integruara në sektorin publik dhe privat po evoluon në një perspektivë aktivitetesh të karakterizuara nga bashkë-prania e profesionalizmave heterogjene dhe të larmishme në lidhje me fushën e aplikimit të kontratës C.C.N.L. 24 tetor 1997, të kontratës C.C.N.L. 25 maj 2001, të Protokollit të Mirëkuptimit të 3 dhjetorit 2003 dhe përmbajtjes së Protokollit të 7 Tetorit 2003, i cili për më tepër ruan specifikën e tij, Palët bien dakord të përcaktojnë më tej sferën e aplikimit brenda kushteve të përcaktuara në këtë nen, si dhe për të zhvilluar fushën e aplikimit të normativës së mëparshme në mënyrat dhe termat e specifikuara më poshtë për t’iu përgjigjur sa më mirë nevojave më të artikuluara të kërkesave të tregut dhe të klientit.

Aktivitetet e kryera për klientelën (porositësit) publike dhe private, siç përvijohen në paragrafët e mëposhtëm, mund të administrohen brenda fushës së ndërmarrjeve tradicionale të pastrimit dhe/ose ndërmarrjeve të shërbimeve të integruara/multi-shërbime/global service me përdorimin e kësaj kontrate C.C.N.L..

Për rrjedhojë, përjashtohen nga sfera e aplikimi të kontratës aktivitetet autonome eventuale, qoftë edhe për kontrata të veçanta porosish, për marrëdhëniet e punës në të cilat aplikohen, sipas normativës në fuqi, autonome dhe specifike të kontratës C.C.N.L. përkatëse.

Shërbimet e pastrimit, dezinfektimit, sanifikimit, desinfektacionit dhe deratizimit rregullohen nga ligjin nr. 82/1994 dhe nga normat e mëvonshme e rregulloret zbatuese. Ato përfshijnë aktivitete shërbimi ndihmëse/integruese dhe aktivitete të llojit mirëmbajtës, të zakonshme dhe të jashtëzakonshme, të kryera në rrugë jo ekskluzive me kërkesën e klientelës publike dhe private.

Zgjerimi progresiv i kontratave të global service, të bazuara në rezultate dhe që përfshijnë edhe aktivitetet e projektimit dhe të qeverisjes së prodhimit të shërbimeve të ndryshme, të facility management dhe të shërbimeve të integruara ose multi-shërbime arrin në fakt të mbulojë një mori aktivitetesh shërbimi.

Palët synojnë të vënë në dispozicion të tregut, nëpërmjet kësaj kontrate kolektive, një mjet për të ripërcaktuar ofertën përballë kërkesës për shërbime që rrjedh nga zgjedhjet e esternalizimit të aktiviteteve jo parësore të bëra nga administratat publike (PP.AA.) dhe nga subjektet private.

Rrjedhimisht, në sferën e aplikimit të kësaj kontrate janë të përfshira, si shembull por jo në mënyrë shteruese, aktivitetet e mëposhtme:

• shërbimet e pastrimit, dezinfektimit, sanifikimit, desinfektacionit dhe deratizimit (civile, industriale, spitalore, shtëpiake, etc.);
• shërbimet e mirëmbajtjes (hapësirat e gjelbra, impiante dhe makineri industriale, ndërtesa, pasuri të luajtshme, pastrim muresh nga shkrimet dhe grafitet, rrugët dhe tabelat horizontale dhe vertikale në zona të kufizuara, pishina, plazhe, brigje rëre, etj.);
• shërbimet e drejtimit dhe administrimit të impianteve (termike, klimatizimi, elektrike, hidraulike, etj.);
• shërbimet e kontrollit të akseseve, shërbimet ndihmëse muzeore, panairet dhe shërbimet në kongrese (reception, pritje, shoqërim, ruajtje e lokaleve, ndërtesave, hapësirave, etj.);
• shërbimet e sanifikimit ambiental (dezinfektimi, desinfektacioni, deratizimi, etj.);
• shërbimet e përgjithshme (shërbimet e kopjimit, centrali, shpërndarja e kancelarisë dhe posta e brendshme, shërbimi fatorino, transporti me barela, zhvendosje të brendshme, etj.);
• shërbimet administrative (administrimi i bashkëpronësisë, administrimi i shërbimeve komunale, autorizimet, licencat, taksat, faturimet, etj.);
• shërbimet e ristoracionit (transport dhe shpërndarje e vakteve të ngrënies, rregullimi i lokaleve, larja e enëve, etj.)
• shërbime pastrimi, mirëmbajtjes dhe shërbime të tjera në shtëpi private (banesa, rezidenca, etj.);
• shërbime ndihmëse të transportit (asistencë, strehim dhe mirëmbajtje të vogla për transportin publik – autobusë, avionë, mjete lundrimi, etj.);
• shërbime ndihmëse në hapësirat shkollore, sanitare, industriale, zyra publike e private;
• shërbime të integruara në sferën e panaireve, muzeore dhe arkeologjike, duke përfshirë iniciativat promovuese dhe manifestimet rekreative dhe kulturore, si dhe shërbimet e ndërhyrjes së shpejtë kundër zjarrit, etj.;
• shërbime kontrolli të akseseve dhe ruajtjes së hapësirave, ndërtesave dhe pajisjeve, duke përfshirë ruajtjen dhe administrimin e parkimeve jo me pagesë në zona private të kufizuara, me ndihmën e impianteve teknologjike dhe të shërbimeve cinofile (me qen policie);
• shërbimet e korrierëve, ruajtja dhe arkivimi i dokumenteve, transporti i dokumenteve, shërbime biletarie dhe informacione edhe telefonike, me përjashtim të call-center, etj.;
• shërbime ndihmëse për administrimin e bibliotekave dhe të ekspozitave të librave, administrim i akseseve, informacion për publikun, zhvendosje dhe trajtim fizik i librave (materiale librarish, veshje me kopertinë/kapak, vendosje e shiritave kundër vjedhjes, aplikim i barkodeve etj.).

Trajtimi ekonomik dhe normativ është në përputhje me këtë kontratë C.C.N.L. aplikohet për punonjësit e punësuar, në ndërmarrje pavarësisht nga forma e tyre ligjore.

Për sa u përket ortakëve-punonjës të kooperativave, aplikohet ligji i datës 3 prill 2001, n. 142.

Duke qenë të vetëdijshëm për rëndësinë e rolit që marrin marrëdhëniet sindikale edhe për të kontribuar në zgjidhjen e problemeve komplekse të sektorit, është rënë dakord për mundësinë e vendosjes së niveleve të artikuluara të takimeve ndërmjet palëve që nënshkruajnë këtë kontratë, për ekzaminimin e tematikave specifike me interes sektorial.

1. Informacione të nivelit kombëtar

Duke pasur parasysh autonominë dhe atributet e veçanta përkatëse të ndërmarrjeve dhe organizatave sindikale, palët nënshkruese bien dakord që të promovojnë, si rregull çdo vit, dhe sidoqoftë me kërkesë të arsyetuar të njërës nga të dy palët, takime në nivel kombëtar me qëllim që:

• të ekzaminojë gjendjen dhe dinamikën cilësore dhe sasiore të punësimit, duke iu referuar veçanërisht punësimit të të rinjve dhe femrave;
• të ekzaminojë mundësinë që të bëjë realizimin e programeve formuese dhe/ose të kualifikimit profesional për punonjësit, në lidhje me ndryshimet në organizimin e punës; nga organizmi paritetik (kriter barazie) i sektorit;
• të realizojë monitorime të situatës së përgjithshme të degës, duke iu referuar veçanërisht kohëzgjatjes së kontratave të tenderit, ecurisë së garave, kritereve të përzgjedhjes cilësore të ndërmarrjeve dhe kritereve të fituesve, duke pasur si objektiv përcaktimin e iniciativave të mundshme të përshtatshme për harmonizimin dhe përmirësimin, në nivel kombëtar, të rregulloreve në këtë fushë;
• të ekzaminojë rregullimin e nevojshëm të sektorit, duke pasur parasysh modifikimet e karakterit legjislativ, kombëtare dhe evropiane, si dhe përcaktimin e kodeve të sjelljes që do të adoptohen ndërmjet Administratës Publike dhe shoqërive që ofrojnë shërbimet me anën e tenderave;
• ta bëjë më funksional dhe operativ observatorin për qeverisjen e tregut të punës dhe punësimin të ngritur pranë Ministrisë së Punës, edhe me qëllim që të mbështesë iniciativat e Kabinës së regjisë për luftën kundër punës së padeklaruar dhe të parregullt, sipas ligjit n. 296/2006, neni 1 paragrafi 1156 dhe Dekretit zbatues pasues ministror të datës 11 tetor 2007;
• të ekzaminojë, duke pasur parasysh modifikimet e karakterit legjislativ, duke përfshirë evolucionet në fushën e shoqërive të përziera, dhe të ndryshimeve të thella në tregun e punës, ecurinë sasiore dhe cilësore të marrëdhënieve ekzistuese të punës.

2. Informacione të nivelit territorial

Çdo vit, në nivel rajonal dhe/ose provincial, me kërkesën e njërës prej palëve, do të mbahen takime ndërmjet përfaqësuesve të organizatave nënshkruese për shqyrtimin e problemeve specifike që kanë reflektime të rëndësishme për territoret e veçanta me qëllim që:

• të konkretizohen iniciativat në lidhje me formimin dhe rikualifikimin profesional, edhe në lidhje me indikacionet e shprehura në nivel kombëtar nga organizmi paritetik i sektorit;
• të realizohen monitorime mbi kohëzgjatjen e kontratave të tenderave, mbi ecurinë e garave (tenderave), të kritereve të fituesve të kontratës, me qëllim që të përcaktohen iniciativat për harmonizimin dhe përmirësimin, në nivel rajonal, të rregulloreve përkatëse;
• të merren iniciativat e nevojshme në fushën e kontrollit dhe të parandalimit të sëmundjeve si dhe, në përgjithësi, në fushën e sigurisë në punë, duke pasur parasysh normat ligjore dhe të Marrëveshjeve ndërkonfederale në fuqi dhe në bazë të vendimeve të marra nga organizmi paritetik i sektorit.

3. Informacione në nivelin e ndërmarrjes për sipërmarrjet me dimensione kombëtare

Palët nënshkruese bien dakord që të promovojnë, si rregull çdo vit, dhe sidoqoftë me kërkesën e motivuar të njërës nga të dy palët, takime në nivel kombëtar, në fushën e sistemit të informacionit ekzistues, për ndërmarrjet me dimensione kombëtare me të paktën 400 punonjës për një analizë të përbashkët:

• për zbatimin e rregullave për parandalimin e aksidenteve dhe sëmundjeve profesionale dhe për kërkimin, zhvillimin dhe zbatimin e masave të përshtatshme për mbrojtjen e shëndetit dhe integritetit fizik të punëtorëve duke pasur parasysh normat legjislative dhe kontraktuese në fuqi;
• mbi vlerën numerike të organikës dhe mbi llojet e ndryshme të marrëdhënieve të punës ekzistuese në ndërmarrje;
• mbi ecurinë e punësimit të femrave, me veprimet e mundshme pozitive që lidhen me konkretizimin e temës së mundësive të barabarta në përputhje me parashikimet e D.Lgjs. 198/2006;
• mbi kontratat e tenderave që janë duke skaduar;
• mbi krizat e ndërmarrjeve që kanë ndikime në punësimin dhe/ose mobilitetin (lëvizshmëria/transferimi me dëshirë) e punëtorëve.

Gjatë takimeve specifike ndërmjet ndërmarrjes dhe përfaqësisë së sindikatës, ato do të jenë objekt ekzaminimi dhe përqasje paraprake ​​për:

• programet eventuale të ushtrimit dhe azhurnimit profesional të personelit, që rezultojnë nga futja e teknologjive të reja dhe/ose transformimeve teknologjike;
• artikulimin e ri të mundshëm të shërbimeve në lidhje me modifikimet strukturore në aparatin organizativ të vetë shërbimeve, si dhe rëniet nga nivelet e punësimit, mbi organizimin e punës dhe mbi profesionalizmin e punonjësve të nxitur nga inovacioni teknologjik, ristrukturimet dhe riorganizimet e ndërmarrjes;
• zgjidhjet e mundshme në fushën e mobilitetit (transferimi me dëshirën e punëtorit) dhe fleksibilitetit sipas këndvështrimit të një organizimi më të mirë të punës;
• ecurinë e punës jashtë orarit;
• programimit të periudhës së pushimeve vjetore të lejes së zakonshme;
• zbatimin e modeleve dhe të artikulimit të orareve të përcaktuara nga kontrata C.C.N.L. në fuqi.

4. Informacione në nivel të ndërmarrjes

Në nivel ndërmarrje do të formojnë një objekt krahasimi inovacionet teknologjike ose ristrukturimet që kanë implikime në nivelet e punësimit, në organizimin e punës dhe në profesionalizmin e punonjësve.

Do të jetë objekt i një ekzaminimi të përbashkët ndërmjet ndërmarrjeve, R.S.U.-ve, (Përfaqësi sindikale unitare) aty ku nuk janë krijuar ende, R.S.A.-ve (Përfaqësi sindikale e ndërmarrjes) çdo gjashtë muaj për:

1. vlerën numerike të personelit;
2. programet e formimit dhe të azhurnimit profesional të personelit;
3. ecurinë e punës jashtë orarit.

Ndërmarrjet do të informojnë gjithashtu R.S.U.-të, ose, nëse nuk janë krijuar ende, R.S.A.-të për çështjet në lidhje me të cilat dispozitat ligjore ose kontraktuese parashikojnë informacione në nivel ndërmarrje.

Për sa u përket kompetencave të mëtejshme të nivelit të ndërmarrjes, duhet të kihet parasysh përmbajtja e nenit 59.

5. Tema për krahasim në nivel kombëtar

Palët në takimet përkatëse do të trajtojnë problemet e integrimit të punëtorëve të huaj, në zbatim të normave ligjore që u përkasin.

Palët marrin përsipër të krijojnë një tryezë bisedimesh në momentin e nxjerrjes së reformës së amortizatorëve social, në mënyrë që të harmonizojnë normativën kontraktuese në fuqi me dispozitat e reja që do të nxirren nga ligjvënësi.

Palët nënshkruese përcaktojnë dy nivele kontraktuese:

• një kontratë kolektive kombëtare pune;
• një nivel të dytë kontraktues, në bazë të klauzolave specifike përfshirëse, për punëtorët e paregjistruar në sindikatë, të vetë kontratës C.C.N.L. dhe në përputhje me kriteret dhe procedurat që përcaktohen nga kjo kontratë.

Kontrata kolektive kombëtare e punës

Kjo kontratë kolektive kombëtare ka një kohëzgjatje trevjeçare si për pjesën ekonomike ashtu edhe për atë normative; ajo disiplinon të gjithë elementët e marrëdhënies së punës, duke përbërë një burim rregullimi të aspekteve normative.

Përcakton gjithashtu edhe trajtimin e pagës bazë me një funksion specifik garancie në drejtim të ruajtjes së fuqisë blerëse të pagave kontraktuese.

Kontrata C.C.N.L. identifikon, për kontraktimet e nivelit të dytë, lëndët, subjektet e kualifikuar dhe afatet, pasi të jepen garancitë e duhura procedurale, në fushat dhe me aftësitë që nuk përsëriten në krahasim me ato të nivelit kombëtar.

Procedurat për rinovimin e kontratës kolektive kombëtare të punës

Propozimet për rinovimin e kontratës C.C.N.L. do të paraqiten në afatin e duhur për të lejuar hapjen e negociatave gjashtë muaj përpara skadimit të kontratës.

Pala që ka marrë propozimet e rinovimit duhet të japë përgjigje brenda njëzet ditësh duke filluar nga data e marrjes së tyre, edhe për të rënë dakord për vendosjen e një takimi. Gjatë gjashtë muajve paraardhës dhe në muajin pas skadimit të kontratës C.C.N.L. dhe në çdo rast për një periudhë të përgjithshme prej shtatë muajsh nga paraqitja e propozimeve të rinovimit, palët nuk do të ndërmarrin iniciativa të njëanshme dhe as nuk do të procedojnë me veprime të drejtpërdrejta, në lidhje me çështjen e pazgjidhur kontraktuese.

Në rast të mosrespektimit të pushimit të konfliktit sindikal të përcaktuar më sipër, mund të ushtrohet e drejta për të kërkuar revokimin ose pezullimin e veprimit të zbatuar; atëherë kur revokimi ose pezullimi nuk janë zbatuar, data e hyrjes në fuqi e kontratës C.C.N.L. dhe e marrëveshjeve eventuale të nivelit të dytë do të shtyhet për një muaj.

Për të respektuar kohët dhe procedurat e përcaktuara është vënë si kusht, me modalitetet e përcaktuara në marrëveshjen e rinovimit, aplikimi i mekanizmit që njeh një mbulimin ekonomik nga data e skadimit të kontratës së mëparshme në favor të punonjësve në shërbim duke filluar nga data e arritjes së marrëveshjes së rinovimit.

Kontraktimi i Nivelit të Dytë

Palët, me këtë rinovim kontraktues, kanë ndarë një model kontraktimi të nivelit të dytë që ka si qëllim rritjen e sektorit edhe në kuadrin e përqasjes dhe të marrëdhënieve sindikale.

E drejta për kontraktimet e nivelit të dytë ushtrohet nga strukturat territoriale të organizatave sindikale (OO.SS.) kombëtare që nënshkruajnë kontratën C.C.N.L..

Ndërmarrjet asistohen dhe përfaqësohen nga Shoqatat kompetente territoriale të organizatave nënshkruese të punëdhënësve në të cilat janë regjistruar ose që u japin mandatin.

Kontraktimi i nivelit të dytë ka funksionin e negocimit të pagesave variabël ekonomike që lidhen me rezultatet e arritura në realizimin e programeve të vendosura ndërmjet palëve. Këta programe do të kenë si objektiv rritjen e produktivitetit, cilësisë, përfitimit, efikasitetit, novacionit, efektivitetit organizativ dhe elementeve të tjerë të rëndësishëm për përmirësimin e aftësisë konkurrenciale të ndërmarrjes, si dhe rezultatet që lidhen me ecurinë ekonomike të një ndërmarrje të vetme.

Primi i rezultatit duhet të ketë karakteristika të tilla që të lejojnë aplikimin e trajtimeve të veçanta të kontributeve dhe fiskale të parashikuara nga normativa ligjore.

Kontraktimi i nivelit të dytë ushtrohet për lëndët e deleguara, tërësisht ose pjesërisht, nga kjo kontratë C.C.N.L., siç përcaktohet medoemos në këtë paragraf ose nga ligji; duhet të ketë të bëjë me lëndë dhe institute që nuk janë negociuar tashmë në nivele të tjera të kontraktimit, sipas parimit “ne bis in idem” (jo dy herë për të njëjtën gjë), përveç rasteve të parashikuara shprehimisht në këtë kontratë C.C.N.L..

• veprime në favor të personelit femëror, duke zbatuar rekomandimin e KEE nr. 635/1984 dhe të D.Lgjs. 198/2006, në përputhje me atë që është rënë dakord për këtë çështje në nivel kombëtar;
• veprime pozitive për fleksibilitetin sipas nenit 9 të ligjit nr. 53/2000;
• marrëveshjet në fushën e zhvillimit të bilateralizmit (marrëdhënie dypalëshe), koherent dhe brenda kuadrit të rënë dakord për këtë çështje në nivel kombëtar;
• angazhimet e ndryshme formuese dhe modalitetet specifike të zhvillimit të formimit të brendshëm dhe të jashtëm të praktikantëve, në përputhje me nenin 12 të kësaj kontrate C.C.N.L.;
• monitorimin e shfrytëzimit të orëve suplementare në përputhje me atë çfarë parashikohet në nenin 33 të kësaj kontrate C.C.N.L.; 
• marrëveshjet specifike për ndarjen e turneve/orareve edhe për tipologji specifike të tenderave të pranishëm në territor, në funksion të një organizimi më të mirë të punës;
• modalitetet shpjeguese të aplikimit të regjimeve të fleksibilitetit të parashikuara tashmë nga kjo kontratë C.C.N.L. (Kontrata Kolektive Kombëtare e Punës) dhe/ose përcaktimin e mekanizmave të rinj për tipologjitë e veçanta të tenderave të pranishëm në territor;
• përcaktimin e zgjidhjeve që synojnë për një përdorim më të madh të mobilitetit (transferim me dëshirën e punonjësit) të ndërmarrjes, edhe jashtë hapësirës komunale;
• përcaktimin e masave që synojnë përmirësimin e kushteve të punës edhe me qëllim për të kundërshtuar format eventuale anormale të asenteizmit (mosparaqitjes në punë).

Marrëveshjet e nivelit të dytë kanë një kohëzgjatje trevjeçare.

Procedurat e rinovimit e të administrimit të marrëveshjeve të nivelit të dytë

Marrëveshjet e nivelit të dytë kanë një kohëzgjatje trevjeçare dhe janë të rinovueshme në përputhje me parimin e autonomisë së cikleve të negociatave me qëllim që të shmangen mbivendosjet me kohët e rinovimit të kontratës kolektive kombëtare.

Kërkesat për rinovimin e marrëveshjeve të nivelit të dytë duhet të nënshkruhen bashkërisht nga subjektet e përcaktuara në këtë nen dhe t’i paraqiten Shoqatës kompetente territoriale, në kohën e duhur për të lejuar hapjen e negociatave, tre muaj përpara skadimit të vetë marrëveshjeve.

Pala që ka marrë propozimet e rinovimit duhet të japë përgjigje brenda 20 ditësh duke filluar nga data e marrjes së tyre edhe për të rënë dakord për vendosjen e një takimi.

Për një periudhë katër mujore nga paraqitja e vetë kërkesave, palët nuk do të ndërmarrin iniciativa të njëanshme dhe as nuk do të procedojnë me veprime të drejtpërdrejta, në lidhje me çështjen e pazgjidhur kontraktuese.

Kontraktimi i nivelit të dytë me përmbajtje ekonomike lejohet për vendosjen e një Primi të Rezultatit të llogaritur vetëm duke iu referuar rezultateve të arritura në realizimin e programeve të rëna dakord në përputhje me paragrafin e mëparshëm “Kontraktimi i nivelit të dytë” si dhe paragrafin pasues “Primi i rezultatit”.

Për qëllime të identifikimit të parametrave objektivë që mund të përdoren në bazë të këtij neni, palët, duke pasur parasysh sesi sektori i ndërmarrjeve të pastrimit dhe multi-shërbime/shërbime të integruara është i karakterizuar sigurisht nga “intensiteti i lartë i fuqisë punëtore” dhe sesi burimi kryesor përbëhet nga puna, bien dakord të përcaktojnë treguesin kryesor në praninë efektive në punë.

Për këtë qëllim, dhënia e primit të rezultatit do të jetë proporcionale në raport me praninë efektive të pranisë së punonjësit, me përjashtim të periudhave të mungesës për leje lindje, aksidenteve dhe aktiviteteve sindikaliste, në konvergjencë me cilësinë e punës së kryer, të nevojshme me qëllim që të ruhen kontratat e prokurimit si dhe nënshkrimin e kontratave të reja.

Krijohet një komision konsultativ kombëtar për të kryer analizën e koherencës, në lidhje me atë që është vendosur në këtë nen, të kërkesave të paraqitura, të ecurisë së kontraktimeve dhe të rezultateve përkatëse. Komisioni, në këtë kontekst, do të jetë në gjendje të drejtojë, me iniciativat më të përshtatshme, kontraktimin e nivelit të dytë siç përcaktohet në këtë nen.

Krijimi i Komisionit konsultativ kombëtar ka si qëllim përfshirjen pjesëmarrëse në çdo nivel dhe evoluimin e sistemit të marrëdhënieve industriale.

Organizmat territoriale të sipërmarrjes dhe sindikatave do t’ua komunikojnë organizatave kombëtare përkatëse tekstet e marrëveshjeve të nënshkruara të nivelit të dytë.

Primi i rezultatit

Kontraktimi me përmbajtje ekonomike parashikohet me modalitetet e treguara më poshtë. Ajo do të ketë si objekt disbursime pagash të lidhura ngushtë me objektivat dhe rezultatet e arritura me zbatimin e programeve të dakorduara ndërmjet Palëve, duke pasur si objektiv, për shembull, rritjen e rendimentit, produktivitetit, efektivitetit, efikasitetit, konkurrencës dhe cilësisë.

Shumat e elementëve të rinj ekonomikë integrues sipas paragrafëve të mëparshëm janë të ndryshueshme, nuk mund të paracaktohen dhe nuk janë të dobishme për qëllimet e asnjë institucioni ligjor ose kontraktues; ato duhet të jenë gjithashtu koherente edhe me atë që parashikohet në normativën kontributive dhe fiskale që parashikon lehtësime të veçanta në lidhje me elementët ekonomikë që rrjedhin nga kontraktimet e nivelit të dytë.

Marrëveshja për primin do të ketë një kohëzgjatje trevjeçare.

Kontraktimi i nivelit të dytë do të përcaktojë kushtet, kohën dhe modalitetet e aplikimit të primit të rezultatit.

Pagesa e primit do të riproporcionohet nga ndërmarrja në lidhje me ditët e punës efektive të kryera në varësi të saj nga punonjësit në vitin e kaluar.

Për punonjësit me orë të reduktuara, shuma e primit do të llogaritet në përpjesëtim me orarin e punës individual.

Primi, pas marrëveshjes së nivelit të dytë, kur paguhet, do të absorbojë deri në shumën totale të duhur, çdo trajtim ekonomik kolektiv shtesë ndaj atij që është parashikuar në këtë kontratë C.C.N.L., ose, aty ku është më i ulët, do të absorbohet tërësisht.

Në përputhje me atë që parashikohet në paragrafin paraardhës, në situatat kur në datën e hyrjes në fuqi të kësaj kontrate C.C.N.L. të rezultojnë marrëveshjet ekonomike të nivelit të dytë në fuqi, do të zgjerohen kushtet e përcaktuara në këtë nen.

Duke pasur parasysh se marrëveshjet e nivelit të dytë duhet të depozitohen pranë drejtorive provinciale të punës në bazë të normave të ligjeve në fuqi, Palët bien dakord që marrëveshjet e nivelit të dytë të dërgohen edhe te O.N.B.S.I. që do të marra masa t’i dërgojë në Këshillin Kombëtar të Ekonomisë dhe Punës (C.N.E.L.) për qëllimet e parashikuara nga ligji.

Elementi i garancisë së pagës

Punonjësve të punësuar për një kohë të pacaktuar, të cilët në katër vitet e mëparshme kanë rezultuar pa kontraktim të nivelit të dytë dhe që nuk kanë marrë trajtime të tjera ekonomike individuale ose kolektive përveç asaj që u takon nga kjo kontratë kolektive, nëse pas prezantimit të një platforme të nivelit të dytë, në përputhje me këtë nen nuk përcaktohet një marrëveshje deri në muajin dhjetor 2012, ndërmarrja do të paguajë me pagën e muajin korrik 2013, shumën prej 80,00 € në nivelin e 2^të (parametri 109) dhe i riparametruar për nivelet e tjera.

Verifikimi i atyre që kanë të drejtë dhe dhënia e elementit të garancisë do të përcaktohet duke iu referuar situatës së konstatuar në katërvjeçarin fundit.

Elementi i garancisë ka të bëjë me punonjësit e punësuar për një kohë të pacaktuar, në fuqi që nga 1 janari 2013, të cilët rezultojnë se janë të regjistruar në regjistrin unik të paktën gjashtë muaj më parë. Ndërmarrja do të llogarisë shumën në përpjesëtim me ditët efektive të punës së kryer nga punonjësit në vartësinë e saj në periudhën 1/1/2010 – 31/12/2012.

Në rastin e një transferimi kontrate tenderi, që mund të ndërhyjë ndërmjet janarit 2013 dhe korrikut 2013, ndërmarrja që mbyllet do t’i likuidojë punonjësve që i kalojnë ndërmarrjes hyrëse shumat eventuale që u takojnë si element garancie pagese.

Për punonjësit me orë të reduktuara, shuma e elementit të garancisë do të llogaritet në përpjesëtim me orarin e punës individual.

Shuma e paguar si element garancie nuk është e dobishme me qëllim të llogaritjes sipas asnjë institucioni ligjor ose kontraktues, pasi palët e kanë përcaktuar shumën në një kuptim gjithëpërfshirës, ​​duke marrë parasysh çdo ndikim, duke përfshirë aty edhe pagesën për trajtimin e përfundimit marrëdhënieve të punës.

Elementi i garancisë nuk mund të jetë zëvendësues i marrëveshjeve ekzistuese të nivelit të dytë.

Institucionet që kanë lidhje me shtimin e produktivitetit

Duke pasur parasysh atë që parashikohet nga normativat ligjore dhe qarkoret shpjeguese përkatëse, si dhe Marrëveshjet Ndërkonfederale për këtë çështje, Palët bien dakord që aplikimi i institucioneve të mëposhtme sjell rritje në produktivitet, cilësi, konkurrencë, përfitime, inovacion dhe efikasiteti organizativ:

• punë jashtë orarit;
• punë suplementare;
• shpërblime për klauzola elastike;
• punë natën;
• punë me turne;
• punë gjatë festave;
• primet variabël të rendimentit;
• orët e r.o.l. (reduktimi i orarit të punës), banka e orëve dhe ish- ditë festash të pashfrytëzuara;
• çdo zë tjetër shpërblimi që synon rritjen e produktivitetit të ndërmarrjes, cilësisë, konkurrencës, rendimentit, inovacionit dhe efektivitetit organizativ.

Duke pasur parasysh se sektori karakterizohet, në shumicën e rasteve, nga prodhimi i shërbimeve nëpërmjet kontratave të tenderave dhe se kjo gjë çon në ndryshime të shpeshta të administrimit ndërmjet ndërmarrjeve me ndërprerje të marrëdhënieve të punës nga ana e ndërmarrjes transferuese dhe përgatitjen e burimeve të nevojshme të punës, me punësime rishtazi, nga ana e ndërmarrjes hyrëse apo zëvendësuese, Palët synojnë të marrin parasysh, nga njëra anë, karakteristikat strukturore të vetë sektorit dhe të aktiviteteve të ndërmarrjeve dhe, nga ana tjetër, të objektivit për të futur nën tutelë në mënyrën më konkrete nivelet e përgjithshme të punësimit.

Prandaj, Palët bien dakord për disiplinën e mëposhtme për rastet e ndryshimit të kontratës së tenderit, të vlefshme për çdo tipologji juridike të ndërmarrjes që prodhon shërbime, qoftë transferuese ose zëvendësuese apo hyrëse në vend të saj (shoqëri, kooperativë, etj.), gjithashtu edhe në përputhje me nenin 7, paragrafi 4 bis, të Dekretit legjislativ 31.12.2007, n. 248, i konvertuar në ligj me datën 28.2.2008 n. 31.

Në çdo rast ndryshimi të kontratës së tenderit, Ndërmarrja që mbyllet do t’u japë një komunikim paraprak, me përjashtim të rasteve kur kjo nuk është objektivisht e mundur, të paktën 15 ditë përpara se të hyjë në fuqi kontrata e re, strukturave sindikale territoriale kompetente, duke dhënë edhe informacion gjithashtu për:

• forcat numerike të punonjësve të përfshirë, duke treguar ata që janë të punësuar në kontratën e tenderit në fjalë, që kanë hyrë në forcë dhe të punësuar në mënyrë të përhershme për të paktën 4 muaj;
• orarin përkatës të kontraktimit javor;
• nivelin e inkuadrimit dhe datën e caktimit;
• datën e punësimit në sektor;
• datën e punësimit në ndërmarrjen që po largohet;
• punësimin e mundshëm të rastit ose me kontratë në tendera të tjerë;
• caktimin e mundshëm të funksioneve të koordinimit dhe planifikimit, me përcaktimin e kryerjes eventuale të këtyre funksioneve në kontrata tenderash të tjerë.

Ky komunikim i dërgohet njëkohësisht ndërmarrjes zëvendësuese hyrëse.

Ndërmarrja hyrëse, me shpejtësi maksimale dhe të paktën 15 ditë përpara se kontrata të hyjë në fuqi, dhe atëherë kur kjo gjë nuk është objektivisht e mundur, në kohën e duhur, do t’ua komunikojë hyrjen e saj në marrjen e kontratës së tenderit Organizatave sindikale territoriale të nënshkrueseve të kontratës C.C.N.L. Me kërkesën e këtyre të fundit, Palët do të takohen përpara marrjes në dorëzim për të siguruar aplikimin korrekt të kushteve për transferimin e punonjësve. Me skadimin e kontratës së tenderit mund të verifikohen 2 raste:

a) në rast të zgjidhjes së kontratës së tenderit me të njëjtat kushte, modalitete dhe shërbime kontraktuese, shoqëria në hyrje merr përsipër të garantojë punësimin, pa periudhë prove, të personelit ekzistues në organikë për tenderin që rezulton nga dokumentacioni provues që e përcakton këtë për të paktën 4 muaj para vetë mbylljes, me përjashtim të rasteve të veçanta si dorëheqjet, pensionet, vdekjet;

b) në rast të zgjidhjes së kontratës së tenderit me modifikime të afateve, modaliteteve dhe shërbimeve kontraktuese, ndërmarrja që futet në vend të saj – edhe nëse është e njëjta që ka administruar shërbimin – do të thirret pranë Shoqatës territoriale të cilës i jep mandatin, ose në mungesë të saj pranë Inspektoratit Territorial të Punës ose ndonjë institucioni eventual analog territorial kompetent, ku është e mundur në 15 ditët e mëparshme me përfaqësinë sindikale të ndërmarrjes dhe Organizatat sindikaliste, që kanë lidhur marrëveshjen, territoriale kompetente për shqyrtimin e situatës, për të harmonizuar kërkesat e ndryshuara tekniko-organizative të kontratës së tenderit duke ruajtur nivelet e punësimit, duke pasur parasysh kushtet profesionale dhe përdorimin e personelit të punësuar, gjithashtu duke iu drejtuar proceseve të mobilitetit nga vendi i punës brenda fushëveprimit të aktivitetit të sipërmarrjes ose të instrumenteve si p.sh. part-time (orar të reduktuar), zvogëlimi i orarit të punës, fleksibiliteti i ditëve të punës, mobiliteti (lëvizshmëria).

Në procedurat e ndryshimit të tenderit ndërmarrja zëvendësuese, duke pasur parasysh përcaktimet në shkronjat a) dhe b) si më sipër, do të punësojë si vartës punonjësit dhe punonjësit ortakë me marrëdhënie pune në vartësi sipas marrëdhënieve që janë transferuar nga ndërmarrja që ka mbyllur.

Kur ndërmarrja zëvendësuese është e krijuar në formë kooperative, mbetet e paprekur e drejta e mëvonshme e punonjësit për të paraqitur një kërkesë formale për t’u bashkuar si ortak.

Ortakut megjithatë do t’i garantohet një trajtim ekonomik i përgjithshëm jo më i vogël se ai që është parashikuar në këtë kontratë C.C.N.L.

Këto punësime nuk përbëjnë punësim shtesë.

Në rast se janë marrë masa, në momentin e ndërprerjes së marrëdhënieve, për pezullime nga puna të cilat në çdo rast çojnë në ruajtjen e vendit të punës, marrëdhënia do të vazhdojë nën vartësinë e ndërmarrjes që ka mbyllur dhe punonjësi do të punësohet nga ndërmarrja zëvendësuese në momentin në të cilin pushon shkaku i pezullimit.

Punonjësit në pritje të punësimit sipas nenit 31 i ligjit n. 300/1970 do të punësohen nga ndërmarrja zëvendësuese me kalim direkt dhe të menjëhershëm.

Punonjësit e punësuar me kontratë me afat të caktuar do të punësohen nga ndërmarrja zëvendësuese në skadimin e kontratës së marrëdhënies së punës së përcaktuar fillimisht.

Në çdo rast të transferimit të punonjësve nga një ndërmarrje në tjetrën, sipas nenit 4 të kësaj kontrate C.C.N.L., periudha e praktikës (stazhit) që është kryer, për të cilën ndërmarrja e mbyllur ka për detyrë t’i japë dokumentacionin e duhur ndërmarrjes zëvendësuese, llogaritet e plotë dhe duhet për llogaritjen e vjetërsisë në punë.

Ndërmarrja që largohet, sapo të ketë statusin zyrtar dhe, në çdo rast, brenda kohës së nevojshme për zbatimin e procedurave të përcaktuara më sipër, i dorëzon shoqërisë pasardhëse dokumentacionin e mëposhtëm, në lidhje me çdo punonjës që plotëson kërkesat e parashikuara për punësim:

• emrin, datën dhe vendin e lindjes, kodin fiskal dhe adresën e rezidencës (ose vendbanimin, nëse është i ndryshëm nga rezidenca);
• lejeqëndrimin eventual dhe skadimin e tij;
• numrin e telefonit;
• ekstraktin e katër muajve të fundit të Librit Unik të Punës;
• nivelin e inkuadrimit;
• tipologjinë e kontratës dhe, për kohën e caktuar, datën e skadimit dhe shkakun;
• orarin javor;
• datën e punësimit në sektor;
• datën e punësimit në ndërmarrjen që po largohet;
• situatën individuale në lidhje me sëmundjen dhe aksidentet në punë, në përputhje dhe brenda kufijve të përcaktuar në nenin 51, paragrafët 4 e 5, të kontratës C.C.N.L. në fuqi;

përveç kësaj

• listën e personelit të punësuar detyrimisht në përputhje me ligjin n. 68/1999;
• masat e adoptuara sipas Dekretit legjislativ nr. 81/2008 në kuadrin e shëndetit dhe sigurisë në punë, në lidhje me mbikëqyrjen sanitare dhe me mjekun kompetent, si dhe për iniciativat e formimit dhe informacionit, duke përfshirë gjendjen e zbatimit të detyrimeve sipas Marrëveshjes së datës 21.12.2011 ndërmjet Ministrisë së Punës dhe Konferencës Shtet/Rajone;
• iniciativat e formimit dhe/ose ushtrimit, duke përfshirë ato që kanë të bëjnë me kontratat eventuale të praktikës profesionalizuese të nënshkruara, si dhe ato eventualet që lidhen me Librezën e formimit të qytetarit – sipas nenit 2, germa i) e Dekretit legjislativ 10.9.2003, n. 276, dhe të Dekretit të Ministrisë së Punës 10.10.2005;
• regjistrimin e punonjësve në fondet e pensioneve suplementare dhe në fondin e asistencës sanitare integruese sipas neveve 54 dhe 69 të kontratës C.C.N.L. në fuqi.

Për personelin e përfshirë në transferimin e tenderit sipas këtij neni ndërmarrja e mbyllur është e përjashtuar nga detyrimi për të paguar shpërblimin zëvendësues të paralajmërimit të përmendur në nenin 57.

DEKLARATË ME PROCESVERBAL

Palët pranojnë se normativa e përmendur në këtë nen, në rastin e punësimit me transferim të drejtpërdrejtë dhe të menjëhershëm, nuk synon të ndryshojë regjimin që lidhet me ndërprerjen e tenderit i cili parashikon zgjidhjen e marrëdhënies së punës me ndërmarrjen e mbyllur për heqjen e vendit të punës në bazë të nenit 3 të ligjit n. 604/1966 dhe themelimin ex novo (rishtazi) të marrëdhënies së punës me ndërmarrjen zëvendësuese.

Palët, për këtë arsye, i referohen dhe i bashkëngjisin kësaj kontrate C.C.N.L., shënimin e Ministrisë së Punës, prot. n. 5/25 316/70 API e datës 14.3.1992 e konfirmuar me qarkoren e datës 28.5.2001 n. 5/26514/7APT/2001 dhe teksti i nenit 7, paragrafi 4 bis, i Dekretit-ligjor të datës 31.12.2007 n. 248, i konvertuar në ligj me 28.2.2008 n. 31.

Në bazë të nenit 1 të Dekretit legjislativ 26 maj 1997, n. 152, punëdhënësi ka për detyrë t’i sigurojë punonjësit, brenda tridhjetë ditëve nga data e punësimit, këto informacione:

a) identitetin e palëve;

b) vendin e punës; në mungesë të një vendi fiks ose mbizotërues të punës, përcaktimin nëse punonjësi është i punësuar në vende të ndryshme, si dhe selinë ose vendbanimin e punëdhënësit;

c) datën e fillimit të marrëdhënies në punë;

d) kohëzgjatjen e marrëdhënies në punë;

e) kohëzgjatjen e periudhës së provës;

f) inkuadrimin, nivelin dhe kualifikimin që i atribuohet punonjësit, karakteristikat ose përshkrimin përmbledhës të punës;

g) shumën fillestare të pagës dhe elementët përbërës përkatës me treguesin e periudhës së pagesës;

h) kohëzgjatjen e pushimeve të paguara;

i) orarin e punës;

j) afatet e paralajmërimit në rastin e dorëheqjes.

Informacioni në lidhje me udhëzimet e përmendura në germat e), g), h), i) dhe j) mund të bëhet duke iu referuar normave të kontratës C.C.N.L.

Punëdhënësi që operon me regjim kontraktimi (tender) dhe nënkontraktimi do t’i japë punonjësit një teserë njohje sipas nenit 18, paragrafi 1, germa u) të Dekretit legjislativ të 9 prillit 2008, n. 81.

Në momentin e punësimit, punonjësi duhet të paraqesë:

• një dokument identiteti;
• certifikatën e përgjithshme të gjendjes gjyqësore me datë jo më përpara se tre muaj;
• numrin e kodit fiskal dhe çdo gjë tjetër që eventualisht kërkohet nga dispozitat ligjore të veçanta;
• gjendjen familjare;
• dy fotografi me madhësi pasaporte.

Pasi të përfundojë marrëdhënia e punës, ndërmarrja, jo më vonë se një ditë pas mbylljes së saj, i dorëzon punonjësit, i cili do të lëshojë një dëftesë për marrjen e tyre, të gjitha dokumentet që i përkasin të interesuarit; kur ai nuk ka ndonjë pengesë për të bërë këtë për arsye që nuk varen nga vullneti i tij.

Për mbrojtjen e punës së grave dhe të miturve zbatohen normat ligjore në fuqi.

Duke qenë se dhuna dhe ngacmimet seksuale në vendin e punës përbëjnë abuzim dhe shkelje të të drejtave të njeriut, Palët Sociale nënshkruese të kësaj kontrate C.C.N.L. bien dakord të promovojnë iniciativa me qëllim që të parandalojnë dhe luftojnë sjellje të tilla të papranueshme dhe të papajtueshme me respektin ndaj personit njerëzor, Palët pajtohen plotësisht me parimet e shprehura në Marrëveshjen Evropiane të nënshkruar më 26 prill 2007 “Marrëveshja kuadër për ngacmimin dhe dhunën në vendet e punës”, në Rekomandimin ILO n. 206 të vitit 2019 dhe në Konventën e ILO-s n.190 të aprovuar në qershor 2019 dhe në Marrëveshjet Ndërkonfederale të nënshkruara nga Shoqatat e Punëdhënësve dhe Sindikatat (OO.SS.).

Kodi i Mundësive të Barabarta, sipas D.Lgjs. 198/2006, saktëson si detyrim të punëdhënësit që të sigurojë kushte pune të tilla që të garantojnë integritetin fizik e moral dhe dinjitetin e punonjësve, si dhe mirëqenien psikologjike të punëtoreve dhe punëtorëve.

Për këtë qëllim, identifikohen iniciativa të karakterit informativ dhe formues, që synojnë të luftojnë, të parandalojnë dhe të mos tolerojnë sjelljet diskriminuese të bazuara në diversitet (larmi, etnike, race, etj.) dhe në veçanti dhunën apo ngacmimin seksual në vendet e punës, në mënyrë që të garantohet respektimi i dinjitetit të secilit dhe të favorizohen marrëdhëniet ndërpersonale, të bazuara në parimet e barazisë dhe të korrektësisë reciproke.

Në programet e formimit të personelit dhe drejtuesve, ndërmarrjet do të duhet të përfshijnë informacionet në lidhje me orientimet e adoptuara në lidhje me parandalimin e ngacmimeve seksuale dhe për procedurat që duhen ndjekur nëse ndodh ngacmimi.

Do të përgatiten nga ndërmarrjet, ndërhyrje specifike formimi, të cilat do të realizohen edhe nëpërmjet Fondeve Ndërprofesionale, në lidhje me mbrojtjen e lirisë dhe të dinjitetit të personit, me qëllim që të parandalohen shfaqjen e sjelljeve që mund të konfigurohen si ngacmime seksuale dhe për të nxitur sjellje të veçanta që synojnë përhapjen e kulturës së respektit ndaj personit.

Për këtë qëllim, Organizatat Sindikale do të organizojnë asamble me personelin në lidhje me këto tema.

Ndërmarrjet do të përgatisin material informues që u drejtohet punëtoreve dhe punëtorëve mbi sjelljen që duhet të adoptojnë në rastin e ngacmimeve seksuale.

Brenda një muaji nga data e nënshkrimit të kësaj kontrate C.C.N.L., Palët do të përcaktojnë një Kod Sjelljeje/Linja Udhëzuese me masat dhe procedurat që do të adoptohen në luftën kundër dhunës dhe ngacmimeve seksuale në vendin e punës, të cilat do të përdoren nga ndërmarrjet e veçanta.

Punonjësi i punësuar në shërbim mund t’i nënshtrohet një periudhe prove që nuk tejkalon:

• 6 muaj për punonjësit e inkuadruar në nivelin (kategoria) Kuadër;
• 4 muaj për punonjësit e inkuadruar në nivelin e 7^të;
• 3 muaj për punonjësit e inkuadruar në nivelin e 6^të;
• 2 muaj për punëtorët me detyra nëpunës të klasifikuar në nivelin e 5^të, 4^të, 3^të dhe të 2^të;
• 30 ditë punë reale, për punonjësit me detyra si punonjës të inkuadruar në nivelin e 4^të dhe të 5^të;
• 26 ditë punë efektive, për punonjësit me funksion si punonjës të klasifikuar në nivelin e 1^rë, 2^të dhe të 3^të.

Mbeten të pandryshuar limitet maksimal të përmendur në paragrafin e mëparshëm, për punonjësit si punëtorë të thjeshtë, të punësuar me orë të reduktuara të tipit vertikal, periudha e provës në asnjë rast nuk mund të tejkalojë një afat prej tre muajsh.

Kjo periudhë prove duhet të rezultojë në letrën e punësimit të përmendur në nenin 5. Gjatë periudhës së provës, ekzistojnë ndërmjet palëve të gjitha të drejtat dhe detyrimet e kësaj kontrate, përveç rasteve kur parashikohet ndryshe nga vetë kontrata.

Gjatë periudhës së provës, ndërprerja e marrëdhënies së punës mund të bëhet nga secila palë në çdo kohë pa njoftim paraprak dhe pa dëmshpërblim për zgjidhjen e saj.

Nëse zgjidhja e kontratës ndodh për dorëheqje në çdo kohë ose me pushim nga puna gjatë dy muajve të parë të provës për punëtorët e nivelit të 7^të dhe gjatë muajit të parë për punonjësit e nivelit të 6^të, paga do të paguhet vetëm për periudhën e shërbimit të kryer.

Nëse largimi nga puna bëhet pas afateve të sipërpërmendura, punonjësit do t’i paguhet paga deri në mes ose në fund të muajit në vazhdim, varet nëse zgjidhja e kontratës ndodh brenda pesëmbëdhjetëditëshit të parë apo të dytë të të njëjtit muaj.

Nëse në fund të periudhës së provës ndërmarrja nuk procedon me ndërprerjen e marrëdhënies së punës, punëtori do të konsiderohet i konfirmuar në shërbim dhe kjo periudhë do të llogaritet për qëllime të përcaktimit të vjetërsisë në shërbim.

Përjashtohen nga periudha e provës punonjësit me kualifikim si punëtorë që kanë kaluar tashmë, në të njëjtën ndërmarrje dhe për të njëjtat detyra, gjatë 12 muajve të mëparshëm, ose në rastin e kalimit të drejtpërdrejtë dhe të menjëhershëm.

Mbeten të pandryshuara kushtet e përgjithshme individuale më të favorshme brenda secilit institucion. Mbeten të pandryshuara, përveç kësaj, të gjitha kushtet e tjera më të favorshme.

Në lidhje me detyrat e kryera, punonjësit klasifikohen në nivelet e renditura më poshtë, pavarësisht se dallimi ndërmjet nëpunësve dhe punëtorëve ruhet për efekt të të gjitha normave (legjislative, rregulluese, kontraktuese, etj.) që parashikojnë trajtim të diferencuar dhe në çdo rast i referohen në mënyrë të dallueshme këtyre punonjës.

Punonjësi që kryen në mënyrë të përzier detyra të niveleve të ndryshme inkuadrohet në nivelin më të lartë nëse mbizotërojnë detyrat që kanë të bëjnë me nivelin më të lartë, me përjashtim të rastit të ndryshimit të përkohshëm të detyrave.

Inkuadrimi i punonjësve në kategoritë e parashikuara nga ky nen bëhet në bazë të deklaratave të përgjithshme, ilustrimeve me shembujve të profileve profesionale dhe të shembujve. Shembujt i referohen përgjithësisht figurës profesionale të punonjësit dhe për këtë arsye janë të formuluar kryesisht me terma uniform.

Kërkesat e domosdoshme që rrjedhin nga karakteristikat dhe nga parakushtet profesionale të treguara në deklaratë dhe nga përmbajtjet profesionale të specifikuara në profile, lejojnë, për analogji, inkuadrimin e figurave profesionale që nuk paraqiten në tekst.

Nëse për të ushtruar disa veprimtari të caktuara kërkohen autorizime të veçanta dhe/ose kualifikime specifike, është rënë dakord që ushtrimi i këtyre veprimtarive dhe inkuadrimi në nivelin përkatës të bëhet me kusht që punonjësi të plotësojë kushtet e duhura.

KUADROT

Duke u bazuar dhe në përputhje me ligjin 13 maj 1985 n. 190 siç është modifikuar nga ligji i 2 prillit 1986, n. 106, Palët bien dakord si në vijim:

1. përcaktimi i kërkesave për përkatësinë në kategorinë “kuadro” kryhet nga palët që kanë nënshkruar këtë kontratë kombëtare pune;
2. në lidhje me atë që përkufizohet më sipër, me aplikimin e parë, punëdhënësit do t’i atribuojnë kualifikimin si kuadër punonjësve të interesuar duke filluar nga data 1/7/1989;
3. ndërmarrja, në përputhje me dispozitat e kombinuara të nenit 2049 k.c. dhe sipas nenit 5 të ligjit 190/1985 është përgjegjëse për dëmet e shkaktuara me fajin e kuadrit në ushtrimin e aktivitetit të tij;
4. përgjegjësia e lartpërmendur mund të garantohet edhe duke nënshkruar një policë përkatëse sigurimi;
5. ndërmarrja do t’i garantojë kuadrit të punësuar, edhe nëpërmjet një police eventuale sigurimi, asistencë legale deri në sentencën përfundimtare, për procedimet civile dhe penale, në drejtim të vetë kuadrit për fakte që lidhen drejtpërdrejt me ushtrimin e funksioneve që i atribuohen;
6. përveç asaj që parashikohet nga normativa në fuqi në lëmin e patentave dhe për të drejtat e autorit, me autorizimin paraprak të ndërmarrjes, u njihet kuadrove mundësia e publikimit nominativ të kërkimeve ose punëve në lidhje me aktivitetet e kryera dhe të përdorimit të të dhënave dhe informacioneve të përftuara brenda fushës së vetë aktivitetit të vetë punës;
7. në lidhje me nevojat e tyre, ndërmarrjet normalisht do të promovojnë, duke përdorur edhe Shoqatat përkatëse territoriale të sipërmarrjes kompetente, pjesëmarrjen e kuadrove në iniciativat e formimit që synojnë përmirësimin e aftësive profesionale;
8. duke filluar nga data e njohjes së kualifikimit si kuadër nga ana e ndërmarrjes, do t’u paguhet punonjësve të interesuar një kompensim funksioni në një shumë me vlerë prej 25,82 € në muaj bruto që do të llogaritet në të gjitha institutet kontraktuese;
9. për çdo gjë që nuk përfshihet shprehimisht këtu, i referohemi njëzëri dispozitave përkatëse për kategorinë e nëpunësve;
10. palët pranojnë se me këtë rregullore janë zbatuar plotësisht dispozitat e ligjit nr.13 maj 1985 n. 190 për sa i përket kategorisë së “kuadrove”.

Deklaratë

I përket këtij niveli personeli me detyra drejtuese që përveç karakteristikave të treguara në deklaratën e përmendur në nivelin (kategorinë) VII dhe që zotëron përvojën e fituar pas ushtrimit të zgjatur të funksioneve, është përgjegjës për aktivitetet e koordinuara të shërbimeve dhe funksioneve themelore ose kryen veprimtari të një specializimi dhe rëndësie të lartë për zhvillimin dhe realizimin e objektivave.

NIVELI VII

Kat. Nëpunës me funksione drejtuese

Deklaratë

I përkasin këtij niveli punonjësit që kryejnë funksione drejtuese që kërkojnë një përgatitje specifike dhe aftësi profesionale me autonominë dhe lirinë e nevojshme dhe maturi të kompetencave dhe iniciativës (brenda procesit sipas kompetencave) dhe që janë përgjegjës për rezultatet/objektivat e pritshme që duhet të arrihen.

NIVELI VI

Kat. Nëpunës/Punëtorë

Kualifik. Punonjës drejtues me njohuri/përvojë/fuqi adekuate iniciative.

Punëtorë me detyra dhe kualifikime të specializuara

Deklaratë

I takojnë këtij niveli punonjësit që kryejnë funksione drejtuese në lidhje me aktivitete komplekse, të cilat kërkojnë përgatitje të lartë dhe të konsoliduar, kapacitet adekuat profesional dhe administrues si dhe përvojë adekuate.

I përkasin këtij niveli punëtorët me detyra që kërkojnë specializime specifike dhe një nivel të lartë kualifikimi dhe kërkesash profesionale/kualifikimi.

Këto funksione kryhen me fuqinë e vendimmarrjes dhe autonominë e nismave brenda kufijve të direktivave të përgjithshme që u jepen.

Shembuj: 

1.1 Punonjës drejtues teknik/administrativ; 

1.2 Specialist i kontrollit të cilësisë, sigurisë dhe ambientit; 

1.3 Analist programues, teknik programues; 

1.4 Furnitor;

1.5 Asistent Drejtorie; 

1.6 Kontabël; 

1.7 Koordinues i shërbimeve;

1.8 Inspektor; 

1.9 Operatori përgjegjës për drejtimin e sistemeve komplekse;

1.10 Përgjegjës i grupeve operative autonome me dimensione të mesme në sektorët ambiental, të pastrimit, mirëmbajtjes e instalimit dhe logjistikës.

NIVELI V

Kat. Nëpunës/Punëtorë
Kualifik. Drejtues/Me përvojë

Deklaratë

I përkasin këtij niveli punonjësit që kryejnë detyra për të cilat nevojiten aftësi konceptuese ose kryesisht të tilla, në kushtet e autonomisë ekzekutive brenda kufijve të procedurave të vlefshme në fushën e veprimtarisë në të cilën veprojnë dhe me zotërim të aftësive profesionale e administrative si dhe të përgatitjes teorike dhe tekniko-praktike të specializuar.

Këtij niveli i përkasin edhe ata që, edhe pse ata vetë punojnë me dorë, kryejnë me autonomi operative, në fushën e direktivave të marra dhe me kontributin e aftësive teknike që përfshijnë njohjen e teknologjive të punës dhe të funksionimit të aparateve, funksionet e koordinimit dhe kontrollit të aktiviteteve të skuadrave ose grupeve, nëse operojnë në komplekse të ndryshme.

Profili:

1. Punëtorët që, përveçse zotërojnë të gjitha karakteristikat e nivelit IV, kryejnë, me autonomi më të madhe ekzekutive dhe me kontributin e aftësive të rëndësishme, operacione në impiante ose pajisje komplekse.

Shembuj:

1.1 Teknik përgjegjës për drejtimin e impianteve;

1.2 Përgjegjës i grupeve operative në sektorët ambiental, të pastrimit,

mirëmbajtjes dhe instalimit, logjistikës;

1.3 Punëtor mirëmbajtjeje polivalente;

1.4 Punëtorët e dezinfektimit, deratizimit dhe dezinfektimit, heqje myshku edhe me ndihmën e aparaturave për spërkatjen e substancave kimike në përputhje me dispozitat ligjore përkatëse.

Profili:

2. Punonjësit që kryejnë veprimtari teknike dhe administrative të karakterizuara nga një autonomi e lartë operative

Shembuj:

2.1 Kontabël dhe kontabël klient, preventivues; 

2.2 Supervizor; 

2.3 Programator.

Profili:

3. Nëpunësit që kryejnë detyra që lidhen drejtpërdrejt me përdoruesit me përgjegjësi për organizimin dhe administrimin e aktiviteteve specifike.

Shembuj:

3.1 Përgjegjës i aktiviteteve për shitjen e biletave dhe të kontrollit të hyrjeve; 

3.2 Përgjegjës për aktivitetet e pritjes, bujtjes, shoqërimit dhe kujdestarisë.

NIVELI IV

Kat. Nëpunës/Punëtorë
Kualifik. Të rendit/T​​ë specializuar

Deklaratë

I takojnë këtij niveli punonjësit të cilët, duke pasur njohuri të kualifikuara si specialistë, kryejnë aktivitete tekniko-operative me kompleksitet adekuat, ose kryejnë aktivitete administrative, tregtare dhe teknike; punonjësit e caktuar për operacione dhe detyra (ekzekutive), për zbatimin e të cilave kërkohen njohuri teknike specifike dhe/ose aftësi të veçanta teknike dhe praktike, megjithatë të fituara, gjithashtu duke koordinuar dhe mbikëqyrur aktivitetet e kryera nga punonjësit e tjerë.

Profili:

1. Punëtorët të cilët në mënyrë të pavarur dhe duke pasur praktikën e proceseve kryejnë veprimtari me natyrë komplekse në pastrimin dhe mirëmbajtjen e ambienteve.

Shembuj:

1.1 Laminatorë, levigatorë, vetrifikatorë për dysheme druri, lucidatorë me plumb;

1.2 Kryepunëtorët ose drejtuesit e grupit, të cilët, edhe pse punojnë vetë me dorë, koordinojnë dhe mbikëqyrin veprimtarinë e punëtorëve që përbëjnë skuadrën e punës, grupin ose njësinë operative;

1.3 Punonjësit përgjegjës për bonifikimet ambientale të vendeve dhe/ose rezervuarëve dhe cisternave;

1.4 Punonjësit për krasitjen, mbjelljen, montimin e shtyllave dhe gardheve, për kositjen me pajisje të fuqishme kositëse.

Profili:

2. Punonjësit të cilët në bazë të indikacioneve ose dokumenteve përgjithësisht ekuivalente dhe me përvojë në procese, kryejnë drejtimin e impianteve me ndërhyrje të natyrës komplekse për manovrat dhe rregullimin e parametrave.

Shembuj:

2.1 Operatorët e drejtimit të impianteve civile dhe industriale;

2.2 Punëtorë të specializuar të caktuar në kabinat dhe linjat e lyerjes në impiantet industriale.

Profili:

3. Punëtorët që kryejnë aktivitete transporti dhe zhvendosje të materialeve me mjete komplekse dhe të rënda.

Shembuj:

3.1 Shoferët dhe drejtuesit e mjeteve për të cilët kërkohet posedimi i patentës së shoferit C ose më e lartë;

3.2 Drejtuesit e mjeteve vetëlëvizëse, lopata ngarkuese, autovinça, traktorist me patentë C;

3.3 Magazinier i cili gjithashtu punon me ndihmën e suporteve informatike.

Profili:

4. Punonjësit, të cilët, në bazë të indikacioneve ose skemave ekuivalente, procedojnë me identifikimin e defekteve, kryejnë punë me saktësi të lartë dhe me natyrë komplekse për riparimin, mirëmbajtjen, rregullimin përfundimtar dhe instalimin e makinerive dhe të impianteve.

Shembuj:

4.1 Punëtor i specializuar mirëmbajtjeje, mekanik, hidraulik, elektricist, punëtor ndërtimi;

4.2 Punëtor i specializuar instalues i impianteve, saldator.

Profili:

5. Punonjësit teknikë dhe administrativë që kanë detyra ekzekutive që kërkojnë një përgatitje profesionale të veçantë.

Shembuj:

5.1 Kontabël në administratë;

5.2 Sekretar, arkivist;

5.3 Operator i sistemeve informatike me paketa të integruara.

Profili:

6. Nëpunësit që kryejnë detyra që lidhen drejtpërdrejt me përdoruesit, me përgjegjësi për organizimin dhe administrimin e aktiviteteve të veçanta. Nëpunësit e porosive, të cilët, megjithëse kryejnë drejtpërdrejt detyra me përgjegjësi, janë përgjegjës për aktivitetet me kompleksitet mesatar dhe për kontrollin e punëtorëve që janë caktuar për to.

Shembuj:

6.1 Drejtues grupi për shitjen e produkteve, librave dhe gadget, me shumë punonjës brenda zonave të mbyllura dhe të kufizuara;

6.2 Drejtues grupi i aktiviteteve të shitjes së biletave dhe të kontrollit të hyrjeve, të koordinimit dhe kontrollit të shumë punonjësve;

6.3 Drejtues grupi i aktiviteteve të kontrollit të bibliotekave, sallave të leximit, hapësirave të ekspozitave dhe zonave muzeore me funksione ndihmëse për përdoruesit;

6.4 Drejtues grupi për aktivitetet e reception (pritjes) dhe shoqërimin e vizitorëve;

6.5 Përgjegjës për shoqërimin e grupeve të vizitorëve dhe aktivitete të ngjashme të cilat kërkojnë edhe njohuri të gjuhëve të huaja;

6.6 Nëpunës i shitjes së biletave dhe kontrollit të hyrjes, me njohuri të një ose më shumë gjuhëve të huaja aty ku kërkohet nga aktiviteti.

Profili:

7. Punëtorë përgjegjës për skuadrat dhe grupet e operatorëve të angazhuar në kontrollin e hyrjes dhe zonave të kufizuara.

Shembuj:

7.1 Drejtues i grupit të operatorëve me detyrën për kontrollin e hyrjeve dhe të dokumenteve për hyrje;

7.2 Drejtues i grupit të operatorëve përgjegjës për ruajtjen e ndërtesave dhe të pronave.

Profili:

8. Punëtorët të cilët, në mënyrë të pavarur dhe duke pasur përvojë në proceset, kryejnë aktivitete me natyrë komplekse në dezinfestacionin, dezinfektimin, deratizimin, dizerbimin (zhdukjen e barërave të këqija), depulverimin (heqjen e pluhurit), sanifikimin dhe mirëmbajtjen e ambienteve si të brendshme ashtu edhe të jashtme.

Punonjësit, për të fituar nivelin e IV, duhet të marrin kualifikimin e duhur profesional duke ndjekur një kurs specializimi specifik, i cili mund të kryhet nga çdo strukturë formimi, sidoqoftë duhet të përfshijë specifikimet dhe përmbajtjet e përgatitura nga O.N.B.S.I., në bazë të Direktivave dhe Protokolleve Komunitare të sektorit.

Shembull:

8.1 Teknikë dezinfektues të specializuar

NIVELI III

Deklaratë

I përkasin këtij niveli punonjësit e kualifikuar, të punësuar në operacionet me kompleksitet të mesëm (administrative, komerciale, teknike) për realizimin e të cilave kërkohen njohuri normale dhe aftësi të përshtatshme tekniko-praktike, të fituara edhe duke koordinuar punonjës të inkuadruar në nivele më të ulëta ose të barabarta.

Profili:

1. Punonjës që kryejnë aktivitete pastrimi dhe mirëmbajtjeje të ambienteve, të brendshme dhe të jashtme, duke përdorur pajisje dhe makineri operatore komplekse.

Shembuj:

1.1 Punonjës të caktuar për bonifikimin ambiental;

1.2 Punonjësit për trajtimin/pastrimin e fasadave;

1.3 Drejtues (shofer) i autofshirëseve dhe/ose makinave operatore për të cilat kërkohet posedimi i patentës B;

1.4 Pastrues përfundimtarë (që operojnë me përdorimin e makinerive industriale ose shkallëve dhe/ose platformave ajrore të montuara në automjete vetëlëvizëse) ose polivalente (të karakterizuar nga përvoja, fleksibiliteti, zona dhe shërbime ndërhyrjesh të shumta, përdorim teknikash inovative);

1.5 Punonjës të caktuar për krasitjen dhe trajtimin e pemëve, gardhe pemësh, kositjes dhe mbjelljes;

1.6 Punonjës të kualifikuar të caktuar në kabinat dhe linjat e lyerjes;

1.7 Punonjës të kualifikuar të caktuar për operacionet e sterilizimit.

Profili:

2. Punonjësit të cilët në bazë të indikacioneve ose dokumenteve ekuivalente kryejnë aktivitete për drejtimin e impianteve, duke bërë manovra me vështirësi normale.

Shembuj:

2.1 Punonjësit për aktivitetet bazë në drejtimin e impianteve civile dhe industriale.

Profili:

3. Punonjësit që kryejnë aktivitete transporti dhe zhvendosjen e materialeve me mjete komplekse.

Shembuj:

3.1 Drejtuesit e automjeteve dhe motokarrove me peshë më pak se 35 kuintal (për të cilat nuk kërkohet patenta C dhe D);

3.2 Drejtues i karrelave pirun për transport, shpërndarjen dhe sistemimin e materialeve, operator i vinçave-urë;

3.3 Ndihmës magazinier;

3.4 Operatorët që me ndihmën e mjeteve telematike kryejnë aktivitete për zhvendosje.

Profili:

4. Punonjës për shërbimet e ristoracionit 

Profili:

5. Punonjësit të cilët, në bazë të indikacioneve dhe/ose vizatimeve të detajuara kryejnë, edhe duke përcaktuar defekte të thjeshta, aktivitetet e mirëmbajtjes dhe të riparimit me vështirësi normale ekzekutimi.

Shembuj:

5.1 Punëtor i kualifikuar mirëmbajtës mekanik – hidraulik – elektricist – punëtor ndërtimi;

5.2 Punëtor i kualifikuar instalues i impianteve, saldator.

Profili:

6. Punonjësit që kryejnë veprimtari me natyrë teknike ose administrative që kërkojnë përgatitje të veçantë dhe praktikë zyre ose përvojë pune përkatëse.

Shembuj:

6.1 Operatori i caktuar për terminalin dhe/ose sistemet e shkrimit me Pc;

6.2 Centralinist/asistencë telefonike;

6.3 Punonjës që kontrollojnë dokumentet e kontabilitetit që kanë të bëjnë me kontrollin e materialeve, punonjësit që kontrollojnë faturat;

6.4 Shoqërues i caktuar për detyra të thjeshta sekretarie;

6.5 Detyra të tjera zyre.

Profili:

7. Nëpunësit që, megjithëse kryejnë drejtpërdrejt detyra me përgjegjësi, janë përgjegjës për aktivitetet me kompleksitet mesatar dhe për kontrollin e operatorëve që janë caktuar në muze, zona arkeologjike dhe biblioteka.

Shembuj:

7.1 Punonjës për shitjen e biletave dhe kontrollin e hyrjes, duke përfshirë shitjen e librave dhe gadgets;

7.2 Punonjës në sallën e bibliotekës dhe aktivitete të tjera muzeore;

7.3 Punonjës për kontrollin e sistemeve të mbikëqyrjes dhe sigurisë;

7.4 Punonjës për aktivitetet e reception (pritjes) dhe shoqërimin e vizitorëve.

Profili:

8. Punonjës me funksione operative kontrolli dhe kujdestarie edhe me koordinimin e punonjësve të inkuadruar në nivele (kategori pune) më të ulëta.

Shembuj:

8.1 Koordinator i punëtorëve të caktuar për kontrollin e hyrjeve në panaire, ekspozita, teatro, impiante sportive, hapësira të kufizuara, ndërtesa;

8.2 Shofer i caktuar për të shoqëruar grupet me automjete me kapacitet të kufizuar dhe pa kufizime specifike dhe që operon ekskluzivisht brenda vendeve arkeologjike, panaireve, muzeve, hapësirave dhe ndërtesave.

Profili:

9. Punonjësit që kryejnë aktivitetet e dezinfektimit, desinfektacionit, deratizimit, dizerbimit (eliminim barërash të këqija), depulverimin (heqje pluhuri), sanifikimin dhe mirëmbajtjen e ambienteve si të brendshme ashtu edhe të jashtme me përdorimin e pajisjeve dhe makinerive operuese komplekse dhe me produkte të gatshme për përdorim, të holluar në ujë ose mjete të tjera ose përzierje produktesh të ndryshme, sipas udhëzimeve të marra.

Punonjësit e këtij niveli duhet të marrin kualifikimin e duhur profesional duke ndjekur një kurs specializimi specifik, i cili mund të kryhet nga çdo strukturë formimi, sidoqoftë duhet të përfshijë specifikimet dhe përmbajtjet e përgatitura nga O.N.B.S.I., në bazë të Direktivave dhe Protokolleve Komunitare të sektorit.

Shembull:

9.1 Teknikë dezinfektues të kualifikuar

NIVELI II

Kat. Nëpunës/Punëtorë
Kualifik. Ekzekutiv/Të zakonshëm

Deklaratë

I përkasin këtij niveli punonjësit të cilët, me një periudhë të shkurtër praktike/ushtrimi, caktohen në operacione, zbatimi i të cilave kërkon zotërimin e njohurive (të thjeshta) praktike, madje edhe me makina dhe mjete mekanike pa autorizim. I përkasin këtij niveli edhe punonjësit që kryejnë detyra ekzekutive që kërkojnë një përgatitje të përgjithshme profesionale dhe njohuri bazë të produkteve kimike.

I përkasin këtij niveli gjithashtu, për 18 muajt e parë të shërbimit efektiv, nëpunësit ekzekutivë, të cilët kryejnë veprimtari të thjeshta administrative ose teknike që nuk kërkojnë përgatitje të veçantë.

Profili:

1. Punonjësit që kryejnë aktivitete pastrimi dhe mirëmbajtjeje të ambienteve edhe me përdorimin e pajisjeve të thjeshta dhe të makinave operatore automatike ose gjysmë automatike të pajisura siç duhet.

Shembuj:

1.1 Pastrues të caktuar për larjen me sisteme automatike ose normale, të caktuar për punë pastrimi edhe me përdorimin e lucidatriçeve dhe aspiratorëve, si dhe për punimet për pastrimin e xhamit;

1.2 Punonjës të caktuar për riorganizimin dhe administrimin e lokaleve, bujtinave dhe të ngjashme;

1.3 Punëtorë të zakonshëm të caktuar për mirëmbajtjen, kositjen, krasitjen, plehërimin dhe pastrimin e zonave të gjelbra;

1.4 Shofer i mjeteve të vogla të transportit për të cilat nuk kërkohet patenta;

1.5 Punonjës në qarkullimin e transportit të thasëve;

1.6 Punonjës të ngarkuar me përzgjedhjen dhe/ose ndarjen e mbetjeve të përpunimit dhe/ose materialit nga grumbullimet e diferencuara;

1.7 Punëtorë të zakonshëm të ngarkuar me pastrimin e sallave të operacionit, sallave të ndihmës së shpejtë/urgjencës, etj.;

1.8 Punonjës të zakonshëm të caktuar në kabinat dhe linjat e lyerjes;

1.9 Punëtorë të zakonshëm të caktuar në aktivitete të tjera ndihmëse për mbështetjen në sektorin shkollor dhe sanitar.

Profili:

2. Punonjës që kryejnë aktivitete kontrolli të lokaleve, hyrjeve, zonave të kufizuara, aparaturave me instrumente të parapërshtatur dhe/ose të parapërgatitur.

Shembuj:

2.1 Punëtorë të zakonshëm të caktuar për kontrollin e impianteve automatike;

2.2 Portier, roje, gardian, mbikëqyrje e paarmatosur;

2.3 Punëtorë të zakonshëm të caktuar në reception (pritje), shërbime kopjimi.

Profili:

3. Punëtorët që kryejnë, edhe duke përdorur mjete me drejtim të thjeshtë, transportin e zhvendosjen dhe shpërndarjen e materialeve.

Shembuj:

3.1 Punonjës të përfshirë në ngarkim-shkarkim dhe zhvendosje të brendshme në kontratën e tenderit;

3.2 Punëtorë të zakonshëm të caktuar për aktivitetet e shoqërimit e shpërndarjes;

3.3 Punonjësit e caktuar për ngarkim/shkarkimin e avionëve dhe mjeteve të tjera të transportit në zonën e kufizuar.

Profili:

4. Punëtorët që kryejnë veprimtari të thjeshta shërbimi për restorantet.

Shembuj:

4.1 Punëtorë të zakonshëm të caktuar në pastrime dhe shërbime për restorantet.

Profili:

5. Punonjës që, duke ndihmuar punonjësit e kategorisë më të lartë, kryejnë punë të thjeshta mirëmbajtjeje.

Shembuj:

5.1 Punëtor i zakonshëm mirëmbajtës, mekanik, hidraulik, elektricist, punëtor ndërtimi;

5.2 Punëtor i zakonshëm mirëmbajtës dhe montator.

Profili:

6. Punëtorët që, duke ndjekur udhëzimet dhe procedurat e paracaktuara, kryejnë aktivitete me detyra të thjeshta ekzekutive.

Shembuj:

6.1 daktilografi/stenodaktilografi edhe me video-shkrim (me Pc);

6.2 detyra të thjeshta zyre;

6.3 centralist.

Profili:

7. Punonjësit që kryejnë aktivitete kontrolli dhe ruajtjeje të lokaleve, hapësirave dhe pajisjeve në muze, zona arkeologjike, panaire, vendparkime makinash, ndërtesash.

Shembuj:

7.1 Punonjës i ngarkuar për kontrollin e hyrjeve dhe për kontrollin e dokumenteve përkatëse;

7.2 Punonjës i ngarkuar për ruajtjen e hyrjeve dhe sallave të muzeve, ekspozitave, parqeve, zonave arkeologjike;

7.3 Punonjës i ngarkuar për kontrollin e hyrjeve dhe të ruajtjes në ndërtesa private dhe publike;

7.4 Punonjës i ngarkuar për ruajtjen e vendparkimeve dhe zonave të pushimit pa pagesë.

Profili:

8. Punonjësit që kryejnë aktivitetet e dezinfektimit, desinfektacionit, deratizimit, dizerbimit (eliminim barërash të këqija), depulverimin (heqje pluhuri), sanifikimin dhe mirëmbajtjen e ambienteve si të brendshme ashtu edhe të jashtme, edhe me përdorimin e pajisjeve dhe makinerive operuese të thjeshta dhe me produkte të gatshme për përdorim, dhe/ose të holluara në ujë sipas udhëzimeve të marra.

Punonjësit e këtij niveli duhet të marrin kualifikimin e duhur profesional duke ndjekur një kurs specializimi specifik, i cili mund të kryhet nga çdo strukturë formimi, sidoqoftë duhet të përfshijë specifikimet dhe përmbajtjet e përgatitura nga O.N.B.S.I., në bazë të Direktivave dhe Protokolleve Komunitare të sektorit.

Shembull:

8.1 Teknikë dezinfektues të zakonshëm.

SHËNIM NË PROCESVERBAL PËR PUNONJËSIT NË AKTIVITETE TË TJERA NDIHMËSE NË SEKTORIN SHKOLLOR, SANITAR (1.9) TË KËTIJ NIVELI

Palët bien dakord që, në përjashtim me deklaratat e parashikuara për nivelet e veçanta kontraktuese të inkuadrimit, punëtorët e zakonshëm të caktuar për aktivitetet e mbështetjes në sektorin e shkollës dhe sanitar, të inkuadrohen në nivelin e dytë me parametrin 115.

Shuma e pagës që rrjedh nga aplikimi i parametrit të ri 115 sjell absorbimin deri në shumën totale të duhur, të shpërblimeve analoge eventuale të paguara në nivel ndërmarrje ose territori.

Minimumet e rrogës bazë për këta punëtorë janë si më poshtë:

• Paga bazë 737,71 € nga korriku 2021
• Paga bazë 758,81 € nga korriku 2022
• Paga bazë 790,46 € nga korriku 2023
• Paga bazë 811,57 € nga korriku 2024
• Paga bazë 822,12 € nga korriku 2025, përveç asaj që parashikohet nga neni 73 i C.C.N.L.

NIVELI I

Kat. Punëtorë

Kualifik. manovalë (punëtor krahu)

Deklaratë

I takojnë këtij niveli punonjësit që kryejnë aktivitete të thjeshta, të llojit manuale, edhe me pajisje për të cilat nuk kërkohen njohuri profesionale, por është e mjaftueshme një periudhë minimale praktike dhe që nuk kanë nevojë për autorizime.

I takojnë këtij niveli edhe punonjësit e nivelit II të punësuar për herë të parë në sektor për nëntë muajt e parë të zhvillimit efektiv të shërbimit.

Shembuj:

• Gardian
• Manoval i pacaktuar në shërbimet e zakonshme të pastrimit

SHËNIM NË PROCESVERBAL PËR PUNONJËSIT NË KABINA DHE LINJAT E LYERJES

Duke marrë parasysh që impianti i ri i klasifikimit parashikon inkuadrimin e punëtorëve të kualifikuar në nivelin III, palët bien dakord që, në përjashtim me deklaratat e reja të parashikuara për nivelet e veçantë të klasifikimit kontraktues të inkuadrimit, t’u njihet të gjithë punëtorëve të kualifikuar të caktuar në kabinat dhe linjat e lyerjes në fuqi më 1 qershor 2001, inkuadrimi në nivelin e ri IV me parametrin 125 dhe me kualifikimin profesional që i përgjigjet detyrave që ata realisht ushtrojnë. 

Prandaj, minimumet e reja të pagës bazë për këta punëtorë janë si më poshtë, sipas tabelës së bashkëlidhur:

• Paga bazë 801,85 € nga korriku 2021
• Paga bazë 824,79 € nga korriku 2022
• Paga bazë 859,19 € nga korriku 2023
• Paga bazë 882,13 € nga korriku 2024
• Paga bazë 893,59 € nga korriku 2025, përveç asaj që parashikohet nga neni 73 i C.C.N.L. 

DEKLARATË PROCESVERBALI PËR PUNONJËSIT E DEZINFESTIMIT DHE DERATIZIMIT – FORMIM DHE AZHURNIM

Palët kontraktuese bien dakord për mundësinë që itineraret e formimit dhe aktivitetet e azhurnimit për personelin e caktuar për shërbimet e Dezinfektimit dhe Deratizimit të jenë objekt i normimit specifik nga ana e Ministrisë së Shëndetësisë.

Për këtë qëllim, palët i japin një mandat O.N.B.S.I.-t për të përgatitur një projekt që do t’i paraqitet Ministrisë së lartpërmendur, në bazë të asaj që parashikohet nga Direktivat e Protokolleve Komunitare specifike të sektorit, gjithashtu në bashkëpunim me Institucionet Universitare dhe Entet Publike kompetente sipas lëndës.

Ndërmarrjet do të përballojnë kostot në lidhje me formimin e punonjësve të tyre që do t’i çojnë për të filluar kurset.

NIVELI	PARAMETRI	KUALIFIKIMI	FJALË “KYÇE”
Q	220	KUADRO	Në ligjin nr. 190/1985
VII	201	Punonj. Drejtues	Përgatitje specifike dhe aftësi profesionale me autonominë e nevojshme dhe maturi/ kompetenca, forcë iniciative, ndërgjegjësim për rezultatet që duhet të arrihen.
VI	174	Nëpun. drejtues Punëtor me përvojë	Njohuri adekuate – përvojë – fuqi iniciative brenda limiteve të direktivave të përgjithshme.
V	140	Nëpun. drejtues Punëtor me përvojë	Aktivitete drejtuese ose kryesisht të tilla. Autonomi operative brenda direktivave, njohuri të teknologjive të punës/funksionimin e aparateve duke përfshirë edhe koordinimin e grupeve në komplekse të ndryshme.
IV	128	Nëpun. i porositur (me përgjegjësi të kufizuar) Punëtor i specializuar	Njohuri specifike dhe/ose aftësi tekniko-praktike të fituara, gjithashtu edhe koordinimin e skuadrave të punonjësve të tjerë me kategori më të ulët ose të barabartë.
III	118	Nëpun. ekzekutiv Punëtor i kualifikuar	Njohuri normale dhe aftësi adekuate tekniko-praktike të fituara, gjithashtu edhe koordinimin e punonjësve me kategori më të ulët. Punonjës polivalent (me përvojë, fleksibilitet, ndërhyrje në fusha të shumta, përdorim teknikash inovative).
II	109	Nëpunës Ekzekutiv Punëtor i zakonshëm	Punësim i parë. Aktivitete të thjeshta administr. ose teknika që nuk kërkojnë përgatitje të veçantë. Kalojnë në nivelin III pas 18 muajsh shërbimi efektiv. Aktivitete për të cilat kërkohen njohuri të thjeshta profesionale të cilat mund të fitohen edhe me një periudhë të shkurtër praktike/ushtrimi edhe me pajisje të thjeshta industriale.
I	100	Manoval (punëtor krahu)	Aktivitete të thjeshta, me përmbajtje manuale, për të cilat nuk kërkohen njohuri profesionale, si dhe punonjës të nivelit II të punësuar për herë të parë (9 muaj).

Palët nënshkruese të kontratës bazohen te normat komunitare dhe kombëtare të cilat përcaktojnë se kontratat e punësimit me kohë të pacaktuar janë dhe do të vazhdojnë të jenë forma e zakonshme e marrëdhënieve të punës vartëse dhe që pohojnë se kontratat me afat të caktuar përfaqësojnë një karakteristikë të punësimit në disa sektorë, punësime dhe aktivitete që synojnë plotësimin e kërkesave si të ndërmarrjeve ashtu edhe të punonjësve.

Punësimi me kontratë me afat të caktuar bëhet në përputhje me normativën në fuqi.

Për kontratën e punës me afat të caktuar, të nënshkruar në bazë të nenit 19 i D.Lgjs. 81/2015 dhe ndryshimet dhe integrimet e mëvonshme, mund të vendoset një afat për një kohëzgjatje jo më shumë se 12 muaj pa motivim.

Kontrata mund të ketë një kohëzgjatje më të madhe, por në çdo rast jo më shumë se 24 muaj, vetëm në prani të të paktën një motivi nga ata që parashikohen nga Ligji.

Afati i kontratës mund të zgjatet lirisht në dymbëdhjetë muajt e parë dhe më pas vetëm në prani të motiveve të parashikuara në ligj.

Duke pasur parasysh veçoritë e sektorit, në përputhje me përmbajtjen e nenit 19, paragrafi 2, D.Lgjs. 81/2015, kohëzgjatja e marrëdhënieve të punës me afat të caktuar që kalon ndërmjet të njëjtit punëdhënës dhe të njëjtit punonjës, si rezultat i një sërë kalime kontratash, të lidhura për kryerjen e detyrave me nivel të barabartë dhe kategori ligjore dhe pavarësisht nga periudhat e ndërprerjes ndërmjet një kontrate dhe një tjetre, zgjatet në 36 muaj.

Në lidhje me punëtorët sipas paragrafit të mëparshëm, e drejta për të punësuar me afat të caktuar ose e zgjatjes dhe/ose e rinovimit, që e kalon afatin prej 24 muajsh, nuk mund të ushtrohet nga punëdhënësit të cilët në atë kohë, nuk kanë shndërruar në marrëdhënie pune me kohë të pacaktuar të paktën 20% të punëtorëve, kontrata e të cilëve me afat të caktuar të ketë skaduar në 12 muajt e mëparshëm.

Në bazë të nenit 19, paragrafi 3 të D.Lgjs. n. 81/2015, përveç periudhës maksimale, siç përcaktohet më sipër, kohëzgjatja maksimale e kontratës së mëtejshme pasuese me afat të caktuar është e barabartë me një periudhë jo më të gjatë se 6 muaj. Lidhja e kësaj kontrate të mëtejshme pasuese me afat të caktuar do të bëhet pranë Inspektoratit Territorial të Punës kompetent dhe me asistencën e një përfaqësuesi sindikal të sindikatave (OO.SS.), nënshkruese të kësaj kontrate C.C.N.L. në të cilën punonjësi është i regjistruar dhe/ose i jep mandatin.

Palët bien dakord që nuk mund të punësohen punonjës me kontratë me afat të caktuar më shumë se 25% të mesatares vjetore, që i referohet vitit kalendarik para punësimit, të numrit të punëtorëve me kohë të pacaktuar me rrumbullakim të numrit dhjetor në njësinë më të lartë nëse ai është e barabartë ose më i madh se 0,5. Për punëdhënësit që punësojnë deri në pesë punonjës është gjithmonë e mundur të lidhet një kontratë pune me afat të caktuar.

Në lidhje me veçoritë e sektorit dhe në zbatim të referencës legjislative për kontraktimet kolektive të parashikuar nga neni 19, paragrafi 2, D.Lgjs. n. 81/2015, për aktivitetet sezonale, të përcaktuara në këtë nen dhe atyre të parashikuara në D.P.R. (Dekretin e Presidentit të Republikës) 1525/1963, nuk aplikohet caku kohor dhe përqindja e përmendur në paragrafët e mëparshëm.

Njihet natyra sezonale e aktiviteteve të kontrollit të deratizimit (zhdukja e minjve) dhe dezinfestimit (zhdukja e parazitëve).

Në rastet e evidentuara më sipër, me rastin e krijimit të një marrëdhënie pune me afat të caktuar, do të specifikohet në kontratën individuale “sezonal” si arsye për të cilën është vendosur afati.

Palët bien dakord që sezonaliteti siç përcaktohet në paragrafët e mësipërm është në përputhje me kërkesat ligjore të kërkuara nga D.Lgjs. (Dekreti legjislativ) 81/2015 në përputhje me aplikimin e normativave specifike.

Në zbatim të nenit 23 të D.Lgjs. 81/2015, përjashtohen nga kufiri i përqindjes së mësipërme kontratat me afat të caktuar të lidhura:

a) me fazën fillestare të aktiviteteve të reja. Për fazën e fillimit të një aktiviteti të ri nënkuptohet një periudhë kohe deri në 6 muaj. Nuk mund të përfshihen në këtë normë punonjësit me kohë të pacaktuar që vijnë nga ndryshimet e kontratave nga kantieret e tjera. Në nivel territorial, me organizatat sindikale (OO.SS.) nënshkruese të kontratës C.C.N.L., do të jetë e mundur të bien dakord për punësime me kontratë me afat të caktuar në fazat e fillimit të një aktiviteti të ri që tejkalon periudhën e përmendur;

b) me kryerjen e aktiviteteve sezonale, të përcaktuara si më sipër, dhe të veprimtarive të parashikuara D.P.R. 1525/1963;

c) me zëvendësimin e punonjësve që mungojnë;

d) me punonjës me moshë më të madhe se 50 vjeç.

Palët bien dakord që punonjësit që kanë ofruar aktivitetin e tyre në ekzekutimin e një ose më shumë kontratave me afat të caktuar, tek i njëjti punëdhënës, për një periudhë më të gjatë se 12 muaj, kanë të drejtën e përparësisë në punësimet me kohë të pacaktuar të bëra nga punëdhënësi në 12 muajt pas skadimit të kontratës së tij, për detyrat e kryera tashmë në marrëdhëniet e mëparshme me afat të caktuar. E drejta, përveçse përmendet në kontratën e punësimit, mund të ushtrohet me kusht që punonjësi të bëjë kërkesë me shkrim brenda 6 muajve nga skadimi i kontratës. Për punonjësit e punësuar me afat të caktuar për të kryer aktivitete sezonale, e drejta e përparësisë mund të ushtrohet me kusht që punonjësi ta kërkojë me shkrim brenda 3 muajve nga skadimi i kontratës.

Palët, në përputhje me nenin 24, paragrafi 1, D.Lgjs. n. 81/2015, vendosin se e drejta e përparësisë do të aplikohet, aty ku është e mundur, brenda kantierit ku ai ka ofruar shërbimin e tij.

Palët synojnë të disiplinojnë rastet e dhëna për të cilat nuk gjenden aplikimet e intervaleve kohore në rast të rimarrjes në punë me kontratë me afat të caktuar të të njëjtit punonjës sipas nenit 21 D.Lgjs. n. 81/2015. Kushtet e ndërprerjes të parashikuara sipas ligjit nuk gjejnë aplikim në rastet e dhëna si më poshtë:

a) në punësimin e punonjësve të punësuar në aktivitetet sezonale të paraqitura në paragrafët e mëparshëm;

b) në zëvendësimin e punonjësve që mungojnë, kur punësimi i mëpasshëm bëhet për arsye të zëvendësimit të punonjësve të tjerë;

c) në punësimin e punonjësve të vendosur me pagesë për papunësi, fitime në një ndërmarrje tjetër;

d) në punësimin e përfituesve të NaspI-t (kompensim mujor për ata që kanë humbur punën);

e) në punësimin e punonjësve të papunë me moshë mbi 50 vjeç.

Punësimi i punonjësve me afat të caktuar për të zëvendësuar punonjësit me leje lindje, ose me leje për fëmijët në përputhje me Dekretin legjislativ të datës 26 Mars 2001 n. 151, mund të bëhet edhe para kohe deri në 3 muaj në krahasim me periudhën e fillimit të mungesës, siç parashikohet në nenin 4, paragrafi i dytë, i Dekretit legjislativ të lartpërmendur n. 151/2001.

Punësimi me afat të caktuar mund të bëhet para kohe, gjithashtu, deri në 3 muaj në rastet e mungesave nga puna të programuara me qëllim që të garantohet mbulimi i vendit të punonjësit që do të mungojë. Për nivelet 5-6-7, zëvendësimi mund të zgjatet deri në gjashtë muaj.

Kohëzgjatja e periudhës së provës nuk mund të tejkalojë limitet e parashikuara për punësimet për një kohë të pacaktuar; në rast të rimarrjes në punë për të njëjtat detyra, nuk do të parashikohet një periudhë e re prove.

Në rast sëmundjeje ose aksidenti jo në punë, ruajtja e vendit të punës për punonjësit që mungojnë me kontratë me afat të caktuar është e kufizuar në një periudhë maksimale të barabartë me një të tretën e kohëzgjatjes së kontratës fillestare, ajo nuk shtrihet përtej skadimit të afatit të përcaktuar në kontratë dhe në çdo rast nuk mund të tejkalojë kohëzgjatjen e parashikuar për punonjësit me kohë të pacaktuar.

Ndërmarrjet, me kërkesën e Organizatave sindikale (OO.SS.). kompetente ose të R.S.A./R.S.U.-ve, do t’u sigurojë çdo vit atyre informacione mbi dimensionet sasiore, mbi tipologjitë e aktiviteteve, mbi vendndodhjen gjeografike dhe mbi profilet profesionale të kontratave të lidhura me afat të caktuar, informacione të dobishme për një monitorim dhe krahasim, që do të mund të përcaktojë instrumentet dhe modalitetet për një sistem progresiv të stabilizimit të kontratave me afat të caktuar. Punësimet me kontratë me afat të caktuar janë të disiplinuara nga normat e këtij neni, në përputhje me normativën në fuqi dhe kryhen sipas të njëjtave norma të parashikuara për marrjen në punë me kohë të pacaktuar, duke përfshirë edhe trajtimet ekonomike të parashikuara nga kontraktimet territoriale dhe/ose të ndërmarrjes.

Në përputhje me nenin 35 të ligjit n. 300/1970 (fusha e aplikimit të të drejtave sindikale), punonjësit me kontratë me afat të caktuar janë të llogaritshme kur kontrata zgjat më shumë se 9 muaj.

Për çdo gjë tjetër që nuk parashikohet i referohemi ligjit.

SQARIM NË PROCESVERBAL

Palët pranojnë reciprokisht se ndër arsyet e me një natyrë zëvendësuese, të cilat, sipas ligjit dhe këtij neni, lejojnë punësimin me kontratë me afat të caktuar, përfshijnë, si shembull, hipotezën e zëvendësimit të punonjësve që mungojnë me të drejtën e ruajtjes së vendit të punës, punonjësit që mungojnë, që janë në pritje, me leje, ose në lirim apo që kanë leje të gjatë ose që mungojnë gjatë periudhës së ditëve të punës.

Ky sqarim, meqenëse ka natyrë interpretuese, nuk cenon legjitimitetin e kontratave me afat të caktuar tashmë të nënshkruara.

Për punëtorët e punësuar me kontratë si nxënës në ekonomi (praktikantë) duke filluar nga data 19 korrik 2012, do të aplikohet marrëveshja e bashkëlidhur me këtë kontratë C.C.N.L.

Sfera e aplikimit

Praktika është një marrëdhënie pune specifike me shkaqe të përziera, që ka si qëllim arritjen, nëpërmjet një formimi specifik, të një kualifikimi nëpërmjet formimit adekuat që synon përvetësimin e aftësive bazë, transversale dhe tekniko-profesionale.

Periudha e praktikës lejohet për të gjitha kualifikimet dhe detyrat e përfshira në nivelet II deri në VII.

Punësimi

Kontrata e praktikës profesionalizuese duhet të bëhet në formë të shkruar duke përcaktuar aktivitetin e punës që është objekt i kontratës, periudhën e provës, nivelin e inkuadrimit fillestar, të ndërmjetëm (kur parashikohet) dhe përfundimtar të kohëzgjatjes, së planit individual të formimit dhe të kualifikimit, që mund të fitohet në përfundim të marrëdhënies së punës.

Numri i praktikantëve në forcë që punëdhënësi ka të drejtë të punësojë nuk mund të jetë më i lartë se 100% të fuqisë punëtore të specializuar dhe të kualifikuar, duke iu referuar kontratës ose shërbimit të veçantë.

Limitet e moshës

Kontrata e praktikës profesionalizuese mund të vendoset me të rinjtë që kanë mbushur moshën që përfshihet nga 18 deri në 29 vjeç.

Kontrata e praktikës profesionalizuese mund të nënshkruhet edhe me të rinjtë që kanë mbushur moshën 17 vjeç dhe kanë një kualifikim profesional të marrë në bazë të ligjit 28.3.2003 n. 53.

Periudha e provës

Kohëzgjatja maksimale e periudhës së provës për praktikantët caktohet në 30 ditë pune efektive.

Gjatë periudhës së provës, e drejta për t’u tërhequr nga kontrata në çdo kohë është reciproke, pa detyrim paralajmërimi ose në lidhje me kompensim zëvendësues ose me të drejtën e pagesës së trajtimit për përfundimin e marrëdhënieve në punë dhe të kësteve të pagesave mujore shtesë dhe të pushimeve, me kusht që ato të jenë të maturuara.

Kohëzgjatja

Marrëdhënia e praktikës përfundon në lidhje me kualifikimet që duhen arritur sipas afateve të skadimit të treguara më poshtë.

Kohëzgjatja maksimale e kontratës së praktikës (stazhit) paraqitet në tabelën e mëposhtme:

II niveli	24 muaj
III niveli	24 muaj
IV niveli	36 muaj
V niveli	36 muaj
VI niveli	48 muaj
VII niveli	48 muaj

Në rast mungese që kalon 4 javë rresht, periudha e praktikës do të zgjatet në një periudhë të barabartë me kohëzgjatjen e mungesës.

Për punonjësit me destinacion përfundimtar duke filluar nga niveli V deri në nivelin VII, që kanë një diplomë që ka të bëjë me profesionin që do të fitojnë, kohëzgjatja do të zvogëlohet 6 muaj; nëse zotëron një diplomë në lidhje me profesionin që do të fitohet, kohëzgjatja do të zvogëlohet 12 muaj.

Në nivel territorial, palët do të jenë në gjendje të parashikojnë kohëzgjatje më të mëdha për situata specifike profesionale dhe/ose operative.

Ndërmarrjet marrin përsipër të mbajnë në shërbim të paktën 65% të punonjësve që kanë përfunduar kontratën e tyre të praktikës brenda 24 muajve të mëparshëm.

Për këtë qëllim nuk llogariten punonjësit që kanë dhënë dorëheqjen, të pushuarit nga puna për arsye të drejtë dhe ata që në përfundim të periudhës së stazhit (praktikës) kanë refuzuar propozimin për të qëndruar në shërbim.

Kufizimi i mësipërm nuk aplikohet kur në dy vitet e mëparshme ka skaduar një kontratë e vetme e praktikës.

Gjykimi për konformitetin

Punëdhënësi dhe nxënësi në ekonomi, me asistencën e organizatave përfaqësuese te të cilat bëjnë pjesë ose u japin një mandat, mund të kërkojnë nga Enti bilateral territorial mendimin e konformitetit për kontratën e periudhës së mësimit të profesionit.

Në kontraktimin territorial do të mund të bihet dakord, në marrëveshje me administratat kompetente të territorit, që t’i besohet sistemit të enteve bilaterale verifikimi i konformitetit të mësimit të praktikantëve me kuadrin e formimit që lidhet me kualifikimin që do të fitohet.

Njohja e periudhave të mëparshme të praktikës

Periudha e stazhit (praktikës) të kryer në ndërmarrjet e tjera do të llogaritet te ndërmarrja e re, pa cenuar kohëzgjatjen minimale të përcaktuar nga legjislacioni në fuqi, për qëllimin e plotësimit të periudhës së parashikuar nga kjo kontratë, me kusht që stazhi t’i referohet të njëjtave aktivitete dhe të mos ketë ndodhur, ndërmjet një periudhe dhe tjetrës, një ndërprerje prej më shumë se një vit.

Në rast se akumulohen disa marrëdhënie, orët e formimit do të jenë proporcionale në raport me periudhën e mbetur të praktikës që duhet bërë.

Për të marrë njohjen e akumulimit të periudhave të praktikës të kryera më parë në ndërmarrje të tjera, praktikanti duhet të dokumentojë, në momentin e punësimit, periudhat e përfunduara tashmë dhe frekuentimin e kurseve të formimit të jashtëm.

Periudha e praktikës do të paraqitet në librezën e formimit me qëllim të demonstrimit të aktiviteteve të kryera.

Në rast të ndërprerjes së marrëdhënies, praktikantit do t’i lëshohet nga ndërmarrja një dokument që vërteton periudhat e stazhit të përfunduara deri në atë kohë.

Formimi

Parimet e pranuara në këtë kapitull synojnë të garantojnë një aplikim uniform në territorin kombëtar të rregullave mbi formimin në praktikën e profesionalizimit.

Duke pasur parasysh se rregullimi i profileve formuese të praktikave të profesionalizimit u është lënë Rajoneve në marrëveshje me Shoqatat e punëdhënësve dhe të punëmarrësve, dhe se në formë transitore rregullorja e përmendur i është lënë kontratës C.C.N.L., është rënë dakord si më poshtë.

Sasia e orëve të formimit formal do të jetë e barabartë me 120 orë në vit dhe do të artikulohet në formime bazë, transversale dhe tekniko-profesionale.

Në këtë kontekst, është përcaktuar si formim bazë dhe transversal ai që synon të mësojë nocionet e higjienës, sigurisë dhe parandalimit të aksidenteve në punë, njohjen e të drejtave dhe detyrave në marrëdhëniet e punës, organizimin e ndërmarrjes dhe ciklin e prodhimit, si dhe aftësitë relacionale. Do të vendoset në fillim të itinerarit formues, formimi në lidhje me nocionet e higjienës, sigurisë dhe parandalimit të aksidenteve.

Profilet formuese përcaktohen në aneksin 9, i cili është pjesë përbërëse e kësaj kontrate. Palët rezervojnë të drejtën, sipas rastit, të modifikojnë dhe zgjerojnë në fazat vijuese profilet e lartpërmendura.

Formimi duhet të jetë i strukturuar dhe i certifikueshëm dhe duhet të rezultojë në librezën e formimit ku do të regjistrohen aftësitë e fituara gjatë formimit në fazën e praktikës.

Formimi mund të bëhet me modalitetin alternativ on the job dhe me zëvendësim.

Formimi formal mund të jetë i brendshëm ose jashtë ndërmarrjes. Ai duhet të jetë në përputhje me normativat ligjore dhe rregulloret e parashikuara në nivel territorial. Për sa i përket kërkesave të ndërmarrjes për ofrimin brenda të të njëjtës ndërmarrje të krejt planit të formimit do të merren parasysh: burimet njerëzore të përshtatshme për transferimin e aftësive, tutorët me formim dhe kompetenca adekuate, si dhe lokalet e përshtatshme në lidhje me objektivat formues dhe dimensionet e ndërmarrjes. Mbi këto baza kapaciteti formues i brendshëm duhet të jetë deklaruar nga punëdhënësi në kontratën e punësimit.

Punëdhënësi ose i deleguari i tij do të vërtetojë gjithashtu përshtatshmërinë e lokaleve që sipërmarrja synon të përdorë për formimin formal, të cilat – në rastin e një ndërmarrje të plurilokalizuar – mund të jenë të vendosura edhe në një ndërmarrje tjetër ose strukturë referimi që ndodhen normalisht në të njëjtën provincë.

Ndërmarrjet formuese do të jenë gjithashtu në gjendje të ofrojnë formim edhe nëpërmjet strukturave të tyre formuese të përshtatshme në lidhje me praktikantët e tyre, ose në rastin e grupeve të ndërmarrjeve, për praktikantët e ndërmarrjeve të grupit.

Për kërkesat e tutorit të ndërmarrjes, i referohemi dispozitave në fuqi.

Trajtimi ekonomik

Punonjësi i punësuar me kontratë stazhi profesionalizimi inkuadrohet në dy nivele, nën atë të destinacionit përfundimtar, për gjysmën e parë të periudhës dhe në një nivel më të ulët për gjysmën e dytë.

Praktikantët me destinacion përfundimtar të nivelit të dytë do të klasifikohen në nivelin e parë për të gjithë periudhën.

Paga e praktikantëve përbëhet nga: paga bazë, shtesa e kompensimit të kostos së jetesës dhe EDR (Element i dallueshëm i pagës) ish-Marrëveshja Interconfederale e 31 korrikut 1992.

Trajtimi normativ

Për atë që nuk parashikohet në mënyrë specifike në këtë nen, praktikanti ka të drejtë, gjatë periudhës së praktikës, për të njëjtin trajtim normativ të parashikuar nga kjo kontratë C.C.N.L. për punonjësit e kualifikimit për të cilin kryen stazhin.

Lejohet marrëdhënia e punës me kohë të pjesshme për praktikantët, me orar pune jo më pak se 50% të kohës së plotë.

Sëmundja

Aplikohet kur parashikohet nga ligji n. 296/2006, neni 1, paragrafi 773.

DEKLARATË NË PROCESVERBAL

Palët marrin përsipër të takohen brenda tre muajve nga hyrja në fuqi e dispozitave në lëmin e praktikës për përmbushjen e të drejtës-detyrës së arsimimit dhe formimit dhe të praktikës për marrjen e një diplome ose për itineraret e formimit të lartë.

Palët bien dakord që disiplina për të cilën ky nen aplikohet, meqë është i pajtueshëm, për të rinjtë nga mosha 16 deri në 18 vjeç në përputhje me ligjin n. 196/1997.

Për kontratat e stazhit të parashikuara në përputhje me disiplinën në fuqi përpara hyrjes ne fuqi të D.Lgjs. n. 276/2003, vazhdon të aplikohet kjo disiplinë deri në skadimin e tyre natyral.

Kontrata e administrimit të punës me afat të caktuar lejohet në zbatim të normave ligjore në fuqi.

Ndërmarrja përdoruese u komunikon paraprakisht R.S.U./R.S.A.-ve ose, në mungesë të tyre, Organizatave sindikale (OO.SS.) territoriale që bëjnë pjesë në Shoqatat Sindikale nënshkruese të kontratës C.C.N.L. numrin e punëtorëve të punësuar me kontratë të administrimit dhe arsyet e përdorimit të saj.

Kur ka arsye të justifikuara urgjence dhe nevoje, komunikimi i sipërpërmendur do të bëhet brenda pesë ditëve që pasojnë nënshkrimin e kontratës së administrimit të punës. 

Për llogaritjen e përqindjes sipas nenit 16, punonjësit e administruar me kontratë me kohë të pjesshme llogariten në proporcion me orarin përkatës të punës.

Fraksioni eventual i një njësie që rrjedh nga raporti i përqindjes së mësipërme, rrumbullakoset në njësinë e plotë më të lartë.

Në rastet kur raportet e mësipërme të përqindjes japin një numër më të vogël se 10, mundësia për të pasur deri në 10 kontrata mbetet e pandryshuar.

Palët bien dakord që kontratat e administrimit dhe kontratat me afat të caktuar, pa cenuar atë që parashikohet nga legjislacioni në fuqi, mund të nënshkruhen në masën maksimale, në përgjithësi, mesatarisht 35% në vit, duke iu referuar vitit kalendarik para punësimit, në krahasim me numrin e përgjithshëm të punonjësve në forcë me kohë të pacaktuar, me një maksimum prej 15% të parashikuar për administrimin.

Për llogaritjen e përqindjeve të mësipërme, punonjësit me kontratë me kohë të pjesshme llogariten në përpjesëtim me orarin përkatës të punës që do të bëhet me një rrumbullakim dhjetor në njësinë më të lartë nëse është e barabartë ose më e madhe se 0,5.

Në rastin e krijimit të një sipërmarrje të re, për 12 muajt e parë të aktivitetit, kufiri i përqindjes së mësipërme llogaritet mbi numrin e punonjësve me kohë të pacaktuar që kanë hyrë në forcë në momentin e nënshkrimit të kontratës, që është objekti i këtij neni.

Deri në 10 punonjës, raporti është një me një.

Nga 11 deri në 20 punonjës mund të lidhen maksimumi dhjetë kontrata.

Përpjesëtimet e mësipërme nënkuptohen, të kufizuara për disiplinën e sipërpërmendur, në lidhje me kontratën e veçantë.

Punonjësi duhet të caktohet në detyrat për të cilat është marrë në punë ose në ato që korrespondojnë me nivelin më të lartë që ka fituar më pas ose në detyra që korrespondojnë me ato të fundit të kryera në të vërtetë, pa asnjë ulje rroge. Punonjësi që thirret për të kryer përkohësisht detyra të nivelit më të lartë, ka të drejtë, gjatë kohës në detyrë, për një trajtim që i përgjigjet aktivitetit të kryer. Me përjashtim të rastit kur shkëputja nga detyrat e nivelit më të lartë është bërë për shkak të zëvendësimit të një punonjësi tjetër që mungon, me të drejtën e ruajtjes së vendit të punës, kalimi në nivelin e ri bëhet efektiv, me të gjitha pasojat, pas periudhës prej dy muajsh nga shkëputja nga detyrat më të larta.

SAKTËSIM NË PROCESVERBAL

Palët pranojnë se për rastet e kalimit në një nivel më të lartë, të verifikuar përpara datës 31 maj 1982, aplikohet normativa e kontratave të mëparshme në lidhje me përcaktimin e shpërblimit për vjetërsi në punë.

Paga do të paguhet në fund të muajit me specifikimin e elementëve të tjerë përbërës të pagueshëm çdo muaj.

Pagesa e pagës mund të bëhet me çeqe bankare dhe/ose të kreditohet në një llogari rrjedhëse bankare, në përputhje me normativën ekzistuese.

Nëse ndërmarrja e vonon më shumë se pesëmbëdhjetë ditë pagesën e rrogës, fillojnë me të drejtë të plotë interesat në masën 2% më shumë se përqindja zyrtare e skontos dhe duke filluar nga afati i skadimit të përmendur në paragrafin e parë; përveç kësaj, punonjësi do të ketë të drejtë të ndërpresë marrëdhënien e punës me të drejtën e pagesës së trajtimit të përfundimit të marrëdhënieve në punë dhe të shtesës zëvendësuese të paralajmërimit.

Në rast mosmarrëveshjeje për rrogën bazë dhe për elementët e tjerë që përbëjnë pagën, punonjësit ndërkohë i duhet paguar pjesa e rrogës që nuk është refuzuar.

Për rrogë bazë nënkuptohet ajo që tregohet në tabelën e përmendur në këtë Kontratë.

Për rrogë bazë nënkuptohet shuma e pagës bazë dhe shtesa e kompensimit të kostos së jetesës.

Me pagë të përgjithshme mujore nënkuptojmë atë që rezulton nga shuma e pagës bazë dhe çdo shtesë superminimale ose çek “ad personam” (për një person vetëm), si dhe çdo kompensim tjetër sido që të jetë i emërtuar, i paguar në mënyrë të vazhdueshme, duke përjashtuar çdo shumë që nuk ka natyrë shpërblyese (rimbursimi i shpenzimeve, dietat, etj.).

DEKLARATË NË PROCESVERBAL

Palët konfirmojnë se afati i dhënies së pagave është, sipas paragrafit të parë të këtij neni, çdo fund muaji.

Çdo ndryshim i këtij afati duhet të jetë objekt i një ballafaqimi specifik dhe marrëveshjeje sindikale në nivel ndërmarrje.

Megjithatë pranohen rregullat dhe praktikat e ndërmarrjes që nuk janë objekt i kundërshtimeve të mëparshme në fuqi më 31 maj 2011.

Paga mujore dhe trajtimi në lidhje me institutet kontraktuese që kanë natyrë ekonomike, është pagesa që i takon një shërbimi të artikuluar në 40 orë në javë.

Me qëllim që të përcaktohet paga për çdo orë, pjesëtuesi mujor është 173.

Përcaktimi i pagës ditore arrihet duke pjesëtuar pagën mujore me 22 në rastin e shërbimit në 5 ditë në javë dhe me 26 në rastin e shërbimit në 6 ditë në javë.

Ndërmarrja do të paguajë një pagë mujore të trembëdhjetë të barabartë me pagën globale mujore të marrë nga punonjësi deri më 20 dhjetor.

Në rast të fillimit ose ndërprerjes së marrëdhënies gjatë vitit, punonjësi jo në provë do të ketë të drejtën e disa të dymbëdhjetave të shumës së pagës së trembëdhjetë me aq sa janë muajt e shërbimit të bërë pranë ndërmarrjes në periudhën e referimit.

Fraksionet e një muaji që nuk i tejkalojnë 15 ditët nuk do të llogariten, ndërsa do të konsiderohen si një muaj i plotë në qoftë se janë më shumë se 15 ditë.

Ndërmarrja do të paguajë brenda datës 15 korrik një pagë mujore të 14^të të barabartë me një pagë globale mujore. Periudha e referimit është caktuar nga 1 korriku deri më 30 qershor.

Në rast të fillimit ose ndërprerjes së marrëdhënies gjatë vitit, punëtori jo në provë do të ketë të drejtën e aq të dymbëdhjetave të shumës së pagës mujore të katërmbëdhjetë për numrin e muajve të shërbimit të ofruar në ndërmarrje në periudhën e referencës.

Fraksionet e një muaji që nuk i tejkalojnë 15 ditët nuk do të llogariten, ndërsa do të konsiderohen si një muaj i plotë në qoftë se janë më shumë se 15 ditë.

RRITJE DYVJEÇARE PËR NËPUNËSIT

Punonjësit me vjetërsi pune të maturuar në të njëjtën ndërmarrje kanë të drejtë, për çdo dy vjet vjetërsi shërbimi në punë, për një rritje prej 6,25% të llogaritur mbi rrogën bazë të nivelit që i përkasin në fuqi në momentin e maturimit të rritjes dhe mbi shtesën e kompensimit të kostos së jetesës me 1.8.83 (279,60 €).

Nëpunësi ka të drejtë të maturojë maksimumi 8 rritje vjetërsie dyvjeçare, deri në arritjen e 50% të rrogës bazë të nivelit të fundit përkatës dhe të kompensimit të kostos së jetesës me 1.8.83.

Rritjet periodike të vjetërsisë nuk mund të absorbohen nga kontrollet e mëparshme ose të mëvonshme të meritës, as shtesat për merita në punë nuk mund të absorbohen nga rritjet periodike të maturuara ose që do të maturohen.

Rritjet periodike të vjetërsisë në punë hyjnë në fuqi nga dita e 1^rë e muajit menjëherë pas muajit në të cilin përfundon periudha dyvjeçare e vjetërsisë në punë.

Në rastin e kalimit të nivelit (kategorisë), punonjësi ruan shumën si shifër të rritjeve të maturuara në nivelin e mëparshëm.

Pjesa e periudhës dyvjeçare në vazhdim në kohën e kalimit në fjalë është e dobishme për efekt të maturimit të rritjes periodike pasuese.

Rritjet periodike të përmendura në këtë nen absorbojnë rritjet e dhëna tashmë për të njëjtin titull.

Për punonjësit tashmë në forcë nga data 31.05.2011, E.D.A.R. (Element i Dallueshëm Shtesë i Pagës) sipas kontratës C.C.N.L. 19/12/2007 do të ruhet si një element ekonomik ad personam dhe do të absorbohet në momentin e arritjes së rritjes së parë pas nënshkrimit të kësaj kontrate C.C.N.L.

VJETËRSIA NË PUNË AFORFE E SEKTORIT PËR PUNËTORËT

Duke pasur parasysh specifikën e sektorit të karakterizuar nga kontrata me kohëzgjatje të paracaktuar, punëtorëve do t’u jepet një vjetërsi aforfe (qesim) e sektorit, e cila paguhet në masat fikse të paraqitura në tabelën bashkëlidhur në këtë kontratë C.C.N.L. Kjo vjetërsi pune aforfe e sektorit është vendosur në një kuotë të vetme fikse, pa parashikuar rritje të mëtejshme, siç është vendosur nga neni 22 i kontratës C.C.N.L. më 25 maj 2001 e kontratave C.C.N.L. të mëparshme.

Vlera që korrespondon me vjetërsinë aforfe të sektorit do të mbahet e ndarë nga rroga bazë dhe do të llogaritet për qëllime të orarit të punës jashtë orarit, pushimeve vjetore, festave, rroga e 13^të, e 14^të, shtesa zëvendësuese e paralajmërimit (për lënien e punës), trajtimi i përfundimit të marrëdhënieve në punë, sëmundjes dhe aksidentit.

Vjetërsia aforfe e sektorit nuk do të paguhet për katër vitet e para të vjetërsisë në sektor.

Duke filluar nga viti i pestë i vjetërsisë, pa ndërprerje të marrëdhënies së punës në sektor, pa cenuar kalimet e kontratës, do të paguhet sipas shumave të parashikuara në tabelën bashkëlidhur me këtë kontratë C.C.N.L.

Me kërkesën e punonjësit, ndërmarrja do të lëshojë një certifikatë që vërteton vjetërsinë në punë të vetë punonjësit në ndërmarrje.

Për punëtorët tashmë në forcë që nga data 31.05.2011 nuk marrin vjetërsinë aforfe të sektorit, E.D.A.R. (Element i Dallueshëm Shtesë i Pagës). sipas kontratës C.C.N.L. më 19 dhjetor 2007 do të ruhet si një element ekonomik ad personam dhe do të absorbohet me plotësimin e katër viteve të vjetërsisë në këtë sektor, siç parashikohet në këtë nen.

Në rastet e mungesave për shkak sëmundje ose aksidenti apo të mungesave të papaguara, punonjësve nuk u takon kompensimi ditor përkatës ekonomik, përveç rasteve të parashikuara nga neni 51.

KOMPENSIME PËR MJETET E TRANSPORTIT

Ndërmarrja do t’i paguajë punonjësit që përdor automjetin e tij për shërbim një kompensim mujor që do të vendoset me marrëveshje ndërmjet organizatave sindikaliste përkatëse territoriale.

KOMPENSIMI I PUNËS SË VËSHTIRË

Për çdo ditë në të cilën punonjësit kryejnë pastrime me përdorimin e një balance ose ure apo të një shkalle ajrore ose të ashtuquajtur romake, do të paguhet një kompensim i veçantë në masën 15% të rrogës bazë.

KOMPENSIM PËR ZONA TË LARTA MALORE

Punonjësve që dërgohen për të punuar jashtë vendit të tyre normal të punës në lokalitete të larta malore, ndërmarrja do t’u paguajë një kompensim të drejtë për të cilin do të bihet në ujdi ndërmjet organizatave kompetente sindikaliste territoriale.

KOMPENSIM PËR LARGËSI NGA QENDRAT E BANUARA

Nëse selia e ndërmarrjes ndodhet në një distancë prej më shumë se 3 km nga perimetri i qendrës më të afërt të banuar, në mungesë të mjeteve të transportit publik, ndërmarrja që nuk merr masa drejtpërdrejt për vetë transportin por do të paguajë një kompensim për të cilin do të bihet dakord ndërmjet organizatave kompetente sindikale territoriale.

KOMPENSIM PËR PËRDORIM TË PARAVE

Punonjësi që zakonisht përdor paratë, te i cili rëndon vështirësia për shkak gabimesh, do t’i paguhet një kompensim prej 3% mbi rrogën bazë sipas kategorisë së cilës i përket. Interesat që rrjedhin nga kapari eventual do të shkojnë në fitim të nëpunësit.

Personeli normalisht i ngarkuar me arkëtimin me përgjegjësi për fletëpagesat, faturat, kuponat, etj., për një shumë totale që tejkalon 4.65 €, do t’i paguhet një shtesë prej 5% të pagës bazë.

SHTESA PËR HEQJEN E SKORIEVE DHE PLUHURIT TË FURRËNALTAVE

Punonjësve që merren me pastrimin e heqjen e skorieve dhe të pluhurit nga furrnaltat, ndërmarrja do t’u paguajë një kompensim prej 0,05 € për çdo orë pune.

SHTESA E PASTRIMIT TË REPARTEVE TË PUNIMEVE INDUSTRIALE

Punonjësve të caktuar për pastrimin vetëm të reparteve industriale të destinuara për punimet, ndërmarrja do t’u paguajë një kompensim prej 0,036 € për çdo orë pune.

Këto dy kompensimet e fundit duhet të konsiderohen si një element i dobishëm për qëllimet e llogaritjes së shtesës zëvendësuese të paralajmërimit, të trajtimit të fundit të marrëdhënieve në punë, të trajtimit për ditët e festave dhe të pushimeve, si dhe pagën mujore të 13^të dhe të 14^të.

SAKTËSIM NË PROCESVERBAL

Palët pranojnë se me shprehjen “pastrimi vetëm i reparteve industriale të destinuara për punimet” nënkuptojnë se i referohen ekskluzivisht shërbimit të ofruar në ato pjesë të stabilimenteve ku zhvillohet aktiviteti industrial i mirëfilltë.

Kompensimi për rrjedhojë, nuk i paguhet personelit, i cili edhe pse punon brenda stabilimenteve industriale, është i caktuar për shërbimet e pastrimit në hapësirat ose lokalet ku nuk kryhen operacione të transformimit prodhues, si për shembull oborre të brendshme dhe të jashtme, shërbime higjienike, zyra, etj.

RIMBURSIM I SHPENZIMEVE PËR ZHVENDOSJET

Punonjësit të cilit i urdhërohet që gjatë punës ose për kryerjen e punës, të zhvendoset nga një vend pune në një vend tjetër pune, do t’i takojë rimbursimi, në fund të listës së shpenzimeve të bëra, nëse zhvendosja e përmendur nuk bëhet me mjete transporti të vëna në dispozicion nga ndërmarrja.

KOMPENSIM PËR PASTRIMIN E AMBIENTEVE RADIOAKTIV

Personelit të ekspozuar profesionalisht ndaj rreziqeve nga rrezatimet (Alfa – Beta – Gamma – Rreze X) do t’u paguhet një kompensim prej 0,12 € për çdo orë pune të bërë në zona të veçanta të kontrolluara (Reaktorë bërthamorë në funksion – trajtim radio – elementë, radioizotope).

Ky kompensim duhet të konsiderohet si një element i dobishëm për llogaritjen e trajtimit për ditët e festave, pushimeve vjetore, vjetërsisë, pagës së 13^të mujore dhe të 14^të dhe shtesës zëvendësuese të paralajmërimit.

KOMPENSIM PËR PUNIME NË NËNTOKË

Punëtorëve që kryejnë shërbime në galeri, kanale, tunele, lokale të nëndheshme të pa ajrosura, do t’u paguhet një kompensim prej 0,03 € për çdo orë pune, i cili nuk mund të shtohet në kompensimet e tjera analoge.

SAKTËSIM NË PROCESVERBAL

Duke pasur parasysh karakteristikat e veçanta teknike që nuk janë të përsëritura në aktivitete të ngjashme ose analoge, për punimet e kryera në metró, në lokale që gjenden të mbuluara nën nivelin e rrugës (stacione, kalime, etj.) do t’i paguhet personelit një kompensim për orë prej 0,03 € që nuk mund të shtohet te kompensimet për punë nëntokësore.

Ky kompensim nuk i takon personelit, i cili megjithëse ofron shërbimet e veta në stacionet e Metrosë ose përgjatë linjave të saj, i kryen aktivitetet e tij jashtë ose nën strehë.

KOMPENSIME AEROPORTUALE

Në nivel provincial, palët nënshkruese do të mund të bien dakord për punonjësit që kryejnë aktivitetin e tyre ekskluzivisht në kontekstin e aeroportit, një pagesë ditore shuma e së cilës do të absorbojë, deri në shumën totale të duhur, kompensimet e tjera të paguara tashmë për çfarëdolloj arsyeje.

Personelit, të cilit për nevoja të shërbimit, ndërmarrja u kërkon të qëndrojnë në dispozicion në lokalet e ndërmarrjes, dhënia e banimit do t’i bëhet pa pagesë.

Rrobat e punës

Ndërmarrjet do t’u ofrojnë çdo vit të gjithë personelit punonjës 2 tuta ose 2 këmisha dhe 2 palë pantallona ose 2 veshje ekuivalente.

Ndërmarrja do të bjerë dakord në selinë e ndërmarrjes me R.S.U.-në, ose, nëse nuk është krijuar ende, me R.S.A.-në, për furnizimin e mundshëm të veshjeve të tjera në lidhje me shkallën e rrezikut për shëndetin dhe sigurinë e punëtorit në shërbimet e kërkuara.

Ndërmarrja do të sigurojë mushama me kapuçin përkatës, në dispozicion të atyre punonjësve që janë të detyruar të kryejnë aktivitetet e tyre në shi.

Punonjësit janë të detyruar të kujdesen për ruajtjen e mirë të veshjeve që u janë besuar dhe gjatë shërbimit të veshin uniformën që u është dhënë.

Diviza

Nëse aktiviteti i ofruar përfshin furnizimin e një uniforme, thelbësore për kryerjen e shërbimit, kjo do të ofrohet nga ndërmarrja në përputhje me konsumimin dhe në çdo rast çdo dy vjet.

Punonjësi është i detyruar në rast të ndërprerjes së marrëdhënies së punës, ta kthejë divizën; në rast të kundërt, kostoja e divizës (uniformës) do të llogaritet e t’i vihet në ngarkim punonjësit.

Aplikohen normativat në fuqi në lidhje me sigurinë në vendin e punës.

Ndërmarrja, për nevoja shërbimi, mund ta dërgojë punonjësin jashtë vendit të zakonshëm të punës.

Në këtë rast punëtori mban pagën në lidhje me vendin e tij të punës dhe do të ketë të drejtë:

• për rimbursimin e shpenzimeve faktike të udhëtimit që korrespondojnë me mjetet normale të transportit;
• për rimbursimin e shpenzimeve të ushqimit dhe/ose akomodimit në fund të listës, kur kohëzgjatja e misionit e detyron punonjësin të përballojë këto shpenzime;
• për rimbursimin e shpenzimeve të tjera të shërbimit të nevojshme për kryerjen e misionit.

I njëjti trajtim vlen edhe për punonjësin e thirrur si dëshmitar në çështjet civile dhe penale për arsye që lidhen me shërbimin.

Masat për ndryshime përfundimtare të vendit ose vendeve të zakonshme të punës brenda komunës nuk mund të bëhen përveçse për arsye tekniko-organizative dhe prodhuese dhe duhet t’i komunikohen punonjësit të interesuar dhe në të njëjtën kohë R.S.U.-ve, ose, kur ende nuk janë krijuar, të R.S.A.-ve.

Punonjësi nuk mund të transferohet nga një vend pune në tjetrin përveçse për arsye të justifikuara teknike, organizative dhe prodhuese.

Punonjësi i transferuar ruan trajtimin ekonomik që ka gëzuar më parë, duke përjashtuar ato shtesa dhe kompetenca që kanë të bëjnë me kushtet lokale dhe me shërbimet e veçanta në vendin e punës të origjinës dhe që nuk zbatohen në destinacionin e ri.

Punonjësi që nuk pranon transferimin do të ketë të drejtën e pagesës për përfundimin e marrëdhënieve në punë dhe për paralajmërimin, me përjashtim të punëtorëve të kategorisë së 7^të dhe të 6^të, nëse në kohën e punësimit është rënë dakord shprehimisht për të drejtën e ndërmarrjes për të vendosur për transferimin e punonjësit ose kjo e drejtë të rezultojë në bazë të situatës faktike në fuqi për punonjësit aktualisht në shërbim, në të cilat raste punonjësi që nuk pranon transferimin konsiderohet se ka dhënë dorëheqjen.

Punonjësit që transferohet do t’i paguhet rimbursimi për shpenzimet e udhëtimit dhe të transportit për veten e tij, për anëtarët e familjes dhe për plaçkat e familjes (mobilie, bagazhe etj.).

Modalitetet dhe kushtet duhet të vendosen paraprakisht me ndërmarrjen.

I takon përveç kësaj pagesa e një shtese në masën 1/3 të pagës së përgjithshme mujore punonjësit beqar pa bashkëjetues në ngarkim dhe në masën 2/3 të pagës së përgjithshme mujore punonjësit me familje, përveç 1/15 të pagës për secilin anëtar të familjes në ngarkim që transferohet me të.

Nëse, si rezultat i transferimit, punonjësi duhet të paguajë një paradhënie për përfundimin e parakohshëm të kontratës së qirasë, të regjistruar rregullisht ose të denoncuar te punëdhënësi përpara komunikimit të transferimit, ai do të ketë të drejtën e rimbursimit të kësaj paradhënie deri në një maksimum prej 4 muaj qiraje.

Vendimi i transferimit duhet t’i komunikohet punonjësit me shkrim me një njoftim paraprak prej një muaji.

Punonjësi që kërkon transferimin e tij nuk ka të drejtë për përfitimet e mësipërme.

Për kohëzgjatjen e orarit të punës i referohemi normave ligjore dhe derogimeve (kufizim i normës) dhe përjashtimeve përkatëse.

Kohëzgjatja e orarit sipas kontratës së punës është 40 orë në javë, me përjashtim të rasteve të parashikuara në nenet e mëposhtme 32 e 33.

Sipas nenit 4, paragrafi i katërt, i Dekretit legjislativ n. 66/2003, kohëzgjatja mesatare javore e kohës së punës, duke përfshirë punën jashtë orarit, llogaritet duke iu referuar një periudhe jo më të gjatë se gjashtë muaj.

Ky afat mund të rritet deri në dymbëdhjetë muaj me marrëveshje të nivelit të dytë, në lidhje me nevojat që lidhen me ndryshimet në intensitetin e aktivitetit të punës si dhe me nevojat teknike, prodhuese dhe organizative sektoriale.

Për sa i përket orarit të punës me shumë periudha sipas nenit 31 të kontratës C.C.N.L. periudha e referimit është megjithatë dymbëdhjetë muaj.

Shërbimi shpërndahet në 5 ditë pune radhazi.

2 ditët e pushimit duhet të përfshijnë të dielën, me përjashtim të rasteve të veprimtarive të punës në sektorët e shërbimeve publike dhe atyre të aktiviteteve me cikël të vazhdueshëm.

Në përjashtim nga sa më sipër, për nevoja teknike ose prodhuese apo organizative, duke lënë në fuqi pushimin e së dielës, dita tjetër e pushimit mund të shfrytëzohet gjatë gjithë javës.

Zbatimi i asaj që u tha më sipër dhe programimi i pushimeve do të bëhet pas diskutimit ndërmjet palëve dhe do t’u bëhet i njohur punonjësve të interesuar të paktën 15 ditë përpara, brenda afatit të duhur ose sidoqoftë paraprakisht. 

Me përfaqësuesit e sindikatave të ndërmarrjes, ose me përfaqësimin sindikal unitar, të asistuara nga Organizatat sindikale territoriale, mund të bihet dakord për një shpërndarje në 6 ditë në lidhje me nevojat e ndërmarrjes.

Në rastin e shërbimit në ditën e 6^të, do të paguhet paga e përgjithshme orare, për orët e punës së bërë, me një rritje prej 25%, e llogaritur mbi pagën bazë. Duke filluar nga hyrja në fuqi e kësaj kontrate C.C.N.L., në marrëveshjet e nivelit të dytë, të nënshkruara në përputhje me nenin 3 të kësaj C.C.N.L., palët nënshkruese mund të bien dakord të mos e aplikojnë këtë rritje nëse shërbimi në ditën e gjashtë është vendosur në zbatim të një rritje strukturore, më të lartë se minimumi kontraktues sipas nenit 33 të kësaj kontrate C.C.N.L., i orëve individuale kontraktuese të punës për të cilat palët kanë rënë dakord ndërmjet tyre; kjo nuk do të zbatohet më në rastin e një reduktimi të mëvonshëm të orarit për të cilin është rënë dakord.

Shpërndarja ditore e orarit të punës mund të artikulohet në jo më shumë se dy fraksione. Në bazë të asaj që është parashikuar nga neni 7 i Dekretit legjislativ n. 66/2003 pushimi ditor prej 11 orësh duhet të shfrytëzohet në mënyrë të njëpasnjëshme, me përjashtim të aktiviteteve të karakterizuara nga dy fraksione pune gjatë ditës. Në çdo rast, do të garantohet një pushim ditor prej të paktën 8 orësh radhazi. Ajo për të cilën është rënë dakord në këtë paragraf është vendosur në zbatim të nenit 17, paragrafi 4, i Dekretit legjislativ n. 66/2003.

Duke lënë në fuqi situatat aktuale, me efekt nga data 2 maj 1980, është shfuqizuar mundësia për të rënë dakord për një turn të 3^të ditor ish-neni 22, paragrafi 8 i kontratës C.C.N.L. (Kontrata Kolektive Kombëtare e Punës) 13 dhjetor 1977.

Orët e punës të kryera në mbi 40 orë në javë do të kompensohen me një rritje prej 25% të llogaritura mbi pagën bazë.

Përqindjet e rritjes, të përmendura në paragrafët 11 dhe 14 (shërbimi në ditën e 6^të të javës dhe zgjatja e orarit) nuk mund të grumbullohen bashkë me njëra-tjetrën (në kuptimin që më e madhja përjashton më të voglën) dhe nuk mund t’i shtohen njëra tjetrës gjithashtu rritjet e parashikuara në nenin e mëposhtëm 38 (punë jashtë orarit, turne nate, gjatë festave).

Orari i punës duhet të llogaritet nga koha e caktuar më parë e vendosur nga ndërmarrja për fillimin e aktivitetit të punës.

Nëse punëtori, duke u paraqitur në orën e caktuar më parë, për fillimin e shërbimit ditor, nuk do të ishte i përshtatshëm për punë ose do t’i kërkohej të kryejë një shërbim me kohëzgjatje më të vogël se orari i caktuar, ai ka të drejtën e trajtimit të pagesës që do t’i kishte takuar njësoj sikur të kishte punuar.

Gjatë ditës dhe gjatë orëve më pak të ngarkuara me punë, punonjësi ka të drejtë për të paktën një orë pushim pa pagesë, për të konsumuar ushqimin e ditës.

Ndërmarrja në vendosjen e turneve të punës ose të pushimit ndërmjet personelit me të njëjtat kategori, do të ketë kujdes që, në përputhje me kërkesat e ndërmarrjes, të koordinohen në mënyrë që të dielat dhe orët e natës të ndahen në mënyrë të barabartë ndërmjet vetë personelit, duke i garantuar secilit, përveç pushimit ditor, 24 orë pushim të pandërprerë për çdo javë.

Orari i punës dhe turnet duhet të përgatiten nga ndërmarrja në mënyrë që personeli të ketë dijeni menjëherë për to.

Në rastin e punës me turne, personeli i turnit që ka përfunduar nuk mund të largohet nga shërbimi nëse nuk është zëvendësuar nga personeli i turnit pasardhës, brenda një limiti prej 2 orësh.

Koha e shpenzuar në dispozicion të ndërmarrjes – në pritje të punësimit, për zhvendosje nga një vend pune në tjetrin edhe sikur të ishin ato të zakonshmit, dhe për çdo qëndrim pa punë gjatë orarit të punës për shkak të nevojave të ndërmarrjes – llogaritet në orarin efektiv të punës si shërbim pune dhe paguhet si i tillë.

Shpenzimet e udhëtimit që punonjësi përballon për arsye pune gjatë shërbimit të tij ditor – duke përfshirë edhe ato që rrjedhin nga zhvendosjet nga një vend pune në tjetrin, edhe nëse janë ata të zakonshmit – rimbursohen nga ndërmarrja. Përjashtohen nga rimbursimi shpenzimet e udhëtimit që punonjësi përballon për të mbërritur në vendin e punës, për të filluar punën e përditshme dhe për t’u kthyer në shtëpinë e tij.

Koha që i duhet punonjësit për të lëvizur nga një vend në tjetrin, ndërmjet fillimit dhe përfundimit të shërbimit, konsiderohet si kryerje e punës që i është ngarkuar në mënyrë të mirëfilltë.

Për të përballuar nevojat që lidhen me ndryshimet në intensitetin e aktivitetit të punës, kohëzgjatja e orarit të punës mund të rezultojë gjithashtu nga një mesatare shumëjavore gjatë vitit me limite maksimale prej 45 orë në javë dhe 10 orë në ditë dhe me një kohëzgjatje minimale prej 35 orësh javore.

Për devijimet nga programi me arsyet përkatëse do të vihen në dijeni R.S.U.-të, dhe, n.q.s. nuk janë krijuar akoma, R.S.A.-të.

Në raste të tilla, për shërbimet që tejkalojnë orët normale të punës ditore dhe javore nuk do të ketë kompensime për punë shtesë/jashtë orarit derisa të plotësohen orët që do të kompensohen.

Për sa i përket fleksibiliteteve të parashikuara më sipër, punonjësit e interesuar do të marrin pagën në lidhje me orët normale sipas kontratës si në periudhat e tejkalimit ashtu edhe në ato të shërbimit më të vogël.

Çdo punëtor mund të grumbullojë në një “bankë individuale të orëve”, orët e punës kur tejkalojnë orën e 45^të, të cilat, me kërkesën e të interesuarit, do të rikuperohen në formën e pushimeve kompensuese, pa cenuar rritjet përkatëse që do të paguhen me pagat që i përkasin muajit që vjen, pas muajit në të cilin këto shërbime janë kryer. 

Për të bërë zbatimin e akumulimit të orëve, punonjësi duhet të deklarojë paraprakisht, brenda muajit janar të çdo viti, me shkrim, dëshirën e tij për të rikuperuar orët e grumbulluara në bankën e orëve; në këtë rast periudhat e pushimit të përmendura në paragrafin e mëparshëm mund të gëzohen brenda 6 muajve pas muajit në të cilin është kryer shërbimi, me kusht që personi i interesuar të bëjë kërkesë me anën e një njoftimi të paktën pesë ditë përpara dhe të mos mungojë në të njëjtën kohë e për të njëjtën arsye më shumë se 3% e personelit, dhe të mos ketë pengesa në atë moment sipas nevojave objektive dhe të vërtetuara të ndërmarrjes, në lidhje me mos zëvendësimin për detyrat që kryen.

Në rast se afati i njoftimit nuk respektohet, orët e kërkuara të pushimit do të jepen në përputhje me nevojat e ndërmarrjes.

Nëse në mënyrë të jashtëzakonshme dhe për shkak të nevojave teknike dhe prodhuese do të jetë i pamundur rikuperimi me pushim kompensues, brenda 12 muajve, i orëve të grumbulluara, shuma përkatëse do t’i paguhet punonjësit të interesuar në bazë të pagës për orët në fuqi në atë datë.

Nënkuptohet se në rast ndryshimi të kontratës do të paguhen orët që lidhen me pushimin kompensues të pashfrytëzuara.

Për sa i përket artikulimit të orarit të punës në baza shumëperiudhëshe për shërbimet e pastrimit në impiantet industriale, pranohen kushtet më të favorshme ekzistuese.

Nëse në ndërmarrje lind nevoja për të aktivizuar institucionin e Bankës së Orëve për nevoja të ndryshme nga ato të identifikuara më sipër, në lidhje me këtë, e njëjta ndërmarrje me R.S.U.-në dhe, aty ku nuk është krijuar ende, me R.S.A.-në së bashku me Organizatat sindikale (OO.SS.) që kanë nënshkruar këtë kontratë C.C.N.L., ose me Organizatat sindikale (OO.SS.) që kanë nënshkruar këtë C.C.N.L., do të jetë në gjendje të përcaktojnë marrëveshje të veçanta të ndërmarrjes. Në çdo rast, këto marrëveshje duhet të vendosen në përputhje të plotë me qëllimet dhe përmbajtjet e përcaktuara në këtë nen. Anëtarësimi eventual i punonjësve me kohë të pjesshme (part time) në bankën e orëve, siç përcaktohet nga marrëveshjet e përmendura në këtë paragraf, duhet të bëhet i qartë nëpërmjet anëtarësimit vullnetar.

Konsiderohen me orar pune me ndërprerje ata punonjës me kohë të plotë dhe të përhershme, të cilët në veprimtarinë e tyre profesionale nuk kanë karakter vazhdimësie në kryerjen e detyrës së tyre.

Megjithatë, për këto detyra dhe për ato të pritjes së thjeshtë ose rojës, i referohemi deklaratës së mëvonshme dhe asaj që tregohet nga dekreti R.D. n. 692/1923 dhe me modifikimit dhe integrimet e mëvonshme.

Detyrat e sipërpërmendura të përcaktuara nga ky nen, duke lënë në fuqi atë çfarë parashikohet nga neni 1, paragrafi 3, i kësaj kontrate C.C.N.L., janë të kufizuara si më poshtë:

1. rojet ose gardianët e ditës dhe të natës në hyrje të rrugëve;
2. rojet ose gardianët e caktuar në hyrje të panaireve tregtare, muzeve dhe ndërtesave të tjera;
3. personeli i caktuar në shërbimet e ndërhyrjes së shpejtë kundër zjarrit;
4. personeli i caktuar për ngarkimin dhe shkarkimin në aktivitetet e brendshme të shërbimit;
5. personeli i caktuar për kontrollin e impianteve dhe të hapësirave.

Nëse me kryerjen e disa detyrave me ndërprerje anulohen kohët e ndërmjetme të pushimit që përbëjnë kushtin përcaktues për detyrën e ndërprerë, orari i punës së personelit të caktuar hyn në këtë rregull e përfshihet në normën në përputhje me paragrafin 2 të nenit 30 të kësaj kontrate C.C.N.L. Kjo normë nuk zbatohet në rrethanat e punës së rastit ose sporadike.

Për punonjësit e përfshirë në këtë nen, orari i punës me kontratë është caktuar në 45 orë në javë.

Rritja për orët jashtë orarit aplikohet duke filluar nga ora e 46^të e javës. Palët nënshkruese të kësaj marrëveshje, së bashku me R.S.U.-të ose, kur këto nuk janë krijuar, me R.S.A.-të, do të takohen në nivel territorial për një ballafaqim që synon të verifikojë modalitetet për zbatimin e normave të përfshira në këtë nen; në rast të mos arritjes së marrëveshjes, do të aktivizohen nivelet më të larta në përputhje me dispozitat e kësaj kontrate C.C.N.L.

Me punë me kohë të pjesshme nënkuptohet marrëdhënia e punës në vartësi të kryer me orë të reduktuara në krahasim me atë të vendosur nga kjo kontratë C.C.N.L. dhe mund të kryhet me tipologjitë, mundësitë e përdorimit dhe metodologjitë e punësimit që paraqiten më poshtë:

• horizontale, kur reduktimi i orarit në krahasim me kohën e plotë parashikohet në lidhje me orarin normal të punës ditore;
• vertikale, kur rezulton e parashikuar që aktiviteti i punës të kryhet me kohë të plotë, por të kufizuar në periudha të paracaktuara gjatë javës, muajit ose vitit;
• e përzier, kur shërbimi realizohet sipas një kombinimi të modaliteteve të treguara më sipër, që përfshin ditë ose periudha me kohë të plotë të alternuara me ditë ose periudha me orar të reduktuar ose jo në punë.

Marrëdhënia me kohë të pjesshme do të disiplinohet sipas parimeve të mëposhtme:

a) vullneti i palëve;

b) kthyeshmëria e shërbimit nga me kohë të pjesshme në me kohë të plotë në lidhje me kërkesat e ndërmarrjes dhe kur është në përputhje me detyrat e kryera dhe/ose që do të kryhen, pa cenuar aspektin e vullnetshëm të palëve;

c) zbatueshmëria e normave të kësaj kontrate C.C.N.L. pasi ato janë në përputhje me vetë natyrën e marrëdhënies;

d) mundësia e modifikimit, me marrëveshje ndërmjet palëve, në artikulimin strukturor të orarit kontraktues.

Personeli me kohë të pjesshme mund të punësohet sipas tipologjive specifike kontraktuese të përmendura në këtë C.C.N.L. dhe nga marrëveshjet ndërkonfederale.

Krijimi i marrëdhënies me kohë të pjesshme do të fiksohet ndërmjet punëdhënësit dhe punonjësit dhe duhet të rezultojë në një akt të shkruar, në të cilin do të tregohen:

• detyrat, shpërndarja e orëve në lidhje me ditën, javën, muajin dhe vitin, kohëzgjatjen e shërbimit në punë me orar të reduktuar, klauzolat eventuale elastike;
• periudha e provës për të punësuarit e rinj.

Pa cenuar kërkesat tekniko-organizative, ndërmarrja do të vlerësojë pranimin e kërkesave për transformimin e marrëdhënieve të punës me kohë të pjesshme (orar të reduktuar). Palët bien dakord që në këtë kontekst, ndërmarrjet do të kenë prirje për t’u dhënë përparësi kërkesave për transformimin e marrëdhënies së punës nga me kohë të plotë në me kohë të pjesshme të motivuara nga probleme serioze dhe të vërtetuara shëndetësore të aplikuesit ose nga nevoja e provuar për ndihmë të vazhdueshme të prindërve, bashkëshortit ose bashkëjetuesit, fëmijëve ose anëtarëve të tjerë të familjes që jetojnë së bashku pa asnjë mundësi asistence alternative, të sëmurë rëndë ose me aftësi të kufizuara ose që hyjnë në programet terapeutike dhe të rehabilitimit për narkomanë, ose për t’u kujdesur për fëmijët deri në tetë vjeç ose për pjesëmarrje të certifikuar në kurse formimi dhe/ose studimi.

Në rast të transformimit të marrëdhënies së punës nga me kohë të plotë në me kohë të pjesshme, ajo mund të ketë edhe një kohëzgjatje të paracaktuar e cila, si rregull, nuk do të jetë më e vogël se 6 muaj dhe më shumë se 24 muaj. Komunikimi përkatës për të interesuarin do të bëhet sa më shpejt të jetë e mundur dhe në çdo rast brenda 30 ditëve nga kërkesa. Në këtë rast, lejohet marrja në punë e personelit me kontratë me afat të caktuar, ose rritja e përkohshme e orëve për personelin me kohë të pjesshme i cili ka bërë kërkesë, për të plotësuar orarin normal të punës ditore, javore, mujore ose vjetore derisa i interesuari të respektojë orarin e punës me kohë të pjesshme.

Palët në kontratën e punës me kohë të pjesshme mund të bien dakord për klauzola elastike në lidhje me ndryshimin e caktimit të kohës së shërbimit dhe, në marrëdhëniet me kohë të pjesshme vertikale ose të përzier, mund të vendosen gjithashtu edhe klauzola që lidhen me ndryshimin në rritje të kohëzgjatjes së shërbimit. Miratimi i punonjësit për klauzolat elastike duhet të rezultojë në një akt të shkruar edhe pas vendosjes së marrëdhënies së punës.

Ushtrimi, nga ana e punëdhënësit, i kompetencës për të ndryshuar vendin e kryerjes së punës ose për të rritur kohëzgjatjen e saj bëhet me një njoftim, në favor të punonjësit, jo më pak se 48 orë përpara.

Vetëm për orët e punës të bëra jashtë orarit për të cilin është rënë dakord në momentin e vendosjes së marrëdhënies me kohë të pjesshme, sipas regjimit të klauzolës elastike (ish-klauzola fleksibël), punonjësi ka të drejtë për një rritje prej 10% të pagës orare globale de facto.

Për kryerjen e orëve shtesë të punës të kërkuara sipas regjimit të klauzolave elastike, jashtë orareve të kontraktuara, punonjësit i takon ajo që përshkruhet në paragrafin 14 të këtij neni, të rritur me 1,5% më shumë.

Në rastin e arsyeve të rënda personale, ose arsyeve të vërtetuara teknike, organizative dhe të prodhimit të ndërmarrjes, mund të arrihet në një pezullim të përkohshëm të klauzolës elastike.

Akti me shkrim i pranimit të klauzolave elastike duhet të parashikojë të drejtën e punonjësit për të denoncuar vetë marrëveshjen, gjatë rrjedhës së marrëdhënies së punës me kohë të pjesshme në rastet e mëposhtme:

• fillim i vërtetuar i një aktiviteti tjetër pune;
• nevoja për mbrojtjen e shëndetit, të certifikuara nga shërbimi sanitar publik;
• nevoja që lidhen me lejen e lindjes dhe lejen e atësisë (leja e babait për nevoja të fëmijës);
• nevoja personale të lidhura me arsye të rënda familjare të përmendura në ligjin n. 53/2000;
• patologji të rënda ose onkologjike që kanë të bëjnë me: bashkëshortin, bashkëjetuesin në përputhje me ligjin L. 76/2016, fëmijë, prindër;
• fëmijë bashkëjetues me moshë jo më të madhe se 13 vjeç;
• fëmijë bashkëjetues me handikap;
• punëtor student.

Ky denoncim, në formë të shkruar, duhet të shoqërohet me një paralajmërim prej të paktën 30 ditësh, me përjashtim të rasteve që vërtetohen sipas nevojës dhe urgjencës në lidhje me gjendjen shëndetësore të punonjësit ose të familjarit.

Si rrjedhim i denoncimit të përmendur në paragrafin e mëparshëm, pushon e drejta e punëdhënësit për të ndryshuar kohën e kryerjes së punës së rënë dakord fillimisht, ose rritjen e saj në zbatimin të klauzolave ​​elastike.

Punëdhënësi, nga ana tjetër, mund të tërhiqet nga marrëveshja me një paralajmërim me të paktën një muaj përpara.

Refuzimi eventual i punonjësit për të nënshkruar klauzola elastike nuk integron të dhënat për një arsye të justifikuar për pushim nga puna e as adoptimin e masave disiplinore. Ndryshimi i kohës së shërbimit nuk jep të drejtën e kompensimit të përmendur në pikën 9 në rastet kur ndryshimi i sipërpërmendur kërkohet nga punonjësi i interesuar për shkak të nevojave apo zgjedhjeve të tij.

Puna shtesë është ajo që korrespondon me punën e kryer përtej orarit të punës të rënë dakord ndërmjet palëve në kontratën individuale dhe brenda limitit me kohë të plotë.

Duke marrë parasysh nevojat specifike teknike, organizative dhe prodhuese të sektorit, lejohet kryerja e punës shtesë deri në arritjen e orarit me kohë të plotë ditore dhe/ose javore sipas nenit 30 të kësaj kontrate kolektive. Refuzimi eventual i punonjësit për të bërë orë pune shtesë nuk integron detajet e motivit së justifikuar të pushimit nga puna dhe as adoptimin e masave disiplinore. Orët e punës shtesë paguhen si orë të zakonshme, të shtuara në përputhje me nenin 6, paragrafi 2, i D.Lgjs. 81/2015 të përqindjes së shpërblimit të orëve shtesë në të gjitha institutet e pagave indirekte dhe me shtyrje afati, përfshirë TFR, të përcaktuar në mënyrë konvencionale dhe në mënyrë aforfe, ndërmjet palëve, në masën 28%, të llogaritur mbi pagën bazë dhe të paguar në muajin pasues, pas kryerjes së shërbimit. Përkufizimi i sa më sipër është në përputhje me atë që parashikohet në nenin 6 të D.Lgjs. 81/2015. Në marrëdhënien e punës me kohë të pjesshme, të tipit vertikale, puna jashtë orarit, duke nënkuptuar më këtë orët e punës të bëra përtej orëve normale të caktuara ditore, është e disiplinuar në parakushtet dhe në numrin e dispozitave kontraktuese për punonjësit me kohë të plotë të parashikuara nga neni 38 i kësaj kontrate C.C.N.L.

Çdo vit, brenda fundit të muajit mars të çdo viti, Drejtoria e Ndërmarrjes do t’i sigurojë R.S.U.-ve ose, në rast se nuk janë krijuar, R.S.A.-ve ose, në mungesë të tyre, tek Organizatat sindikale (OO.SS.) territoriale, një informativë përfundimtare që tregon numrin e kontratave të ndërmarrjes me kohë të pjesshme të pranishme në vitin paraardhës, transformimet eventuale nga me kohë të plotë në kohë të pjesshme (part-time) dhe anasjelltas, profesionet e prekura nga kontratat me kohë të pjesshme, prezencën ose jo të klauzolave elastike dhe përfshirjen e punës shtesë dhe arsyet e përdorimit të saj.

Me kërkesë me shkrim të R.S.U./R.S.A.-ve dhe/ose Organizatave sindikale (OO.SS.), pas marrjes së informativës dhe në çdo rast brenda muajit prill, Drejtoria e Ndërmarrjes e ka për detyrë të fillojë sa më shpejt që të jetë e mundur dhe në çdo rast jo më vonë se 20 ditë nga marrja e kërkesës së sipërpërmendur, një ekzaminim të përbashkët që synon të vlerësojë, në veçanti, kushtet për konsolidimin e orëve shtesë të punës të lidhura me kërkesat e punës me karakter strukturor, pra duke hequr orët e bëra për të zëvendësuar punonjësit me të drejtën për të mbajtur vendin e punës.

Koha minimale javore e orarit të punës nuk mund të jetë më pak se 14 orë. Për kohë të pjesshme vertikale dhe të përziera, kjo vlerë duhet të jetë proporcionale në një masë prej 60 orësh në muaj dhe 600 orësh në vit. Shërbimi i punës ditore nuk mund të jetë më pak se dy orë. Nëse nuk është e mundur të arrihen minimumet e përmendura në një vendndodhje të vetme shërbimi, palët pranojnë se respektimi i tij është i mundur vetëm nëse punonjësi është i disponueshëm për të punuar me disa kontrata ku ndërmarrja i ka ato në të njëjtën zonë territoriale dhe nuk ka pengesa të natyrës teknike-produktive dhe organizative që rrjedhin nga kriteret dhe modalitetet e ekzekutimit të shërbimeve.

Trajtimi ekonomik dhe normativ i punonjësit të punësuar me kohë të pjesshme përcaktohet në bazë të rregullit të përpjesëtimit me orarin e kontraktuar në lidhje me trajtimin kontraktues të punonjësve me kohë të plotë.

Punonjësit me kohë të pjesshme llogariten në përpjesëtim me orarin e tyre kontraktues.

Në rast se punonjësi në marrëdhënie pune me kohë të pjesshme ofron shërbimet tij për punë në 2 kontrata për të arritur minimumin javor, nuk aplikohet normativa sipas paragrafit 21 të nenit 30, për pjesën që ka të bëjë me zhvendosjen nga një vend pune në tjetrin. Mbeten të pandryshuara situatat aktuale në ndërmarrjet e veçanta.

Punonjësit e interesuar për të bërë një orar të ndryshëm ose më të gjatë ia komunikojnë këtë ndërmarrjes, e cila, në rast të punësimeve të reja të personelit me kohë të plotë dhe të përhershme, do ta marrë parasysh këtë si prioritet, pavarësisht nga nevojat e prodhimit dhe organizimit, në rastin e punësimeve të reja të personelit me kohë të plotë dhe të përhershme.

Në baza tremujore, ndërmarrja do të informojë R.S.A.-të dhe/ose R.S.U.-të për kërkesat e marra dhe punësimet eventuale të parashikuara me kohë të plotë ose për zgjatjet eventuale të orarit.

Kjo nuk cenon kushtet më të favorshme që gëzojnë punonjësit në forcë në datën e nënshkrimit të kësaj kontrate C.C.N.L.

Për çdo gjë që nuk disiplinohet nga ky nen, aplikohen dispozitat ligjore në fuqi.

DEKLARATË NË PROCESVERBAL

Palët, në lidhje me respektimin e orarit minimal javor, mujor dhe vjetor të punës për punonjësit me kohë të pjesshme, rikonfirmojnë atë që parashikohet në paragrafët e mëparshëm 24 dhe 25 të nenit 33; si rrjedhim kontratat me kohë të pjesshme të lidhura me orar më pak se 14 orë në javë (60 në muaj dhe 600 në vit), nuk përbëjnë në vetvete mosrespektimin dhe/ose mospërmbushjen e kësaj kontrate C.C.N.L. në përputhje me normativat ligjore në fuqi.

Në rast të ndërprerjes së shërbimit normal, do t’i rezervohet punëtorëve trajtimi i mëposhtëm:

1. për orët e humbura, por që kanë kaluar në dispozicion të ndërmarrjes, do të paguhet shpërblimi i përgjithshëm duke pasur të drejtë ndërmarrja të caktojë vetë punëtorët në punë të tjetra;
2. për orët e humbura, për të cilat punëtorët nuk mbahen në dispozicion, pasi nuk janë më përpara njoftuar në kohën e duhur në lidhje me parashikimin e ngjarjes, do t’u paguhet për ditën e parë të pezullimit 70% e rrogës bazë;
3. për orët e humbura dhe për të cilat punëtorët janë njoftuar menjëherë paraprakisht, nuk do të paguhet asnjë shpërblim.

Në rastet e kontraktimit total ose të pjesshëm të veprimtarisë së punës për shkaqet e parashikuara nga ligjet në fuqi në fushën e sigurimeve shoqërore, ndërmarrja mund të kërkojë ndërhyrjen e fondit të papunësisë së Sigurimeve shoqërore (Cassa Integrazione) në mënyrën e përcaktuar nga rregulloret e sipërpërmendura.

Në rast të pezullimit nga puna për një periudhë më të madhe se 8 ditë, punëtori ka të drejtë të japë dorëheqjen me të drejtë kompensimi, si shtesë zëvendësuese të paralajmërimit.

Me përjashtim të rasteve kur ka pengesa të justifikuara, të gjitha mungesat duhet t’i komunikohen Ndërmarrjes në ditën kur ato verifikohen. Në rastin e turneve të mbrëmjes, kjo nënkupton 24 orë nga fillimi i vetë turnit.

Mungesat duhet të justifikohen brenda 2 ditëve në vijim, me përjashtim të rasteve të pengesave të vërtetuara.

Mungesat e pajustifikuara mund të sanksionohen në bazë të neneve 47, 48 dhe 49 të kësaj kontrate C.C.N.L.

LEJET

Punonjësit që bën kërkesë, ndërmarrjet mund t’i japin leje të shkurtra për arsye të justifikueshme, me të drejtën që të mos i paguhet paga përkatëse.

Me rastin e lindjes së një fëmije, do t’i jepet punonjësit një ditë pushim me pagesë.

Punonjësit që ka rast vdekje në familje, të vdekjes së një prindi, një fëmije, të një vëllai, motre ose bashkëshortit, ndërmarrja do t’i japë një leje 3-ditore me pagesë nëse ngjarja e zisë ka ndodhur në qytetin ose në provincën ku ka vendin e punës dhe 5 ditë, nga të cilat 3 janë me pagesë, nëse ngjarja ka ndodhur jashtë provincës.

Nëse ngjarja e zisë ndodh gjatë shërbimit, punonjësit do t’i lejohet të largohet menjëherë nga vendi i punës me të drejtën e të gjithë pagës ditore, duke shtuar edhe atë që parashikohet në paragrafin e mëparshëm.

Këto leje nuk llogariten në periudhën e pushimeve vjetore.

Për çdo gjë që nuk parashikohet në këtë nen, aplikohet ligji i 8 marsit 2000, n. 53.

LEJA E MARTESËS

Punonjësit që lidh martesë do t’i jepet një leje prej 15 ditësh pune, me zbritjen e çdo shume të paguar për këtë periudhë nga Instituti Kombëtar i Sigurimeve Shoqërore (INPS).

Për të punësuarit e rinj duke filluar nga 1 qershori 2001, leja është e barabartë me 15 ditë kalendarike. Ky pushim nuk llogaritet me periudhën vjetore të pushimeve.

LEJET, LIGJI 5 shkurt 1992, n. 104

Me kusht që personi me aftësi të kufizuar të mos shtrohet në spital me kohë të plotë, punonjësi që asiston një person me aftësi të kufizuara të rënda, bashkëshortin, familjarin ose të afërmin deri në brezin e dytë, ose brenda brezit të tretë nëse prindërit ose bashkëshorti i personit me aftësi të kufizuara të rënda, kanë arritur moshën gjashtëdhjetë e pesë vjeç ose gjithashtu vuajnë edhe ata nga patologji me invaliditet ose kanë vdekur apo nuk janë më, ka të drejtë të përfitojë tre ditë leje mujore me pagesë të mbuluar me kontribut figurativ (“fiktiv”, paguhet nga sigurimet shoqërore), qoftë edhe në mënyrë të vazhdueshme.

E drejta e sipërpërmendur nuk mund t’i njihet më shumë se një punonjësi vartës për asistencën ndaj të njëjtit person me aftësi të kufizuara në gjendje të rëndë.

Për asistencën për të njëjtin fëmijë me aftësi të kufizuara në gjendje të rëndë, e drejta u njihet të dy prindërve, përfshirë prindërit birësues dhe kujdestarë, të cilët mund ta përfitojnë atë në mënyrë alternative.

Me qëllim që të përshtatet e drejta e lejeve mujore të përmendura në paragrafët e mëparshëm me nevojat normale organizative dhe tekniko-produktive të ndërmarrjes, punonjësi që shfrytëzon lejet mujore i komunikon me shkrim punëdhënësit kalendarin e përdorimit të parashikuar të tyre çdo tremujor nëse është e mundur, ose sidoqoftë të paktën çdo muaj, për të siguruar përshtatjen e të drejtave të punonjësit me nevojat organizative të ndërmarrjes.

Punonjësi ka të drejtë të modifikojë, për arsye të vërtetuara, datën e komunikuar duke i dërguar një njoftim paraprak me shkrim punëdhënësit në jo më pak se dy ditë pune, me përjashtim të rasteve të papritura të urgjencës së rëndë.

Punëdhënësi, brenda muajit të referimit, kur paraqiten nevoja të motivuara teknike, organizative ose produktive, të cilat ia komunikon punonjësit, mund të shtyjë shfrytëzimin e lejeve duke respektuar limitin kohor të muajit. Megjithatë, nuk ndryshojnë situatat në të cilat arsyet e vërtetuara të punonjësit janë të një natyre që nuk mund të shtyhet absolutisht dhe urgjente.

Punonjësi që përfiton nga lejet e përmendura në paragrafët e mëparshëm ka të drejtë të zgjedhë, kur është e mundur, vendin e punës më të afërt me vendbanimin e personit që do të asistojë dhe nuk mund të transferohet pa pëlqimin e tij në një vend tjetër pune.

Në rastet e përqendrimit të tepruar të punonjësve që kanë të drejtë për të njëjtën kontratë, e cila pengon administrimin korrekt dhe funksionimin normal të saj, në nivelin e sipërmarrjes, ndërmarrja dhe përfaqësitë e sindikatave do të takohen për të vlerësuar çdo zgjidhje të mundshme alternative.

Pa cenuar verifikimin e parakushteve për konstatimin e përgjegjësisë disiplinore sipas neneve 46 e vijues të kësaj kontrate C.C.N.L., punonjësi që përfiton lejet e përmendura në paragrafët e mëparshëm humbet të drejtat e parashikuara në këtë nen, nëse punëdhënësi ose INPS konstaton mos ekzistencën ose mungesën e kushteve të kërkuara për shfrytëzimin legjitim të këtyre të drejtave.

Duke pasur parasysh ndryshimin e kuadrit normativ në lidhje me formimin profesional dhe të vazhdueshëm, punonjësit e punësuar në mënyrë të përhershme dhe jo në stazh, të cilët për të përmirësuar arsimimin dhe përgatitjen e tyre dhe aftësitë e njohuritë e tyre profesionale edhe në lidhje me veprimtarinë e ndërmarrjes, rezultojnë të regjistruar dhe ndjekin kurse të rregullta studimi, në shkollat ​​e arsimit fillor, të mesëm ose të kualifikimit profesional, shtetërore, të parifikuara, ose të njohura ligjërisht dhe në çdo rast të autorizuara për të dhënë diploma të njohura ligjore, kanë të drejtë, me sqarimet e treguara në paragrafët e mëposhtëm, të përfitojnë leje me pagesë të bazuar në një sasi të orëve për trevjeçarin të vëna në dispozicion të të gjithë punonjësve.

Palët marrin përsipër të monitorojnë aplikimin korrekt të së drejtës së parashikuar në këtë nen. Orët e lejes që do të përdoren gjatë periudhës trevjeçare mund të përdoren edhe në një vit të vetëm.

Në fillim të çdo periudhe trevjeçare, do të përcaktohet numri i orëve në dispozicion të punonjësve për ushtrimin e të drejtës së studimit, duke shumëzuar 10 orë në vit me tre dhe me numrin total të punonjësve të punësuar në ndërmarrje ose në njësinë prodhuese në atë datë, përveç rregullimeve të mëvonshme në lidhje me ndryshimet e numrit të punonjësve.

Punonjësit që mund të mungojnë njëkohësisht në ndërmarrje ose nga njësia prodhuese për të ushtruar të drejtën e studimit nuk duhet të tejkalojnë 2% të fuqisë punëtore totale të punësuar; gjithsesi duhet të garantohet në çdo repart zhvillimi i veprimtarisë prodhuese, nëpërmjet marrëveshjeve me përfaqësuesit e sindikatave të ndërmarrjes, ose me R.S.U.-të.

Lejet e paguara mund të kërkohen për një maksimum prej 150 orësh për person për një periudhë trevjeçare, që mund të përdoren edhe në një vit të vetëm, me kusht që kursi në të cilin punonjësi i interesuar ka ndërmend të marrë pjesë, të zhvillohet për një numër orësh sa dyfishi i atij i atyre për të cilat kërkon lejen me pagesë. Për këtë qëllim, punonjësi i interesuar duhet t’i paraqesë një kërkesë me shkrim ndërmarrjes brenda afateve dhe me modalitetet që do të vendosen në nivel ndërmarrje. Këto afate, si rregull, nuk do të jenë më pak se një tremujor.

Nëse numri i atyre që bëjnë kërkesën sjell tejkalimin e 1/3 të orëve totale trevjeçare dhe përcakton shfaqjen e situatave që bien ndesh me kushtet e përmendura në paragrafin 5, Drejtoria dhe përfaqësuesit e sindikatës së ndërmarrjes, ose R.S.U.-të, do të vendosin, duke marrë parasysh kërkesat e shprehura nga punonjësit në lidhje me ndjekjen e kurseve, kriteret objektive për identifikimin e përfituesve të lejeve, pa cenuar atë çfarë parashikohet në paragrafin 4, si moshën, vjetërsinë në shërbim, karakteristikat e kurseve të studimit, etj.

Në kurse do të pranohen ata që kanë plotësuar kërkesat e nevojshme dhe me kusht që të plotësohen kushtet objektive të përcaktuara në paragrafët e mëparshëm.

Punonjësit duhet t’i sigurojnë ndërmarrjes një certifikatë regjistrimi në kurs dhe më pas certifikatat e pjesëmarrjes të plotësuara me orët përkatëse.

Mosmarrëveshjet eventuale në lidhje me respektimin e kushteve të përcaktuara në këtë nen do t’i nënshtrohen shqyrtimit të përbashkët ndërmjet Drejtorisë dhe përfaqësuesve të sindikatës së ndërmarrjes, ose R.S.U.-së.

Ndërmarrjet do të paguajnë, gjatë ndjekjes së kurseve, paradhënie mujore të cilat do të barazohen me orët e lejes së shfrytëzuar, pa cenuar faktin se parakushti për pagesën e këtyre orëve, brenda limiteve dhe kushteve të përcaktuara në paragrafin 4, konsiston në frekuentimin e rregullt të të gjithë kursit.

Punonjësit studentë, të regjistruar dhe që ndjekin kurse të rregullta studimi në shkollat ​​fillore, të mesme dhe të kualifikimit profesional, qofshin ato shtetërore, të barasvlershme apo të njohura ligjërisht, ose në çdo rast të autorizuara për të dhënë diploma të njohura ligjore, kanë të drejtë për leje të paguara në këtë masë:

• 2 ditë për çdo provim universitar;
• 5 ditë për marrjen e diplomës së shkollës fillore;
• 8 ditë për marrjen e diplomës së shkollës tetëvjeçare;
• 10 ditë për marrjen e diplomës së shkollës së mesme.

Nëse e kërkojnë nevoja të veçanta shërbimi, punonjësit i kërkohet të punojë përtej orarit të përcaktuar normal, si ditën ashtu edhe natën, përveç nëse ka arsye të justifikuara individuale që e pengojnë.

Ndërmarrja nuk do të jetë në gjendje të kërkojë zgjatje të orarit dhe një shërbim të jashtëzakonshëm që i tejkalon 150 orë në vit.

Konsiderohet punë e jashtëzakonshme, dhe jep shkas për një kompensim, ajo që është vendosur nga ndërmarrja dhe që kryhet përtej kohëzgjatjes normale të punës sipas nenit 30, duke lënë në fuqi çfarë është vendosur nga neni 31.

Puna jashtë orarit duhet të paguhet me kuotat për orë të pagës së përgjithshme mujore.

Puna jashtë orarit dhe puna e kryer në ditë festash dhe gjatë orëve të natës duhet të kompensohet me përqindjet e ngritjes së mëposhtme:

Punë jashtë orarit ditën gjatë ditëve të zakonshme të punës	25%
Punë jashtë orarit natën	50%
Punë jashtë orarit ditë festash	65%
Punë jashtë orarit natën gjatë festave	75%
Punë e kryer në ditët që konsiderohen festa	50%
Punë natën; përfshirë atë në turnet e alternuara	20%
Punë natën, nuk përfshin turnet e alternuara	30%

Përqindjet e mësipërme do të llogariten mbi kuotën e orëve të pagës bazë në momentin e likuidimit të tyre.

Përqindjet e lartpërmendura të rritjes nuk mund t’i shtohen njëra tjetrës, në kuptimin që më e larta absorbon më të ulëtën.

Nënkuptohet si punë natën; në lidhje me atë që parashikohet më lart, ajo punë që përfshihet ndërmjet orës 22:00 dhe orës 06:00 të mëngjesit.

Vetëm në rastet e shërbimit të vazhdueshëm të natës, rritja përkatëse duhet të llogaritet në institucionet kontraktuese të mëposhtme:

a) pushime;

b) ditë festash;

c) rroga mujore e 13^të;

d) rroga mujore e 14^të;

e) TFR (trajtim i fundit të marrëdhënies në punë);

f) shtesa zëvendësuese e paralajmërimit;

g) sëmundje dhe aksidente.

Për personelin nëpunës, mbeten të pandryshuara kushtet më të favorshme.

Konsiderohet punë natën; vetëm për efekt të pagesës, ajo punë që përfshihet ndërmjet orës 22:00 dhe orës 06:00 të mëngjesit.

Konsiderohet “punë nate” sipas efekteve ligjore, puna e kryer efektivisht ndërmjet orës 22.00 dhe orës 5.00 të mëngjesit në lidhje me hipotezën e formuluar nga neni 1, paragrafi 2, germa d) të Dekretit legjislativ n. 66/2003.

Sipas efekteve ligjore konsiderohet “punonjës nate” punonjësi që:

• në lidhje me orarin e tij ditor, kryen në mënyrë jo të jashtëzakonshme të paktën tre orë nga koha e tij e punës, në regjim normal të vazhdueshëm të punës, gjatë periudhës ndërmjet orës 22.00 dhe orës 5.00 të mëngjesit; përfshirja e përkohshme në një orar gjatë natës siç specifikohet këtu konsiderohet “detyrë e jashtëzakonshme” dhe për këtë arsye nuk nënkupton marrjen e kualifikimit si “punonjës nate”;
• në lidhje me orarin e tij të përgjithshëm vjetor të punës, kryen në mënyrë jo të jashtëzakonshme detyrën e tij për të paktën tre orë gjatë periudhës që përfshihet ndërmjet orës 22:00 dhe 5:00 të mëngjesit për një minimum prej 80 ditësh pune në vit, që ripërpjesëtohet për part-time (orar të reduktuar) vertikal dhe të përzier, sipas nenit. 1, paragrafi 2, germa e) e Dekretit legjislativ n. 66/2003.

Nuk konsiderohet punë nate në bazë të Dekretit legjislativ n. 66/2003 por i jep të drejtën e rritjeve të parashikuara nga C.C.N.L në fuqi, asaj që parashikohet në lidhje me rastet e mëposhtme të jashtëzakonshme:

a) pushime që përcaktohen nga dorëheqja e papritur e një punonjësi;

b) nevoja për zëvendësim që përcaktohet nga mungesa për një afat të shkurtër e personelit për shkak të sëmundjes, aksidentit dhe/ose forcës madhore;

c) nevoja për të zëvendësuar personelin për periudha të shkurtra (pushime, leje me pagesë dhe pa pagesë të çdo lloji);

d) për kryerjen e punëve urgjente dhe të jashtëzakonshme për një kohë të shkurtër.

Caktohen në punë nate me prioritet absolut, punonjësit dhe punonjëset që bëjnë kërkesë duke marrë parasysh nevojat organizative të ndërmarrjes.

Në bazë të nenit 13, paragrafi 1, i Dekretit legjislativ n 66/2003, në rastin e adoptimit të një orari të artikuluar në disa javë, periudha e referimit në të cilën duhet llogaritur limiti prej 8 orësh në 24 orë, në mungesë të një rregullimi specifike në nivel ndërmarrje, përcaktohet si mesatare mbi bazë tremujore.

Në bazë të nenit 15 të Dekretit legjislativ n. 66/2003, i cili garanton transferimin nga puna e natës në punën e ditës, parashikohet që në rast të paaftësisë për të bërë punë nate të konfirmuar nga mjeku kompetent dhe në mungesë të zgjidhjeve brenda të të njëjtit nivel, punëtori mund të zhvendoset në detyra me një nivel më të ulët me qëllim për të lehtësuar zgjidhjet që synojnë mbrojtjen e punësimit.

Në përputhje me parashikimet e nenit 13, paragrafi 2, i Dekretit legjislativ n. 66/2003, konfirmohen parashikimet në këtë fushë nga kontrata e mëparshme C.C.N.L.

Fillimi e punës së natës paraprihet nga konsultimi i R.S.U.-ve ose, në rast se nuk është krijuar, të R.S.A.-ve ose, në mungesë të tyre, të Sindikatave Territoriale (OO.SS), konsultimi kryhet dhe përfundon brenda dhjetë ditëve duke filluar nga komunikimi i punëdhënësit.

Periudha javore e pushimit normalisht duhet të bjerë të dielën, përveç përjashtimeve ligjore.

Për punonjësit për të cilët lejohet puna ditën e diel me pushim kompensues në një ditë tjetër të javës, e diela do të konsiderohet ditë pune, ndërsa do të konsiderohet ditë pushimi me të gjitha efektet dita e caktuar për pushim kompensues. Nëse, për shkak të kërkesave të shërbimit, dita e pushimit kompensues do të duhet të zhvendoset në një ditë tjetër të javës, të paparashikuar nga turni i shërbimit të paracaktuar të paktën 6 ditë përpara – me kusht që kjo zhvendosje të mos sjellë tejkalimin e limitit të 6 ditëve pune të pandërprerë – punonjësi do të ketë të drejtë për një kompensim të barabartë me 7% të pagës bazë të një dite pune.

Për punonjësit që kryejnë shërbimet e tyre në 5 ditë pune, konsiderohet ditë pushimi javor dita e dytë e pushimit.

Në lidhje me atë që parashikohet nga neni 9 i Dekretit legjislativ n. 66/2003, punonjësi ka të drejtë çdo shtatë ditë për një periudhë pushimi prej të paktën 24 orësh radhazi, zakonisht që përkon me të dielën, që grumbullohet me orët e pushimit ditor sipas nenit 30, paragrafi i nëntë, i kësaj kontrate C.C.N.L.

Periudha e lartpërmendur e pushimit të njëpasnjëshëm llogaritet si një mesatare për një periudhë jo më shumë se 14 ditë.

Për ditët e punës të kryera në përjashtim nga ky rregull, trajtimi ekonomik do të jetë ai i parashikuar për punën jashtë orarit në ditë festash.

Brenda sistemit të marrëdhënieve industriale të përmendur në këtë kontratë C.C.N.L. do t’u jepet informacion organizatave sindikale territoriale që bëjnë marrëveshjen për përdorimin e mundshëm të kësaj norme.

Ditët e mëposhtme konsiderohen ditë feste:

a) të gjitha të dielat, ose ditët e pushimit të kompensuara të përmendura në nenin 40 (pushimi javor); në rastin e një jave të shkurtër, konsiderohet festë dita e 2^të e pushimit;

d) festat e 25 prillit, 1 majit dhe 2 qershorit, të përcaktuara nga dispozitat ligjore në fuqi, me përjashtim të zëvendësimeve eventuale apo të shtesave që futen për shkak të dispozitave me karakter të përgjithshëm;

c) ditët e festave vijuese:

1. Viti i Ri (1 janar);
2. Dita e Ujit të Bekuar (6 janar);
3. Pashkët (jo fikse);
4. E Hëna pas Pashkëve (jo fikse);
5. Të Ngjiturit e Zojës në Qiell (15 gusht);
6. Dita e të Gjithë Shenjtërve (1 nëntor);
7. Festa e Zojës së Papërlyer (8 dhjetor);
8. E Shenjta Krishtlindje (25 dhjetor);
9. Shën Stefani (26 dhjetor);

Festa e Patronit (Shenjt mbrojtës) të lokalitetit ku punon punonjësi (për komunën e Romës, Shën Pjetri dhe Shën Pali 29 qershor).

Në ato lokalitete ku festa e Patronit përkon me festat e tjera të përmendura në germat b) dhe c) Shoqatat territoriale do të vendosin një ditë pushimi për të zëvendësuar atë të Patronit, në mënyrë që të mbajë të pandryshuar numrin e festave sipas germave të sipërpërmendura b) dhe c).

Vetëm në qoftë se përvjetorët e festave që përmenden në germat b) dhe c) bien në një ditë pushimi javore (neni 40) i takon, përveç trajtimit ekonomik normal, një shumë e barabartë me kuotat ditore të elementeve të pagës së përgjithshme mujore.

DITË FESTASH TË SHFUQIZUARA, LIGJI 5 mars 1977, n. 54

Për sa i përket festës civile (4 Nëntor) e cila festohet të dielën e parë të nëntorit, punonjësi do të përfitojë nga trajtimi i parashikuar për festat që përkojnë me të dielën, duke u nënkuptuar se nuk i takon asnjë kompensim shtesë në rastin e shërbimit të kryer në ditën kalendarike 4 nëntor.

Në rast se ndërmarrja vendos si ditë pune për 4 festat fetare të hequra, punonjësit që në këto ditë ofron punën e tij nuk i takon asnjë kompensim shtesë për pagën normale mujore dhe në vend të kësaj do t’i caktohen leje kompensuese me pagesë për aq ditë sa kanë qenë ditët e punës, që korrespondojnë me festat e sipërpërmendura.

Lejet e mësipërme nuk mund të grumbullohen me periudhën e ditëve të javës dhe do të caktohen në përputhje me nevojat e shërbimit, duke marrë parasysh pritshmëritë e punonjësit dhe duhet të shfrytëzohen brenda vitit të cilit i referohen; në rast se punonjësi nuk përfiton brenda afateve të sipërpërmendura nga lejet, atij do t’i takojnë sa më shumë kuota ditore të pagës së përgjithshme mujore për aq sa kanë qenë ditët ish festive fetare në të cilat është punuar.

Në rast se 4 festat fetare bien brenda periudhës së pushimeve, do të ketë një zgjatje përkatëse të periudhës së pushimeve.

Në rastin e 4 festave fetare që përkojnë me pushimin javor të përmendur në nenin 40 punonjësi nuk do t’i takojë asnjë leje kompensuese, por do të përfitojë nga trajtimi i parashikuar në pikën 3 të këtij neni.

Trajtimi i të gjitha festave në të cilat nuk është punuar, të përmendura në këtë nen, përfshihet në pagën mujore.

Në rast se institutet e sigurimeve shoqërore u paguajnë punonjësve që mungojnë për shkak sëmundje, aksidenti, shtatzëni dhe lehoni, një trajtim për ditët e festave të përmendura në këtë nen, ndërmarrja do të duhet të paguajë vetëm diferencën ndërmjet këtij trajtimi dhe të gjithë kompensimit për ditët e festave.

DEKLARATË NË PROCESVERBAL

Për punonjësit e ndërmarrjeve që operojnë në komunën e Romës, nëse përveç festave të Shenjtërve Pjetër dhe Pal, shfrytëzohet një ditë shtesë pushimi për Shenjtin Patron, numri i lejeve të përmendura në paragrafët 5, 6 dhe 7 të këtij neni reduktohet në 3.

Punonjësi që ka një vjetërsi në punë prej 12 muajsh në ndërmarrje ka të drejtë çdo vit për një periudhë pushimi të paguar:

• e barabartë me 22 ditë pune sipas hipotezës së shërbimit javor të shpërndarë në 5 ditë (javë e shkurtër);
• e barabartë me 26 ditë sipas hipotezës së shërbimit javor të shpërndarë në 6 ditë.

Në rastin e pushimit nga puna që është kryer, ose të dorëheqjes, punonjësi, nëse ka maturuar të drejtën e pushimeve vjetore të plota, do të ketë të drejtën e kompensimit për këto pushime.

Nëse nuk ka maturuar të drejtën për pushime vjetore të plota, punëtori do të ketë të drejtë për disa pjesë të dymbëdhjeta të pushimeve aq sa janë muajt e plotë të vjetërsisë në punë.

Fraksionet e një muaji që nuk i tejkalojnë 15 ditët nuk do të llogariten, ndërsa do të konsiderohen si një muaj i plotë në qoftë se janë më shumë se 15 ditë.

Punonjësi i cili në kohën e pushimeve vjetore nuk ka maturuar të drejtën për të gjithë periudhën e pushimeve për shkak se nuk ka ende një vjetërsi pune prej të paktën 12 muaj rresht në ndërmarrje, do t’i takojë 1/12 e pushimeve për çdo muaj të shërbimit të kryer.

Në rastin e pushimeve kolektive, punëtori që nuk ka fituar të drejtën e pushimeve të plota do të ketë të drejtën e gëzimit të pushimeve në raport me aq të dymbëdhjeta sa janë muajt e vjetërsisë në punë.

Në rast se festat kombëtare ose të mesjavës bien gjatë periudhës së pushimeve, kjo periudhë do të zgjatet me numrin e festave të sipërpërmendura.

Periudha e paralajmërimit nuk mund të konsiderohet periudhë pushimesh.

Koha e pushimeve do të vendoset sipas nevojave të punës, me marrëveshje të ndërsjellë ndërmjet palëve, njëkohësisht sipas repartit, skalionit (grupit) ose individualisht.

Gjithsesi, ndërmarrja do t’i sigurojë punonjësit 2 javë pushim për çdo vit kalendarik (1 janar – 31 dhjetor) që t’i gëzojë në periudhën 1 qershor – 30 shtator.

Norma e paragrafit të mëparshëm nuk aplikohet për ndërmarrjet e dezinfektimit-dezinfestimit dhe deratizimit.

Pagesa e periudhës së pushimeve duhet të bëhet paraprakisht.

Meqë kuptohet qëllimi higjienik dhe social i pushimeve vjetore, nuk lejohet heqja dorë e bërë shprehimisht apo në heshtje prej tyre dhe as zëvendësimi i tyre me ndonjë shpërblim. Punonjësi që pavarësisht se i janë caktuar pushimet, nuk i shfrytëzon ato me vullnetin e tij, nuk ka të drejtë për asnjë shpërblim e as rikuperimin e tyre në vitet e mëvonshme.

Mbeten të paprekura kushtet më të favorshme.

Duke filluar nga 1 janari 1986, orari i punës reduktohet me 40 orë në vit, zakonisht nëpërmjet njohjes së ditëve përkatëse të pushimit ose me modalitete që do të përcaktohen nga ndërmarrja duke marrë parasysh nevojat tekniko-produktive dhe organizative.

Uljet e sipërpërmendura absorbojnë reduktimet eventuale të dhëna në nivel ndërmarrje.

Shërbimi ushtarak (thirrja ose mbajtja nën armë) nuk e ndërpret marrëdhënien e punës dhe koha e kaluar nën armë për efekt vetëm të pagesës së vjetërsisë në punë – me përjashtim të punonjësve në provë – konsiderohet si e kaluar në shërbim në ndërmarrje.

Pas përfundimit të shërbimit ushtarak, punonjësi duhet të paraqitet në ndërmarrje, brenda 30 ditëve për të rifilluar punën; në qoftë se nuk paraqitet brenda afatit të lartpërmendur do të konsiderohet se ka dhënë dorëheqjen.

Për sa më sipër, përveç dispozitave të ndryshme të ligjeve të veçanta më të favorshme për punonjësin, normat e përmendura në këtë nen aplikohen, sipas ligjeve në fuqi për këtë çështje, edhe për punonjësit që kryejnë shërbimin civil.

Shoferi të cilit i hiqet patenta nga Autoritetet për drejtimin e automjeteve për arsye që nuk sjellin largim të menjëhershëm nga puna, do të ketë të drejtë të mbajë vendin e punës për një periudhë 6 mujore pa marrë asnjë pagesë.

Gjatë kësaj periudhe shoferi mund të caktohet në punë të tjera dhe në këtë rast ai do të marrë pagën e kategorisë sipas së cilës shkon për të bërë punën.

Në ndërmarrjet që punësojnë më shumë se 20 punonjës, përveç ruajtjes së vendit të punës së sipërpërmendur, ndërmarrja do të duhet ta caktojë shoferin në çdo punë tjetër, duke i paguar pagën e duhur sipas kategorisë me të cilën është i punësuar.

Nëse heqja e patentës zgjatet përtej afateve të sipërpërmendura ose shoferi nuk pranon të caktohet në punën për të cilën e cakton shoqëria, marrëdhënia e punës do të ndërpritet.

Në këtë rast shoferit do t’i jepet paga për trajtimin e përfundimit të marrëdhënieve në punë e përmendur në nenin 55 sipas pagës së marrë në kategorinë që i përkiste punonjësit përpara heqjes së patentës.

Punonjësi ka detyrë që:

• të kryejë detyrën që i është besuar me zell maksimal, duke mbajtur përgjegjësinë personale dhe duke iu përmbajtur udhëzimeve të ndërmarrjes të përcaktuara me urdhra shërbimi ose me dispozita të veçanta;
• të respektojë orarin e punës;
• të sillet në mënyrë korrekte dhe edukatë ndaj eprorëve, kolegëve, vartësve dhe publikut;
• të ketë kujdesin më të madh për të gjitha aparatet, objektet, lokalet, pajisjet personale në pronësi të ndërmarrjes, duke pasur përgjegjësi financiare, me përjashtim të përgjegjësive më të mëdha për dëmet e shkaktuara për fajin e tij të vërtetuar, me anë të zbritjeve nga paga, pasi të njoftohet paraprakisht me shkrim për debinë përkatëse;
• të uniformohet me rendin hierarkik të ndërmarrjes në marrëdhëniet në lidhje me shërbimin;
• të respektojë me përpikëri të gjitha normat ligjore për parandalimin e aksidenteve për të cilët ndërmarrja do ta vërë në dijeni si dhe të gjitha dispozitat e veçanta përkatëse të lëshuara nga vetë ndërmarrja;
• të jetë i pajisur me dokumentacion të përshtatshëm që vërteton rregullsinë e punësimit të ofruar nga ndërmarrja.

Mosrespektimi, nga ana e punonjësit, i dispozitave që përmbahen në këtë kontratë mund të shkaktojë, në varësi të seriozitetit të shkeljes, zbatimin e masave të mëposhtme:

a) vërejtje me gojë;

b) vërejtje me shkrim;

c) gjobë jo më e lartë se paga e tre orëve punë e llogaritur mbi pagën bazë minimale;

d) pezullim nga puna dhe paga deri në maksimumi tre ditë;

e) pushim nga puna për mangësi në bazë të nenit 48.

Punëdhënësi nuk do të jetë në gjendje të ndërmarrë asnjë masë disiplinore ndaj punonjësit pa i bërë të ditur atij paraprakisht se për çfarë akuzohet dhe pa e dëgjuar atë çfarë thotë për t’u mbrojtur.

Përveç paralajmërimit verbal (me gojë), vërejtja duhet të bëhet me shkrim dhe masat disiplinore nuk mund të merren përpara se të kalojnë 5 ditë, gjatë të cilave punonjësi do të ketë mundësi të paraqesë justifikimet e tij.

Nëse brenda 15 ditëve pune nga justifikimet nuk do të merren masa, justifikimet do të konsiderohen të pranuara.

Punonjësi mund t’i paraqesë justifikimet e tij edhe verbalisht (me gojë), me asistencën e mundshme të një përfaqësuesi të Shoqatës sindikale në të cilën bën pjesë ose të një anëtari të Përfaqësisë Sindikale Unitare.

Nëse punonjësi, brenda 5 ditëve nga vërejtja, deklaron zyrtarisht qëllimin e tij për të përfituar nga ndihma e një përfaqësuesi të sindikatës, çdo takim ndërmjet punonjësit dhe përfaqësuesit të sindikatës me ndërmarrjen duhet të zhvillohet brenda një afati të prerë prej 30 ditësh nga data e vërejtjes, në provincën ose në komunën ku është lidhur kontrata përkatëse (në të cilën është caktuar punonjësi), pas së cilave justifikimet mund të paraqiten vetëm me shkrim, brenda 3 ditëve pasuese.

Ky afat skadon nëse mbledhja nuk mund të mbahet për arsye që i atribuohen punëdhënësit. Marrja e masës duhet të jetë e motivuar dhe të komunikohet me shkrim.

Masat disiplinore të përmendura më sipër në germat b), c) dhe d) mund të kundërshtohen nga punonjësi përpara sindikatës, sipas normave kontraktuese në lidhje me vërejtjet. Pushimi nga puna për mangësitë e përmendura në pikat A) dhe B) të nenit 48 mund të kundërshtohet sipas procedurave të parashikuara nga neni 7 i ligjit n. 604/1966 të konfirmuara nga neni 18 i ligjit n. 300/1970.

Nuk do të merret parasysh asnjë efekt i masave disiplinore pasi të kenë kaluar dy vite nga adoptimi i tyre.

Merr masa paralajmëruese me shkrim, gjobë ose pezullim nga puna punonjësi i cili:

a) nuk paraqitet në punë ose e braktis vendin e punës pa arsye të justifikueshme ose nuk e justifikon mungesën brenda ditës pasuese menjëherë pas fillimit të mungesës, përveçse në rast të ndonjë pengese të justifikueshme; 

b) pa arsye të justifikuara vonon fillimin e punës ose e pezullon atë apo e përfundon atë para kohe;

c) tregon mosbindje të lehtë ndaj eprorëve;

d) kryen me pakujdesi ose me dashje bën ngadalë punën që i është besuar;

e) për pakujdesi ose neglizhencë, dëmton pajisjet e ndërmarrjes ose të klientit;

f) gjendet në rrethanën e dehjes së dukshme gjatë orarit të punës;

g) jashtë ndërmarrjes kryen, për llogari të personave të tretë, punë që i përkasin vetë ndërmarrjes;

h) i bie ndesh ndalimit të pirjes së duhanit, atje ku ekziston ndalimi dhe tregohet me tabelën përkatëse;

i) në çfarëdo mënyre tjetër shkel normat e kësaj kontrate ose kryen çdo gabim që shkakton cenim të disiplinës, moralit, higjienës dhe sigurisë së kontratës.

Vërejtja do të aplikohet për shkelje me rëndësi më të vogël; gjoba dhe pezullimi për më të rëndësishmet.

Shuma e gjobave që nuk përbëjnë kompensim për dëmet i kalon institucioneve ekzistuese të asistencës dhe sigurimeve shoqërore me natyrë ndërmarrje ose, në mungesë të tyre, Fondit të sigurimeve për ndihmë shëndetësore.

A) Pushim nga puna me paralajmërim

Në këtë dispozitë hyn punonjësi i cili kryen shkelje të disiplinës dhe kujdesit ndaj punës, që, pavarësisht se kanë një rëndësi më të madhe se ato të parashikuara në nenin 47, nuk janë aq serioze sa të bëjnë të aplikueshëm sanksionin e përmendur në shkronjën B) të këtij neni.

Për shembull, shkeljet e përmendura më sipër përfshijnë:

a) mosbindje ndaj eprorëve;

b) dëmtime të konsiderueshme me dashje të materialeve të ndërmarrjes ose të klientit;

c) grindje në vendin e punës;

d) braktisje të vendit të punës nga ana e personelit të cilit i janë besuar posaçërisht detyrat e mbikëqyrjes, ruajtjes dhe kontrollit, jashtë rasteve të parashikuara në pikën e) të germës së mëposhtme B);

e) mungesa të pajustifikuara të zgjatura përtej 4 ditëve radhazi ose mungesat e përsëritura tri herë në vit në ditën pas festave ose pushimeve vjetore;

f) dënimi me masën e burgimit që i jepet punonjësit, me sentencë të formës së prerë, për veprime të kryera pas marrjes në punë, jo në lidhje me kryerjen e marrëdhënies së punës, që cenojnë figurën morale të punonjësit;

g) përsëritjen e fajit në çdonjërën nga shkeljet e parashikuara në nenin 47, kur janë dhënë dy masa pezullimi në përputhje me nenin 47, përveç atyre që parashikohen në paragrafin e fundit të nenit 46.

B) Pushim nga puna pa paralajmërim

Kjo masë zbatohet për punonjësin që i shkakton ndërmarrjes një dëm të rëndë moral ose material ose që kryen, në lidhje me zhvillimin e marrëdhënies së punës, veprime që përbëjnë krim sipas ligjit.

Për shembull, shkeljet e përmendura më sipër përfshijnë:

a) mosbindje serioze ndaj eprorëve;

b) vjedhje në ndërmarrje ose në ambientet e klientit;

c) zhdukje fshehurazi të objekteve ose dokumenteve të ndërmarrjes ose të klientit;

d) dëmtim me dashje i materialeve të ndërmarrjes ose materialeve të klientit;

e) braktisje të vendit të punës nga i cili mund ndodhë si rrjedhim dëmtimi i sigurisë së personave ose i sigurisë së impianteve apo në çdo rast kryerja e veprimeve që përfshijnë të njëjtat dëme;

f) pirjen e duhanit kur kjo mund të shkaktojë dëm të sigurisë së personave ose të sigurisë së impianteve;

g) kryerjen pa leje të punimeve në ndërmarrje dhe për llogarinë e vet apo të palëve të treta, në një masë jo të vogël dhe/ose me përdorimin e materialit të ndërmarrjes;

h) grindje brenda reparteve ku zhvillohen punimet.

C) Pushim nga puna pa paralajmërim dhe me mbajtje nga rroga

Kjo masë vlen për një punonjës i cili pa asnjë justifikim nuk paraqitet në vendin e punës për 10 ditë të vazhdueshme duke filluar nga dita e fundit e prezencës së konfirmuar, duke u bërë kështu i pagjindshëm.

Në këtë rast largimi nga puna pa paralajmërim, punëdhënësi do të mbajë në burim, si gjobë, një shumë të barabartë me shtesën zëvendësuese të paralajmërimit, të duhur për pushimin nga puna.

Në rast pushimi nga puna për mangësitë e përmendura në pikën B) të nenit 48, ndërmarrja mund të urdhërojë pezullimin paraprak jodisiplinor të punonjësit me efekt të menjëhershëm, për një periudhë maksimale prej 6 ditësh.

Punëdhënësi do t’i komunikojë me shkrim punonjësit faktet e rëndësishme për qëllimet e masës së marrë dhe do të shqyrtojë argumentimet e kundërta eventuale. Nëse pushimi nga puna aplikohet, ai do të hyjë në fuqi nga momenti i vendimit të pezullimit.

Ndërmarrja, në përputhje me nevojat e shërbimit, do t’i japë punonjësit që e kërkon një periudhë të vetme largimi nga puna pa pagesë, të motivuar nga nevoja për të asistuar anëtarët e familjes në ngarkim që i nënshtrohen terapive rehabilituese, që do të kryhen pranë Shërbimit sanitar kombëtar ose pranë strukturave të specializuara të njohura nga institucionet kompetente.

Gjithashtu, ndërmarrja, në përputhje me kërkesat e shërbimit, do t’i japë punonjësit sipas kërkesës, që gjendet në kushte varësie nga droga, një periudhë të vetme largimi nga puna pa pagesë, për nevojën e dokumentuar për terapi rehabilituese, që do të kryhet pranë Shërbimit sanitar kombëtar ose në struktura të specializuara të njohura nga institucionet kompetente.

Largimi nga puna i përmendur në pikën e mëparshme nuk mund të tejkalojë kufijtë e mbajtjes së vendit të punës në rast sëmundjeje të përcaktuara në kontratë, pa cenuar pezullimin me të gjitha efektet kontraktuese dhe ligjore të marrëdhënies së punës. 

Në rast se cikli i terapisë rehabilituese nuk është plotësuar brenda afateve të kohës së lartpërmendur, ndërmarrja, duke pasur parasysh dokumentacionin adekuat dhe në përputhje me nevojat, tekniko-prodhuese, do të vlerësojë mundësinë e zgjatjes së mëtejshme të periudhës së pezullimit nga puna pa pagesë.

Mungesa për shkak të sëmundjes duhet t’u komunikohet, përveç rastit të pengesës së justifikuar, përpara fillimit të orarit të punës në ditën në të cilën ndodh mungesa, përfaqësuesve të ndërmarrjes të caktuar dhe të lajmëruar për këtë qëllim nga drejtoria e ndërmarrjes.

Çdo vazhdim i gjendjes së papërshtatshmërisë për shërbim duhet t’i komunikohet ndërmarrjes brenda orarit normal të punës të ditës që i paraprin asaj në të cilën punonjësi duhet të kishte rifilluar shërbimin dhe duhet të vërtetohet me modalitetet e përcaktuara në paragrafët e mëposhtëm.

Duke filluar nga data 13 shtator 2011, punëdhënësit do të duhet të pajisen me certifikatën e paaftësisë për punë vetëm nëpërmjet shërbimeve online të vëna në dispozicion nga INPS; punonjësi nuk ka detyrim ta dërgojë certifikatën, duke lënë në fuqi detyrimin e tij për t’i komunikuar menjëherë punëdhënësit mungesën për shkak të sëmundjes, sipas dy paragrafëve të mëparshëm.

Punonjësi do t’i japë ndërmarrjes numrin e protokollit të identifikimit të certifikatës së dërguar nga mjeku në mënyrë telematike.

Mbetet në fuqi çfarë është vendosur për këtë çështje nga ligjet dhe marrëveshjet në nivel ndërkonfederal.

E drejta për të mbajtur vendin e punës pushon nëse punonjësi, edhe me disa periudha sëmundjesh, arrin gjithsej 12 muaj mungesa gjatë një periudhe prej 36 muajsh radhazi. Për qëllimet e trajtimit të mësipërm, bëhet shuma e periudhave të mungesave për shkak të sëmundjes që kanë ndodhur gjatë një periudhe të 36 muajve të fundit radhazi, përpara ditës së fundit të sëmundjes që merret në konsideratë.

Dispozita e përmendur në paragrafin e mëparshëm është e vlefshme edhe nëse 36 muajt radhazi janë arritur nëpërmjet disa marrëdhënieve në punë të njëpasnjëshme në sektor.

Për këtë qëllim, punëdhënësi është i detyruar që në momentin e përfundimit të marrëdhënies së punës të lëshojë një deklaratë përgjegjësie, në të cilën rezulton numri i ditëve të sëmundjes të kompensuara në periudhat e mëparshme të punës deri në maksimumi 3 vjet. Pasi të jenë tejkaluar limitet e mbajtjes së vendit të punës, ndërmarrja, me kërkesë të punonjësit, do të japë një periudhë pezullimi jo më shumë se 4 muaj gjatë së cilës marrëdhënia e punës mbetet e pezulluar për çdo efekt pa vazhduar pagesën dhe të asnjë instituti kontraktues.

Kjo periudhë pushimi do të mund të kërkohet vetëm një herë gjatë periudhës së punësimit në të njëjtën ndërmarrje.

Pasi të kenë skaduar limitet e mësipërme, ndërmarrja, nëse vazhdon me largimin nga puna të punonjësit, do të paguajë trajtimin (sigurimin) për përfundimin e punësimit dhe shtesën zëvendësuese të paralajmërimit dhe çdo gjë tjetër që mund të jetë maturuar.

Nëse punonjësi nuk është në gjendje të rikthehet në shërbim pas afateve të lartpërmendura, ai mund të zgjidhë kontratën e punës me të drejtë vetëm për pagesën e përfundimit të marrëdhënies në punë. Nëse kjo nuk ndodh dhe ndërmarrja nuk vazhdon me pushimin nga puna, marrëdhënia mbetet e pezulluar, me përjashtim të vazhdimit të periudhës së vjetërsisë në punë.

Për rastet e t.b.c.-së – duke lënë në fuqi atë çfarë parashikohet nga ky nen – i referohemi dispozitave ligjore në fuqi.

Për trajtimin e sëmundjeve dhe aksidenteve vlejnë normat me karakter të përgjithshëm.

Duke mbetur në fuqi çfarë është vendosur nga neni 5, ligji 20.5.1970 n. 300, për sa i përket kontrollit të mungesave për shkak të sëmundjes, palët bien dakord si më poshtë:

• punonjësi që mungon është i detyruar qëndrojë në shtëpinë e tij, në dispozicion për vizitat e kontrollit në oraret e përcaktuara nga normat në fuqi, dhe pikërisht nga ora 10.00 deri në orën 12.00 dhe nga ora 17.00 deri në 19.00;
• përveç rastit kur largohet për nevoja eventuale të dokumentuara, duke munguar nga shtëpia për vizita, shërbime dhe kontrolle te specialisti si dhe për vizita kontrolli, për të cilat punonjësi do t’i japë informacion paraprak ndërmarrjes.

Në mungesë të komunikimeve të tilla ose në rast vonese përtej afateve të përcaktuara më sipër, përveç rasteve kur ka arsye të drejta që pengojnë, mungesa konsiderohet e pajustifikuar. Çdo ndryshim adrese gjatë periudhës së sëmundjes ose aksidentit joprofesional duhet t’i komunikohet menjëherë ndërmarrjes.

Në përfundim të sëmundjes ose aksidentit, punonjësi duhet të paraqitet menjëherë në vendin e tij të zakonshëm të punës.

Punonjësi që mungon në vizitat e kontrollit që kryhen në oraret e paracaktuara humbet të drejtën e integrimit nga ana e ndërmarrjes për të njëjtën periudhë për të cilën INPS (Instituti kombëtar i sigurimeve shoqërore) nuk do të paguajë pagesën e sëmundjes.

Përbën shkelje të rëndë të kontratës kryerja e aktiviteteve në punë edhe nëse janë pa pagesë gjatë mungesës.

Në rast se punëtori ka penguar pa një arsye të justifikuar sanitare në kohën e duhur vërtetimin e gjendjes së sëmundjes, ai është i detyruar të kthehet menjëherë në ndërmarrje.

Në të kundërt mungesa do të konsiderohet e pajustifikuar.

Kuptohet se normativa e sipërpërmendur do të përshtatet në lidhje me masat ligjore të cilat, në vijim të kësaj marrëveshjeje, do të vendosin në lidhje me këtë argument.

TRAJTIMI EKONOMIK PËR SËMUNDJE DHE AKSIDENTE PËR NËPUNËSIT

Në rast të ndërprerjes së shërbimit për shkak aksidenti ose sëmundje, që nuk shkaktohen nga ngjarje serioze të neglizhencës që i atribuohen nëpunësit, për nëpunësin jo në provë do të vendoset trajtimi i mëposhtëm:

• pagesë, si integrim i trajtimeve INPS, të të gjithë pagës (rroga dhe kompensimi) për 5 muaj dhe gjysmën e saj për 7 muajt e tjerë. Të drejta të barabarta i takojnë nëpunësit gjatë periudhës së paralajmërimit dhe deri në skadimin e periudhës së tij. Trajtimi i vendosur më sipër do të ndërpritet nëse nëpunësi me disa periudha sëmundje arrin në përgjithësi, gjatë 36 muajve radhazi, limitin maksimal të parashikuar sipas kërkesave të këtij neni.

TRAJTIMI EKONOMIK PËR SËMUNDJE DHE AKSIDENTE PËR PUNËTORËT

Për mungesat për shkak të sëmundjes punëtorit do t’i paguhet:

Në rastet e aksidenteve në punë që mund të kompensohen nga INAIL, punëtorit do t’i paguhet 100% e pagës globale duke filluar nga dita e 2^të deri në shërimin klinik.

SHËNIM I 1^rë NË PROCESVERBAL

Në rastet kur bëhet i pamundur shërbimi për shkak të paaftësisë fizike të punonjësit, ndërmarrja do të vlerësojë mundësinë, në lidhje me nevojat organizative të saj tekniko-produktive, për caktimin e punonjësit në detyra të tjera ekzistuese, të përshtatshme për gjendjen e tij fizike.

SHËNIM I 2^të NË PROCESVERBAL

Palët ia besojnë një Komisioni paritetik, të përbërë nga 6 anëtarë (3 që përfaqësojnë Organizatat sindikale dhe 3 përfaqësojnë Organizatat e punëdhënësve), i cili do të krijohet brenda muajit shtator 2021 në kuadrin e Organizmit Kombëtar Dypalësh (O.N.B.S.I.), detyrën e që të monitorojë fenomenin e mikro-mungesave për shkak të sëmundjes.

Komisionit paritetik i është dhënë detyra të përcaktojë një marrëveshje me INPS-in, kostot e së cilës do të vihen në ngarkim të O.N.B.S.I.-t, për marrjen e të dhënave në lidhje me fenomenin e mungesave për shkak të sëmundjes në ndërmarrjet e sektorit që aplikojnë këtë kontratë C.C.N.L.

Gjatë fazës së aplikimit të parë do të merren në shqyrtim të dhënat për periudhën dyvjeçare 2022-2023, ndërsa, për vitet në vijim, në bazë të marrëveshjes me INPS-in, të dhënat për mikro-mungesat për shkak të sëmundjes do të rishikohen çdo vit.

Në bazë të të dhënave të siguruara nga INPS, Komisioni paritetik do t’u paraqesë, me afat skadimi vjetor, një raport përkatës palëve nënshkruese të kësaj kontrate C.C.N.L. që do të përbëjë bazën për krahasimin, i cili do të përmbyllet në aplikimin e parë brenda vitit 2024, në lidhje me dimensionin efektiv të fenomenit të mobilitetit, me vëmendje të veçantë për sëmundjet “e ashtuquajtura të shkurtra”. Në këtë drejtim të fundit, Komisioni do të duhet të marrë të dhënat e ndikimit të sëmundjeve “të ashtuquajtura të shkurtra” të krahasuara me totalin e ditëve të mungesës për shkak të sëmundjes, si dhe ta shqyrtojë atë duke iu referuar kushteve ambientale, organizative dhe të punës.

Në rast se të dhënat e siguruara nga INPS nxjerrin në pah një ndikim veçanërisht të rëndësishëm të sëmundjeve “të ashtuquajtura të shkurtra” (si p.sh. një vlerë më e madhe se 25%) në krahasim me numrin total të ditëve të mungesës për shkak të sëmundjes, Komisionit i ngarkohet detyra që t’i paraqesë Palëve që kanë nënshkruar këtë kontratë C.C.N.L. një propozim që ka si qëllim frenimin e fenomenit, të cilat marrin përsipër që tani, të iniciojnë një reformë të disiplinës së përmendur në këtë nen me rastin e rinovimit të ardhshëm kontraktues.

Për sa i përket trajtimit për pushimin e lehonisë dhe pushimin prindëror, duhet t’i referohemi dispozitave ligjore në fuqi për këtë çështje (Dekreti legjislativ 26 mars 2001, n. 151 dhe modifikimeve e integrimeve të mëvonshme – Teksti Unik i dispozitave legjislative në lidhje me tutelën dhe mbështetjen e amësisë dhe atësisë).

Për punonjëset me detyra nëpunësie, aplikohet nëse është më i favorshëm se sa ai që parashikohet nga ligji, trajtimi i mëposhtëm:

• pagesën e plotë të pagës për 4 muajt e parë të mungesës dhe asaj që parashikohet nga normativa ligjore sipas paragrafit të mëparshëm në muajin pasardhës, pasi të bëhet zbritja e asaj që punonjëset marrin si kompensim që është në ngarkim të entit të sigurimeve shoqërore, sipas dispozitave ligjore.

Gjatë periudhës së pushimit të lehonisë, eventi i sëmundjes mbizotëron mbi lejen ekskluzivisht në rastin e sëmundjes së rëndë të nënës, sipas nenit 22 të Dekretit legjislativ të datës 26 mars 2001 n. 151 dhe të qarkores Inps n. 68/1992.

Punonjëset e përfshira në itineraret e mbrojtjes në lidhje me dhunën gjinore, duke u bazuar dhe në përputhje me nenin 24 D.Lgjs. 80/2015 dhe modifikimet e integrimet e mëvonshme, të vërtetuara rregullisht nga shërbimet sociale të Komunës së rezidencës ose nga qendrat kundër dhunës ose nga strehimoret, ka të drejtë të mungojë në punë për arsye që lidhen me programin e mbrojtjes për një periudhë maksimale prej 90 ditë pune, siç parashikohet nga norma ligjore e lartpërmendur.

Për të ushtruar të drejtën e përmendur në këtë nen, punonjësja, përveç rasteve të pamundësisë objektive, duhet të njoftojë punëdhënësin me një afat njoftimi jo më pak se shtatë ditë, duke treguar fillimin dhe përfundimin e periudhës së lejes dhe të paraqesë certifikatën që vërteton përfshirjen në itineraret e përmendura në paragrafin e mëparshëm.

Periudha e lejes së përmendur në paragrafin 1 llogaritet për qëllime të vjetërsisë në shërbim për të gjitha efektet, si dhe për qëllimin e maturimit të pushimeve, të pagës së trembëdhjetë mujore, të pagës së katërmbëdhjetë mujore dhe të pagës së trajtimit të fundit të marrëdhënieve në punë.

Gjatë periudhës së lejes, punonjësja, duke pasur parasysh atë çfarë parashikohet në paragrafin 3, ka të drejtë të përfitojë një shtesë që i përgjigjet pagës së fundit dhe e njëjta periudhë mbulohet nga kontributi figurativ (fiktiv). Shtesa jepet paradhënie nga punëdhënësi dhe përshtatet duke e balancuar me kontributet që i detyrohen INPS-it, sipas modaliteteve të përcaktuara për pagimin e trajtimeve ekonomike për lejen e lindjes.

Leja mund të shfrytëzohet në bazë ore ose ditore për një periudhë prej tre vjetësh; punonjësja mund të zgjedhë ndërmjet përdorimit ditor dhe orar, duke mos ndryshuar faktin se përdorimi me bazë ore lejohet në një masë të barabartë me orarin e mesëm ditor të muajit menjëherë përpara muajit të mëparshëm në të cilin ka filluar leja.

Meqë vërtetohen kushtet e përmendura në paragrafin 1 të nenit 24 të D.Lgjs. të përmendur dhe me kërkesë të punonjëses, leja sipas paragrafit 1 do të zgjatet edhe për 90 ditë të tjera me të drejtën e pagesës së një kompensimi të barabartë me 70% të pagës aktuale.

Punonjësja ka të drejtë të transformojë marrëdhënien e punës nga me kohë të plotë në me kohë të pjesshme, vertikale ose horizontale. Me kërkesë të punonjëses, marrëdhënia e punës me kohë të pjesshme duhet të kthehet edhe një herë në marrëdhënie pune me kohë të plotë. Punonjësja e përfshirë në programet mbrojtëse të përmendura në paragrafin 1 mund të paraqesë kërkesë për transferim në një kontratë tjetër, edhe në qoftë se gjendet në një komunë tjetër. Brenda 7 ditëve nga komunikimi i lartpërmendur, ndërmarrja pasi të verifikojë disponueshmërinë e pozicioneve të punës në kontratat e tjera, merr përsipër ta transferojë punonjësen.

Punonjësja, në përfundim të programit të mbrojtjes, mund të kërkojë që të përjashtohet nga turnet e vështira për një periudhë prej një viti.

Me qëllim që të inkurajohet bashkimi familjar i punonjësve të huaj në vendet e origjinës që nuk i përkasin BE-së, ndërmarrjet do të pranojnë, në përputhje me nevojat tekniko-organizative, kërkesa, të motivuara në këtë kuptim, të punonjësve të veçantë për të përfituar nga periudha të vazhdueshme të mungesës nga puna nëpërmjet përdorimit të pushimeve vjetore dhe pushimeve me pagesë të parashikuara nga kjo kontratë C.C.N.L., edhe duke akumuluar çfarë është maturuar përveç vitit të referimit.

Palët bien dakord për përdorimin e orëve të së drejtës së studimit të përmendura në nenin 36 të C.C.N.L. (Kontrata Kolektive Kombëtare e Punës) për kurset e mësimit të shkrim-leximit për punonjësit ekstrakomunitarë (qytetarë jashtë BE-së), duke lënë në fuqi numrin e përgjithshëm të orëve të përmendura në të njëjtën normë.

Palët nënshkruese bien dakord për mundësinë që të favorizojnë sigurimet shoqërore plotësuese për punëtorët e sektorit dhe për këtë qëllim ata bien dakord të kërkojnë zgjidhjet më të përshtatshme zbatuese për këtë qëllim, duke realizuar një disiplinë për kontribut të përcaktuar dhe kapitalizim individual, pa qëllime fitimprurëse dhe me qëllim ekskluziv që të ofrojnë shërbime pensioni plotësues, në bazë të Dekretit legjislativ 252/2005 dhe modifikimeve dhe integrimeve të mëvonshme.

Do të mund të anëtarësohen punonjësit që nuk janë në provë, të punësuar në mënyrë të përhershme ose me kontrata me shkaqe të përziera dhe kur marrëdhënia e punës së të cilave rregullohet nga kjo kontratë C.C.N.L.

Punonjësit e punësuar me kontratë me afat të caktuar, të cilët grumbullojnë gjatë vitit kalendarik jo më pak se gjashtë muaj (1 janar – 31 dhjetor) periudha pune, do të mund të anëtarësohen pas përfundimit të kësaj periudhe. Palët rezervojnë të drejtën të përcaktojnë, brenda fushëveprimit të dispozitave të tyre statusore/rregulluese, kushtet dhe modalitetet në lidhje me mbajtjen e pozicioneve të këtyre punonjësve.

Pjesëmarrja e punonjësit do të bëhet në mënyrë vullnetare, ose nëpërmjet mekanizmit të heshtje-miratim, siç përcaktohet në nenin 8, paragrafi i shtatë, i Dekretit legjislativ n. 252/2005.

Kontributet, brenda kufijve të zbritjes tatimore të parashikuara nga normativa ligjore përkatëse, do të përbëhen nga:

a) 1%, në ngarkim të Ndërmarrjes, i llogaritur mbi rrogën bazë dhe kompensimin e kostos së jetesës nga data 1/1/2001; (sipas tabelës së bashkëlidhur);

b) 1%, në ngarkim të punonjësit, i llogaritur mbi rrogën bazë dhe kompensimin e kostos së jetesës nga data 1/1/2001;

c) T.F.R. (trajtimi i fundit të marrëdhënies, ose likuidimi) i maturuar gjatë vitit nga punonjësit e interesuar sipas normativave ligjore në fuqi.

Punonjësi mund të zgjedhë të derdhë një kontribut të mëtejshëm, me shpenzimet e tij të vetme, në shumën dhe me kriteret e përcaktuara nga Statutet dhe Rregulloret e fondeve përkatëse në përputhje me paragrafin 9 të këtij neni.

Kontributet e sipërpërmendura, duke përfshirë shumat e tërhequra nga T.F.R., do të mbahen në burim me rastin e pagesës së kompetencave të çdo muaji për dymbëdhjetë muaj dhe do të derdhen sipas kushteve dhe modaliteteve që do të përcaktohen në marrëveshjen e sipërpërmendur të themelimit.

Kontributet në ngarkim të ndërmarrjeve do të paguhen vetëm për punonjësit e anëtarësuar pa shkaktuar trajtime zëvendësuese ose alternative në rast se punonjësi nuk është i regjistruar.

Për të shmangur shpërndarjen e punëtorëve në fondet e ndryshme ekzistuese dhe për të përftuar shpërndarjen maksimale të sigurimeve shoqërore plotësuese në sektor duke garantuar në të njëjtën kohë homogjenitin e trajtimit ndërmjet të gjithë punonjësve potencialë pjesëmarrës, palët nënshkruese bien dakord që Fondet e Pensioneve te të cilat ndërmarrjet janë të detyruara të derdhin kontributet, në bazë të sasive të përmendura në këtë nen, do të jetë edhe në përputhje me parashikimet e nenit 8, paragrafi 7, germa b), të D.lgjsl. 252/2005, vetëm ata si në vijim:

• PREVIAMBIENTE, për punonjësit e ndërmarrjeve që i përkasin ANIP-it siç parashikohet në marrëveshjen e datës 8 qershor 2007 (aneksi n. 18 i kësaj kontrate C.C.N.L.);
• FONDAPI, për punonjësit e ndërmarrjeve që i përkasin CONFAPI-it siç parashikohet në marrëveshjen e datës 23 shkurt 2005 (aneksi n. 19 i kësaj kontrate C.C.N.L.);
• PREVIDENZA COOPERATIVA, për punonjësit e ndërmarrjeve kooperative në sektorin e parashikuar nga protokolli shtesë i datës 16 shkurt 2007 (aneksi n. 17 i kësaj kontrate C.C.N.L.).

Në rast se një ndërmarrje ose një kooperativë nuk i bashkohet asnjë prej Shoqatave Sipërmarrëse që kanë nënshkruar këtë kontratë C.C.N.L., punonjësit kanë të drejtë të anëtarësohen në një nga Fondet e sipërpërmendura.

Për sa i përket kuotës suplementare të pensioneve të paguara nga punëdhënësi, ajo në çdo rast do të njihet në rastin e punësimit të punëtorëve të regjistruar tashmë në një nga fondet e listuara më sipër si rrjedhim i kalimit të kontratës.

Kuota do të njihet edhe në rastin e punësimit të një punonjësi të regjistruar në një fond tjetër të mbyllur të sektorit, me kusht që marrëveshjet që lidhen me këtë fond tjetër të parashikojnë kushtin e reciprocitetit për punonjësit e regjistruar në një nga fondet e listuara më sipër.

Duke lënë në fuqi atë që parashikohet nga dekreti legjislativ n. 252/2005 dhe nga neni 54, i kësaj kontrate C.C.N.L., në rast të ndërprerjes së marrëdhënies së punës, punonjësit i takon e drejta e trajtimit të pagesës së përfundimit të marrëdhënieve në punë në bazë të ligjit 29 maj 1982, n. 297.

Janë elementë të dobishëm për përcaktimin e trajtimit të pagesës së përfundimit të marrëdhënieve në punë institutet e treguara saktësisht më poshtë.

1. rroga bazë;
2. kompensimi i kostos së jetesës;
3. vjetërsia në punë aforfe e sektorit për punëtorët dhe rritjet dyvjeçare për nëpunësit;
4. shtesat eventuale për merita dhe/ose superminimumet;
5. rroga mujore e 13^të;
6. rroga mujore e 14^të;
7. kompensime që kanë karakter jo të rastësishëm;
8. marrëveshje integruese.

Për pagesën e vjetërsisë në punë së maturuar deri më 31 maj 1982 nga punonjësit me detyrë si punëtor, referojuni shënimit në procesverbal të referuar në nenin 56 të kontratës C.C.N.L. 25 maj 2001.

Në rast të vdekjes së punonjësit shpërblimet e treguara në nenin 55 dhe 57 duhet t’u paguhen atyre që kanë të drejtë sipas dispozitave të ligjit, pas zbritjes së asaj që marrin për aktet eventuale të sigurimeve shoqërore të kryera nga ndërmarrja.

Ndarja e shpërblimeve, nëse nuk ka marrëveshje ndërmjet atyre që e kanë të drejtën, duhet të bëhet sipas rregullave të trashëgimisë legjitime.

Është i pavlefshëm çdo pakt para vdekjes së punonjësit në lidhje me atribuimin dhe shpërndarjen e shpërblimit.

REKOMANDIM NË PROCESVERBAL

Në rast të vdekjes së punonjësit, punëdhënësi do të vlerësojë, për ata me më pak se 5 vjet vjetërsi në punë, mundësinë për të integruar trajtimin e pagesës së përfundimit të marrëdhënieve në punë për shkak të përfundimit të kontratës, në rast të mbijetesës së bashkëshortit ose fëmijëve të mitur tashmë bashkëjetues në ngarkim të punonjësit të vdekur dhe në kushte nevoje të veçanta.

Marrëdhënia e punës për një kohë të pacaktuar nuk mund të ndërpritet nga asnjëra palë pa një paralajmërim, kushtet e së cilës përcaktohen si më poshtë:

NËPUNËSIT

a) për nëpunësit që, pasi kanë kaluar periudhën e provës, nuk i kanë tejkaluar 5 vite shërbim:

1. 2 muaj e 15 ditë për nëpunësit e nivelit (kategorisë) të 7^të dhe Kuadrot;
2. 1 muaj e 15 ditë për nëpunësit e nivelit të 6^të;
3. 1 muaj për nëpunësit nga niveli i 5^të deri te niveli i 2^të;

b) për nëpunësit që i kanë tejkaluar 5 vite shërbim dhe jo 10:

1. 3 muaj e 15 ditë për nëpunësit e nivelit të 7^të dhe Kuadrot;
2. 2 muaj për nëpunësit e nivelit të 6^të;
3. 1 muaj dhe 15 ditë për nëpunësit nga niveli i 5^të deri te niveli i 2^të;

c) për nëpunësit që i kanë tejkaluar 10 vite shërbim:

1. 4 muaj e 15 ditë për nëpunësit e nivelit të 7^të dhe Kuadrot;
2. 2 muaj e 15 ditë për nëpunësit e nivelit të 6^të;
3. 2 muaj për nëpunësit nga niveli i 5^të deri te niveli i 2^të. 

PUNËTORËT

15 ditë kalendarike për punëtorët e çdo niveli, pavarësisht nga vjetërsia në punë.

Afatet e paralajmërimit të përmendura në këtë nen reduktohen përkatësisht në 50% për nëpunësit dhe 7 ditë kalendarike për punëtorët nëse është punëtori ai që jep njoftimin.

Afatet për prishjen e kontratës fillojnë nga mesi dhe fundi i çdo muaji.

Pala që ndërpret marrëdhënien pa respektuar afatet e njoftimit të lartpërmendura duhet t’i paguajë palës tjetër një shpërblim të barabartë me shumën e kompensimit të përgjithshëm për periudhën e mungesës së paralajmërimit.

Punëdhënësi ka të drejtë të zbresë nga ajo që i detyrohet punonjësit një shumë që korrespondon me pagën për çdo periudhë të paralajmërimit që nuk është dhënë nga ky i fundit.

Periudha e paralajmërimit, edhe nëse zëvendësohet me shpërblimin përkatës, do të përfshihet në vjetërsinë e punës për efekt të kompensimit të pushimit nga puna.

Pala që merr ndërprerjen sipas paragrafit 1 ka të drejtë të ndërpresë marrëdhënien, si në fillim ashtu edhe gjatë periudhës së paralajmërimit, pa rezultuar që nga kjo gjë të vijë ndonjë detyrim për të kompensuar periudhën e paralajmërimit të papërfunduar.

Gjatë përfundimit të periudhës së paralajmërimit, punëdhënësi do t’i japë punonjësit leje për të kërkuar një punë të re; vetë shpërndarja dhe kohëzgjatja e lejeve do të vendoset nga punëdhënësi në lidhje me nevojat e ndërmarrjes.

Si pushimi nga puna ashtu edhe dorëheqja do të komunikohen me shkrim, në përputhje me atë që parashikohet nga normat e ligjit në fuqi.

Në rast të cedimit ose transformimit në çfarëdo mënyre të ndërmarrjes, nuk ndërpritet marrëdhënia e punës dhe personeli i caktuar në të ruan të gjitha të drejtat e tij ndaj pronarit të ri, përveç rastit kur është bërë rregullisht likuidimi i çdo arsye krediti dhe i të drejtave nga ana e ndërmarrjes që ka bërë cedimin.

Nëpunësit, në rastet e paragrafit të parë, kanë të drejtë të kërkojnë likuidimin e pagesës së vjetërsisë në punë dhe të fillojnë nga e para një marrëdhënie tjetër pune.

Në rast falimentimi të ndërmarrjes, i pasuar nga pushimi nga puna i punonjësit, ose në rast të mbylljes së ndërmarrjes, punonjësi do të ketë të drejtën e shtesës së paralajmërimit dhe të TFR si në rastin e pushimit nga puna.

Përfaqësisë Sindikale Unitare, ose, kur nuk janë krijuar akoma, Përfaqësisë Sindikale Unitare të Ndërmarrjes, i ngarkohen detyrat si të administrimit të kontratës ashtu edhe ata që parashikohen shprehimisht në institutet e veçanta të kësaj kontrate dhe nga legjislacioni në fuqi.

Përfaqësisë Sindikale Unitare, ose, nëse nuk janë krijuar ende, Përfaqësisë së Sindikatës së Ndërmarrjes i takon:

a) të ndërhyjë te Drejtoria e ndërmarrjes për të siguruar ndjekjen e përpiktë të normave të legjislacionit social e të higjienës dhe të sigurisë në vendin e punës;

b) të ndërhyjë te Drejtoria e ndërmarrjes për aplikimin e përpiktë të kontratave të punës dhe marrëveshjeve të ndërmarrjes.

Ndërmarrja do të ekzaminojë me Përfaqësinë Sindikale Unitare, ose, nëse nuk është krijuar ende, me Përfaqësinë Sindikale Unitare të Ndërmarrjes.

c) duke lënë në fuqi orën e fillimit dhe të ndalimit të punës të vendosura nga nevojat e shërbimit, ndryshimet eventuale në shpërndarjen e orarit të punës;

d) planifikimin eventual të ndryshëm të pushimeve vjetore në krahasim me normën kontraktuese;

e) nevojën për punë jashtë orarit jashtë normës kontraktuese, të programueshme afatgjatë.

Gjithashtu janë objekt i ekzaminimit të përbashkët:

1. në përputhje me klasifikimin e përcaktuar me kontratë, ankesat në lidhje me inkuadrimin të paraqitura në instancën e parë nga punonjësit e interesuar nëpërmjet përfaqësisë sindikale unitare, ose, kur nuk është krijuar ende, përfaqësisë sindikale unitare të ndërmarrjes.
2. nevoja eventuale për të përcaktuar përparësinë në dhënien e lejeve për të frekuentuar kurset e studimit (neni 36).

1. TENTATIVA E DETYRUESHME E PAJTIMIT

Përpjekja e detyrueshme për pajtim brenda sindikatës bëhet sipas procedurës që përcaktohet si më poshtë:

Zyra Sindikale e pajtimit do të përbëhet nga një përfaqësues i Organizatës sindikale që aderon në Konfederatën nënshkruese të kësaj kontrate, të cilës punonjësi i jep një mandat të veçantë, dhe nga një përfaqësues i Shoqatës territoriale të punëdhënësve të cilës ndërmarrja i jep një mandat të veçantë. Gjatë fazës së parë të zbatimit, detyrat e sekretarisë së Zyrës do të zhvillohen pranë Shoqatës së punëdhënësve të sipërpërmendur. Punonjësi ose, në rast të disa mosmarrëveshjeve, punonjësit, të cilët synojnë të bëjnë rekurs përpara Gjykatësit të punës, mund të bëjnë një kërkesë me shkrim me letër rekomande me përgjigje në sekretarinë e zyrës për eksperimentin e tentativës së detyrueshme të pajtimit brenda sindikatës. Një kopje e kërkesës së lartpërmendur duhet t’i dërgohet njëkohësisht me letër rekomande me përgjigje ndërmarrjes së interesuar. Instanca duhet të përmbajë përcaktimin e palëve, objektin e mosmarrëveshjes me paraqitjen e detajuar dhe të plotë të fakteve, përmbledhjen e dokumenteve bashkëlidhur, zgjedhjen e vendbanimit (adresës) për komunikimet në sekretari, si dhe emrin e përfaqësuesit të organizatës sindikale të përmendur në pikën 1 të cilit i është dhënë prokura e posaçme. Të njëjtat përmbushje duhet të kryhen në rast se pala paditëse është punëdhënësi.

Palët, me përfaqësuesit e caktuar dhe, nëse është komunikuar më parë, me praninë e mundshme të ekspertëve që i përkasin organizatave sindikale përkatëse, duhet të mblidhen brenda 20 ditëve nga marrja e kërkesës së mësipërme për të proceduar me shqyrtimin e mosmarrëveshjes dhe për tentativën e pajtimit.

Përpjekja për pajtim kryhet me forma të lira, qoftë edhe me disa mbledhje dhe duhet të përfundojë brenda 60 ditëve nga data e marrjes së kërkesës.

Nëse pajtimi ka rezultat pozitiv, hartohet një procesverbal duke u bazuar dhe në përputhje me nenin 411, paragrafët 1 e 3 , K.p.c.

Procesverbali i pajtimit i nënshkruar nga palët bëhet i zbatueshëm dhe ekzekutiv në përputhje me atë çfarë parashikohet nga neni 411 i K.p.c.

Nëse pajtimi nuk arrihet, hartohet një proces verbal, duke treguar kushtet e mosmarrëveshjes, të propozimeve eventuale për përcaktimin dhe arsyet e mungesës së marrëveshjes.

Palët mund të tregojnë zgjidhjen, qoftë edhe të pjesshme, për të cilën bien dakord, duke specifikuar, kur është e mundur, shumën e kreditit që i takon ankuesit. Në këtë rastin e fundit procesverbali bëhet i vlefshëm për ekzekutim, në përputhje me dispozitat e nenit 411 të K.p.c.

Vetë sekretaria merr masa, me kërkesën e palëve, që të lëshojë një kopje të procesverbalit të pajtimit ose të mungesës së marrëveshjes.

2. ARBITRAZHI JO RITUAL

Nëse përpjekja e pajtimit nuk arrihet, ose në çdo rast ka skaduar afati i përmendur në pikën 4 të germës A të kësaj marrëveshjeje, palët individuale të interesuara mund të bien dakord t’ia referojnë zgjidhjen e mosmarrëveshjes vendimit të Kolegjit të arbitrazhit të parashikuar nga neni 412 ter i K.p.c.

Duke mbetur në fuqi çfarë është vendosur nga neni 412 ter, paragrafi 1, K.p.c., instancat territoriale të organizatave sindikale nënshkruese të kësaj kontrate dhe shoqatat e punëdhënësve territoriale do të marrin masa për krijimin e Kolegjit të arbitrazhit, qoftë edhe në mënyrë të përhershme, sipas kritereve të mëposhtme.

Kolegji përbëhet nga një përfaqësues i sindikatës së caktuar nga punonjësi, nga një përfaqësues i Shoqatës së punëdhënësve territoriale të caktuar nga ndërmarrja dhe nga Presidenti i zgjedhur me marrëveshje të përbashkët.

Nëse Kolegji i Arbitrazhit është krijuar në formë të përhershme, caktimi i Presidentit është përgjegjësi e instancave territoriale të Organizatave sindikale nënshkruese të kësaj marrëveshjeje dhe të Shoqatave të punëdhënësve territoriale që e kanë krijuar atë.

Në rast të mungesës së marrëveshjes për emërimin e Presidentit, ai do të zgjidhet pas shprehjes së vullnetit të palëve sipas paragrafit të tretë dhe të katërt të pikës 4 – me rotacion ose kritere të tjera që do të identifikohen në nivel territori, nga një listë, që revizionohet normalisht çdo dy vjet, që përmban emrat e të paktën 10 juristëve, të identifikuar me marrëveshje të përbashkët nga instancat territoriale të organizatave sindikale nënshkruese të kësaj marrëveshjeje dhe nga Shoqatat e punëdhënësve territoriale.

Presidentit, për çdo mosmarrëveshje, do t’i paguhet një kompensim, shuma e të cilit do të përcaktohet nga palët në nivel territori.

Çdo gjashtë muaj, shpenzimet e sekretarisë do të llogariten dhe shpërndahen ndërmjet Organizatave kontraktuese.

Presidenti ka detyrë të deklarojë herë pas here, me shkrim, se nuk ndeshet asnjë nga rastet e parashikuara nga neni 51 i K.p.c.

Kërkesa që mosmarrëveshja t’i kalohet Kolegjit të arbitrazhit duhet të përmbajë shënimin e palës që ka bërë instancën, zgjedhjen e vendbanimit në sekretarinë e Kolegjit dhe paraqitjen e fakteve.

Kërkesa e nënshkruar nga pala e interesuar duhet të dërgohet me anën e postës rekomande me përgjigje në sekretarinë e Kolegjit dhe të palës tjetër, nëpërmjet Organizatës sindikale ose Shoqatës së punëdhënësve të cilës i ka dhënë mandatin, brenda afatit prej 30 ditësh duke filluar nga dita e lëshimit të procesverbalit të përmendur në pikën 6., pjesa a) e këtij neni ose nga dita e skadimit të periudhës brenda së cilës mund të ishte bërë demonstrimi i përpjekjes.

Pala që ka bërë instancën, brenda 15 ditëve në vijim, duke filluar nga dërgimi i letrës rekomande me përgjigje të përmendur në paragrafin e mëparshëm, duhet t’i japë Sekretarisë konfirmimin me shkrim në lidhje me dëshirën për t’u ankuar te vetë Kolegji, duke dërguar njëkohësisht një kopje të lajmërimit të komunikimit që i është dërguar palës tjetër. Nëse konfirmimi nuk arrin brenda këtij afati, kërkesa për arbitrazh konsiderohet e revokuar. Kërkesa mund të kushtëzohet nga detyrimi i arbitrave për të respektuar normat e detyrueshme të ligjit dhe të kësaj kontrate C.C.N.L.

Nëse pala tjetër synon të pranojë kërkesën, ajo duhet t’ia komunikojë këtë sekretarisë së Kolegjit brenda një afati prej 15 ditësh nga data e marrjes së instancës.

Kërkesa dhe pranimi duhet të përmbajë deklaratën me shkrim të palëve që pranojnë emrat e Kolegjit gjykues që përfaqëson palët, si dhe të Presidentit që do të caktohet sipas pikës 2, si dhe të dhënies së të njëjtit kolegj kompetencën për të vendosur me paanësi, përveç rastit që parashikohet në paragrafin e tretë të mëparshëm.

Pranimi i arbitrave për të trajtuar mosmarrëveshjen duhet të rezultojë me shkrim. Vlerësimi paraprak eventual i mosmarrëveshjes kryesisht do të zhvillohet në formë verbale (me gojë), sipas modaliteteve që do të fiksohen nga Kolegji në mbledhjen e parë.

Kolegji do të mund të pyesë lirisht palët e interesuara, si dhe personat që rezultojnë të informuar për faktet.

Palët do të mund të asistohen nga Organizatat sindikale dhe/ose nga ekspertë të besuar. Brenda afateve të prera të fiksuara nga Kolegji, palët do të mund të depozitojnë në sekretari dokumente, memorie dhe replika.

Kolegji duhet të japë vendimin brenda 60 ditëve, duke filluar nga data e marrjes, pranë sekretarisë, të konfirmimit me shkrim të përmendur në pikën 4 më sipër. Kur mosmarrëveshja paraqet kompleksitet të veçantë për sa i përket hetimit, në marrëveshje me palët, afati mund të zgjatet nga arbitrat deri në 120 ditë.

Vendimi vendoset me shumicën e votave të arbitrave dhe hartohet me shkrim.

Ai u komunikohet nëpërmjet sekretarisë palëve në gjykim dhe është ekzekutiv, në varësi të respektimit të rregullave të përcaktuara në paragrafin e dytë të nenit 412 quater K.p.c.

Megjithatë mbetet në ngarkim të palëve të mosmarrëveshjes detyrimi në lidhje me shpenzimet dhe honorarët që i takojnë arbitrave të përcaktuar në Kolegjin që përfaqëson secilën prej tyre, shpenzimet e mëtejshme të procedurës së arbitrazhit, duke përfshirë honorarët dhe shpenzimet e Presidentit, do të likuidohen nga palët, në përputhje me nenet 91, paragrafët 1 e 92 të K.p.c.

Vendimi i arbitrazhit mund të kundërshtohet para Gjykatës kompetente për gabim, dhunë dhe mashtrim, si dhe për mosrespektim të dispozitave të nenit 412 ter të K.p.c. dhe të normave të detyrueshme të ligjit në rastin e përmendur në paragrafin e tretë të pikës 4. që paraprin.

Të gjitha çështjet në lidhje me interpretimin dhe/ose zbatimin e këtij neni lihen në vendimin ekskluziv të palëve nënshkruese të kësaj marrëveshjeje, të cilat do të arrijnë në të njëjtin vendim me frymën e zgjidhjes miqësore.

Pranohen si të mirëqena marrëveshjet për këtë çështje të arritura eventualisht në nivel territorial.

A) LEJE PËR POSTET SINDIKALE DHE LEJA E PËRKOHSHME

Punonjësve që janë anëtarë të komiteteve drejtuese të Konfederatave sindikale, të komiteteve drejtuese të Federatave kombëtare të kategorisë që kanë nënshkruar këtë kontratë C.C.N.L. dhe të Sindikatave provinciale që aderojnë në to, mund t’u jepen në përputhje me nevojat e shërbimit leje të shkurtra me pagesë për shkëputjen nga funksionet e tyre, kur mungesa nga puna kërkohet shprehimisht me shkrim nga Organizatat e sipërpërmendura.

Këto leje do të jepen për një maksimum prej 25 ditësh në vit për çdo organizatë sindikale.

Aty ku ka shumë punëtorë të punësuar nga e njëjta ndërmarrje që mund të përfitojnë nga ajo, lejet që do t’u jepen individëve shtohen dhe në përgjithësi nuk mund të tejkalojnë maksimumi 60 ditë në vit.

Lejet për anëtarët e organeve drejtuese të sindikatës do të jepen me paraqitjen e letrës së thirrjes në ndërmarrje të paktën 24 orë përpara.

Kategoritë e përmendura më sipër dhe variacionet përkatëse duhet t’u komunikohen me shkrim nga Organizatat e sipërpërmendura, Shoqatave të punëdhënësve territoriale që do të marrin masa t’ia komunikojnë ndërmarrjes së cilës punonjësi i përket.

Për përmbushjen e funksioneve sindikaliste të përmendura më sipër, si dhe për funksionet publike të zgjedhjeve, mund t’u jepet një periudhë pushimi për të gjithë kohëzgjatjen e mandatit të tyre, gjatë së cilës marrëdhënia e punës mbetet e pezulluar për të gjitha efektet.

Drejtuesit e përfaqësive të sindikatave të ndërmarrjes kanë të drejtë të kryejnë mandatin e tyre, me leje të paguara.

Ata kanë të drejtë për leje të tilla të paktën:

Lejet me pagesë për drejtuesit e sindikatave të ndërmarrjeve nuk mund të jetë më pak se 10 orë në muaj në ndërmarrjet e përmendura në germat b) dhe c) të paragrafit të mëparshëm; në shoqëritë e përmendura në germën a) pushimet me pagesë nuk mund të jetë më pak se 2 orë e gjysmë në vit për çdo punonjës.

Punonjësi që synon të ushtrojë të drejtën e përmendur në paragrafin 7 duhet të njoftojë me shkrim ndërmarrjen, zakonisht 24 orë përpara, nëpërmjet përfaqësive të sindikatave të ndërmarrjes. Drejtuesit e sindikatave të ndërmarrjeve kanë të drejtën e lejeve pa pagesë për pjesëmarrje në negociatat e sindikatave dhe në kongreset e konferencat e natyrës sindikale, në një masë jo më të vogël se 8 ditë në vit.

Punonjësit që synojnë të ushtrojnë të drejtën e përmendur në paragrafin e mëparshëm, duhet të njoftojnë me shkrim ndërmarrjen zakonisht 3 ditë përpara, nëpërmjet përfaqësuesve të sindikatave të ndërmarrjes.

B) ASAMBLEJA

Në përputhje me nenin 20 të ligjit n. 300/1970, ndërmarrjet garantojnë ushtrimin e të drejtës së asambleve në vendet e punës.

Në rast të mungesës së dëshmuar të lokaleve në vendin e punës, ndërmarrja do të vërë në dispozicion një lokal tjetër ose një hapësirë tjetër të përshtatshme që do të vendoset me strukturat sindikale të ndërmarrjes.

Asambleja mund të mblidhet edhe nga organizatat sindikale territoriale të federatave të punonjësve që kanë nënshkruar kontratën C.C.N.L.

C) DERDHJA E KONTRIBUTEVE SINDIKALE

Ndërmarrja do të marrë masa që të mbajë nga paga mujore e punonjësit, i cili e kërkon me anën e delegimit me shkrim, shumën e kontributeve të shoqatës që do t’i derdhen organizatës sindikale që ka firmosur këtë kontratë, e përcaktuar nga vetë punonjësi, në masën prej 1% të rrogës bazë dhe kompensimin e kostos së jetesës për 14 muaj.

Ndërmarrja nuk do të zbatojë ato delegime që nuk përmbajnë elementet e dhënë në formularin standard të përmendur në letrën e bashkëlidhur me këtë kontratë.

Delegimi, me datë dhe i nënshkruar nga punonjësi, duhet të tregojë muajin e fillimit të pagesës.

Në rast se paga mujore nuk paguhet, nuk do të ketë asnjë mbajtje dhe as rikuperim të mëvonshëm.

Nëse delegimi do të arrijë në ndërmarrje pas datës 5 të muajit e fillimit të pagesës së treguar nga punonjësi, mbajtja në burim do të bëhet vetëm nga muaji që vjen pas muajit të marrjes, pa zbatuar asnjë rikuperim për periudhën e mëparshme.

Revokimi eventual i delegimit gjatë vitit kalendarik do të duhet të hartohet edhe ai me shkrim dhe të tregojë muajin nga i cili nuk duhet të bëhet më mbajtja nga rroga.

Nëse revokimi do të merret pas datës 5 të muajit të treguar nga punonjësi, ndërprerja e mbajtjes në rrogë do të hyjë në fuqi nga muaji pasardhës pa asnjë barazim.

Si delegimi ashtu edhe revokimi janë akte të shprehjes së lirë të vullnetit dhe për rrjedhojë rreptësisht personale, për rrjedhojë ato duhet të jenë individuale dhe jo kolektive.

Kur revokimi shoqërohet nga një delegim i ri i nënshkruar në favor të një Organizate tjetër sindikale, data e së parës duhet të jetë përpara ose e njëkohshme me atë të së dytës.

Delegimi dhe revokimi do të dorëzohen, ose dërgohen, nga i interesuari te ndërmarrja.

Kontributet e mbajtura në rrogë do t’i paguhen çdo muaj nga ndërmarrja Organizatës sindikale përkatëse.

Me iniciativën e Organizatave sindikale që kanë nënshkruar këtë Kontratë, mund të krijohen këshilla unitare të cilat do të kenë prerogativat (privilegjet), detyrat dhe mbrojtjen e Përfaqësive të Sindikatave të Ndërmarrjes.

Kur krijimi i këshillave unitare nuk është i mundur, mund të krijohen Përfaqësitë Sindikale të Ndërmarrjes në përputhje me nenet 19 e 29 të ligjit n. 300/1970.

Në rastet kur nuk lejohet nga ligji n. 300/1970 themelimi i Përfaqësive Sindikale të Ndërmarrjes, megjithatë, pavarësisht nga kjo bëhet zgjedhja e delegatit të ndërmarrjes.

Ndërmarrjet zotohen të kërkojnë nga autoritetet kontraktuese, duke informuar Organizatat sindikale, shërbimet e mensave që mund të shfrytëzohen nga punonjësit e tyre, shërbimet (oraret e punës) e të cilëve përkojnë me oraret e ofrimit të vakteve.

R.S.U.-të, ose, kur nuk janë krijuar ende, R.S.A.-të, kanë të drejtë të kontrollojnë aplikimin e normave për parandalimin e aksidenteve dhe sëmundjeve profesionale dhe të promovojnë kërkimin, përpunimin dhe zbatimin e të gjitha masave të përshtatshme për mbrojtjen e shëndetit dhe të integritetit fizik të punonjësve.

Parandalimi i aksidenteve dhe sëmundjeve profesionale dhe respektimi i normave përkatëse dhe atyre të lëshuara për këtë qëllim nga organet kompetente, përbëjnë një detyrë të përpiktë të ndërmarrjes dhe punonjësve të saj.

Punonjësi është i detyruar të respektojë me përpikëri dispozitat që, në përputhje me ligjet, do t’i jepen nga ndërmarrja për mbrojtjen e shëndetit dhe të integritetit fizik. Mbetet në fuqi çfarë është parashikuar nga normat në fuqi për sigurinë në vendin e punës.

Duke u nisur nga rëndësia e konsiderueshme që merr siguria në vendin e punës për punonjësit dhe ndërmarrjet, edhe duke pasur parasysh dekretin legjislativ n. 81/2008, i cili ka rinovuar me forcë dispozitat e mëparshme legjislative në lidhje me këtë temë, palët bien dakord për krijimin e një komisioni teknik paritetik, i cili do të vendoset në kuadër të O.N.B.S.I., me detyrën që të verifikojë dhe analizojë nevojat specifike të sektorit për këtë fushë dhe t’i harmonizojë me ligjin në fuqi.

Komisioni do të japë vlerësime për palët nënshkruese të kësaj kontrate C.C.N.L. brenda 31 Tetorit 2012.

Institutet e patronazhit të organizatave sindikale të punonjësve që ka kanë nënshkruar këtë Kontratë (INCA-CGIL, INAS-CISL, ITAL-UIL) kanë të drejtë të zhvillojnë, në bazë të nenit 12 të ligjit n. 300/1970, detyrat në përputhje me D. L. i CPS (Kryetari Provizor i Shtetit) i datës 29.7.47 n. 804.

Punonjësi mund të kontaktojë institutet e patronazhit në ndërmarrje gjatë pauzave të punës.

Ndërmarrja do të lejojë afishimin e komunikatave të patronazhit në listat murale ekzistuese dhe përdorimin e vetë lokaleve të vëna në dispozicion të R.S.A.-ve.

Duke pasur parasysh:

• se organi i përmendur në këtë nen do të jetë pika e referimit për të gjitha nismat e sektorit, duke u koordinuar me Observatorin Kombëtar të palëve sociale, i cili do të vazhdojë të kryejë funksionet e tij të drejtimit dhe kontrollit të tregut të punës pranë Ministrisë së Punës; do të vendoset ndërmjet palëve harmonizimi i asaj që parashikohet nga ky nen me marrëveshjet eventuale ekzistuese për këtë çështje në nivel territorial;
• se organi paritetik është i përbërë nga palët nënshkruese të kësaj kontrate C.C.N.L. dhe ka për qëllim të krijojë dhe konsolidojë kushtet për një zhvillim më të mirë të sektorit, të marrëdhënieve sindikale dhe të kushteve të jetesës së ndërmarrjeve dhe punonjësve të sektorit;
• se punëdhënësit dhe punonjësit e tyre marrin përsipër të respektojnë plotësisht detyrimet dhe ngarkesat që rrjedhin nga aplikimi konkret i tij, duke pasur parasysh të gjitha sa më sipër, bihet dakord si më poshtë.

Palët nënshkruese kanë krijuar me datën 26 qershor 2003, O.N.B.S.I. – Organizmin Kombëtar Dypalësh për Shërbimet e Integruara unitar të sektorit (me ndarje të mundshme territoriale), i rregulluar nga një statut dhe rregullore e veçantë zbatimi; statuti i Organizmit është i bashkëlidhur me këtë kontratë C.C.N.L.

O.N.B.S.I. promovon:

Në lidhje me regjistrimin e ndërmarrjeve në regjistrin e përmendur në ligjin 25/2/1994 n. 82 dhe rregullores së zbatimit, në marrëveshje me Unioncamere dhe gjithashtu në marrëveshje me INPS, Inail dhe Ministrinë e Punës, Organizmi lëshon certifikimet që vërtetojnë regjistrimin te vetë Organizmi dhe pagesën e kuotave përkatëse.

Përveç kësaj, O.N.B.S.I. do të jetë në gjendje të kryejë aktivitetet e mëposhtme:

1. të mbështesë dhe integrojë funksionet e kontrollit të Enteve kompetente, duke zhvilluar rolin e verifikimit, kontrollit, monitorimit dhe mbledhjes së të dhënave dhe procesverbaleve që kryhen në procedura sipas nenit 4 (ndryshim kontrate) në të gjithë territorin kombëtar;
2. me rekomandimin e Observatorit kombëtar të sektorit të kryesuar nga Ministria e Punës, të ndërmarrë iniciativa që synojnë krijimin e instrumenteve të analizës konkrete për sektorin në sinergji me institucionet (Presidenca e Këshillit, Cnel, Unioncamere, Universitetet dhe Entet Kërkimore, Ministritë kompetente, etj.);
3. në lidhje me detyrimet e përmendura në D.Lgjs. n. 81/2008 dhe duke iu referuar specifikave dhe veçorive të sektorit, të nxisë studime të thelluara për zbatimin konkret të ligjit si dhe për planet e sigurisë, për formimin e drejtuesve të ndërmarrjeve dhe të R.L.S.-ve;
4. të kërkojë dhe përpunojë, edhe për qëllime statistikore, të dhënat në lidhje me përdorimin e marrëveshjeve në lidhje me kontratat me afat të caktuar, duke përgatitur projekte formuese për figurat e veçanta profesionale, me qëllimin e një shfrytëzimi sa më të mirë të instituteve kontraktuese të sipërpërmendura, në harmoni të plotë me marrëveshjet konfederale në fuqi.

Për zbatimin e detyrave të përmendura në pikat e mëparshme dhe për veprimtarinë e Observatorit Kombëtar, O.N.B.S.I. do të përgatisë plane pune specifike duke paraqitur nevojat përkatëse për burimet me qëllim që të sigurohet gjetja e tyre.

Nëse palët nënshkruese bien dakord për iniciativat që organizmi paritetik i sektorit synon që ato të marrin përsipër, ato do të sigurojnë funksionimin e projekteve duke përcaktuar financimin përkatës në masë të barabartë për ndërmarrjet dhe punonjësit (50% në ngarkim të punëdhënësit dhe 50% në ngarkim të punonjësit), gjithashtu nëpërmjet financimit rajonal dhe/ose kombëtar të parashikuar nga normativa në fuqi, duke iu referuar veçanërisht Ministrisë së Punës (Zyra e Formimit Profesional).

Në lidhje me atë që parashikohet nga paragrafi i mëparshëm dhe siç përcaktohet në marrëveshjen e rinovimit 19/12/2007, O.N.B.S.I. financohet nëpërmjet derdhjes së një kontributi të vendosur në masën 0,50 € në ngarkim të punëdhënësit dhe 0,50 € në ngarkim të punonjësit në muaj, për 12 muaj, nga 1 janari 2008 për t’u derdhur çdo tremujor. Për punonjësit me kohë të pjesshme (part-time) me më pak se 20 orë në javë shumat e mësipërme reduktohen në 0,25 €.

Kontributi në të gjithë territorin kombëtar mblidhet nga O.N.B.S.I., nëpërmjet një marrëveshjeje të posaçme të përcaktuar me INPS-in që mbledhja të kryhet nëpërmjet modelit F24; organizmat territorial, për t’u njohur, duhet t’i përmbahen këtij modaliteti për mbledhjen e kontributeve.

Organizmi Dypalësh Territorial kryen të njëjtat funksione të Organizmit Kombëtar duke realizuar një fazë ekzaminimi dhe studimi të përshtatshme për të kapur aspektet e veçanta të realiteteve të ndryshme të pranishme në territor; O.B.T. (Organizëm Bilateral Territorial) promovon iniciativa në lidhje me formimin dhe kualifikimin profesional edhe në bashkëpunim me Rajonet, Entet Lokale dhe Entet Kompetente të tjera. Për sa i përket financimit përkatës, vlerat do të përcaktohen në nivel territori.

Duke filluar nga muaji që pason vërtetimin unanim të krijimit të O.B.T.-së, O.N.B.S.I. do të ndajë në favor të O.B.T.-së 70% të kontributeve të mbledhura që i atribuohen, në bazë të punonjësve të punësuar realisht në territorin kërkues, edhe që kanë qëllim zbatimin e projekteve të parashikuara në statut.

Me një rregullore specifike, O.N.B.S.I. do të përcaktojë modalitetet dhënies dhe të administrimit të burimeve të destinuara për territorin.

Palët i bashkëlidhin kësaj kontrate C.C.N.L. statutin-tip të organizmave bilaterale territoriale; pavarësisht nga entet e themeluara në datën e hyrjes në fuqi të kësaj kontrate C.C.N.L. të cilët do të duhet të përshtatin statutin brenda vlefshmërisë së kontratës.

Deri në vlefshmërinë e sipërpërmendur, funksionimi i O.B.T.-së do të vazhdojë të jetë i siguruar, nga pikëpamja financiare, nga O.N.B.S.I. për zbatimin e projekteve të përbashkëta sipas praktikës aktuale.

SHËNIM NË PROCESVERBAL

Duke konfirmuar se bilateralizmi përbën një trashëgimi të rëndësishme të sistemit të marrëdhënieve sindikale në sektorët e Pastrimit, Shërbimeve të Integruara dhe Multi-shërbimeve, palët bien dakord dhe konfirmojnë se parimet që duhet të karakterizojnë bilateralitetin dhe më në përgjithësi welfare kontraktuese i referohen transparencës në administrim, efikasitetit në funksionim, racionalizimit në organizim, garantimit të qëndrueshmërisë së ardhshme, kapacitetit për t’iu përgjigjur qëllimeve të caktuara dhe pritshmërive të punonjësve dhe të ndërmarrjeve.

Duke pasur parasysh sa më sipër, Palët bien dakord të nisin një ballafaqim, brenda korrikut 2021, që synon kryerjen e një përditësimi dhe evoluimi të Organizmit Paritetik Kombëtar të Sektorit (O.N.B.S.I.) si pjesë e përkufizimit të një Marrëveshjeje më të përgjithshme të Governance të sistemit bilateral që të vlerësojë përfaqësimin e çdo komponenti të përfshirë, në përputhje me parimet e pjesëmarrjes dhe kontributit, ashtu siç rrjedhin nga kontrata C.C.N.L. për personelin e punësuar nga ndërmarrjet që ofrojnë shërbime pastrimi dhe shërbime të integruara/multi-shërbime, duke përfshirë Entin Bilateral Kombëtar (O.N.B.S.I.) dhe Fondin Sanitar (ASIM – Asistenca Sanitare Integruese Multi-shërbime). Diskutimi, që synon arritjen e nënshkrimit të një marrëveshjeje ndërmjet palëve, e cila do të përcaktojë zgjidhje më të mira organizative, perspektiva të reja të bilateralitetit për vlerësimin e marrëdhënieve sindikale të sektorit, do të përmbyllet nga muaji tetor 2021.

Komisioni i Paritetik Kombëtar përbën instrumentin për shqyrtimin e të gjitha mosmarrëveshjeve kolektive në lidhje me interpretimin autentik dhe të saktë dhe aplikimin integral të kësaj kontrate C.C.N.L..

Komisioni i Paritetik përbëhet nga organizatat që kanë nënshkruar këtë C.C.N.L. (Kontrata Kolektive Kombëtare e Punës) dhe përbëhet nga 12 anëtarë, 6 prej të cilëve përfaqësojnë organizatat e punëdhënësve dhe 6 përfaqësojnë Federatat Sindikale të punonjësve, të cilët do të caktohen nga palët përkatëse të përmendura më sipër brenda 30 (tridhjetë) ditëve nga nënshkrimi i kontratës C.C.N.L.

Për çdo përfaqësues mund të tregohet një zëvendësues.

Selia e punës së “Komisionit Paritetik” do të jetë pranë Selisë së organizmit paritetik të sektorit (O.N.B.S.I.) duke iu referuar nenit 66 të kësaj kontrate C.C.N.L. dhe do të operojë me procedurat dhe modalitetet e mëposhtme.

Te Komisioni Paritetik mund të drejtohen, me letër rekomande me përgjigje, Organizatat Kombëtare që kanë nënshkruar këtë Kontratë ose, nëpërmjet tyre, Organizatat Territoriale që varen prej tyre. 

Me rastin e paraqitjes së instancës, pala kërkuese paraqet të gjitha elementet e dobishme për shqyrtimin e mosmarrëveshjes.

Në pritje të procedurave përpara Komisionit Paritetik, Organizatat Sindikale përkatëse të përfshira nuk do të mund të marrin asnjë iniciativë.

Data e thirrjes për shqyrtimin e mosmarrëveshjes do të caktohet, me marrëveshje ndërmjet anëtarëve të Komisionit Paritetik, brenda 15 (pesëmbëdhjetë) ditëve nga paraqitja e instancës dhe e gjithë procedura duhet të përfundojë brenda 30 (tridhjetë) ditëve pasuese.

Komisioni i Paritetik, përpara se të vendosë, mund të thërrasë palët në mosmarrëveshje për të marrë çdo informacion dhe vërejtje të dobishme për shqyrtimin e vetë mosmarrëveshjes.

Komisioni Paritetik kujdeset për hartimin e procesverbaleve të mbledhjeve dhe vendimet e nxjerra, të cilat duhet të nënshkruhen nga vetë anëtarët e Komisionit Paritetik.

Vendimet e Komisionit Paritetik u dërgohen në kopje palëve të interesuara, të cilat kanë detyrë t’i përmbahen atyre.

Për çdo gjë që lidhet me funksionimin e Komisionit Paritetik, vetë Komisioni Paritetik mund të marrë masa, me vendimet e veta.

Anëtarët e Komisionit, përveç kësaj, tre muaj para skadimit të kontratës, do t’u paraqesin palëve nënshkruese të kontratës C.C.N.L. një raport përfundimtar të punës së kryer.

Komisioni paritetik për mundësi të barabarta përbën instrumentin që ka për detyrë të formulojë dhe ndjekë projekte të veprimit pozitiv që synojnë të garantojnë heqjen e të gjitha pengesave që ndalojnë arritjen e mundësive të barabarta burrë/grua në punë.

Në këtë kuptim Komisioni, duke përdorur instrumentet e parashikuara nga dekreti legjislativ D.Lgjs. 198/2006 aktivizohet për të ndjekur edhe rrugën e vetë projekteve si në fazën e pranimit në financimet e parashikuara nga ligji i përmendur më sipër ashtu edhe në zbatimin e tyre.

Komisioni paritetik për Mundësi të Barabarta është i përbërë nga 6 anëtarë që përfaqësojnë Shoqatat e punëdhënësve dhe 6 përfaqësojnë Federatat Sindikale të punonjësve, të cilët do të caktohen nga palët përkatëse të përmendura më sipër brenda 30 (tridhjetë) ditëve nga nënshkrimi i kontratës C.C.N.L.

Për çdo përfaqësues mund të caktohet një zëvendësues.

Selia operative e Grupit të Punës për Mundësi të Barabarta do të jetë në Selinë e Organizmit Bilateral Kombëtar të Sektorit.

Për çdo gjë që ka të bëjë me funksionimin e Komisionit, vetë Komisioni mund të kujdeset për vendimet e veta.

Anëtarët e Komisionit, përveç kësaj, si rregull në tremujorin e dytë të çdo viti, do t’u raportojnë palëve nënshkruese, në një takim të veçantë, rezultatet e punës së kryer dhe sidoqoftë tre muaj para skadimit të kontratës do t’u paraqesin vetë palëve një raport përfundimtar.

Komisionit i ngarkohen këto detyra:

1. të studiojë evolucionin cilësor dhe sasior të punësimit të femrave në sektor, duke përdorur të dhëna të ndara sipas gjinisë, nivelit të inkuadrimit profesional dhe tipologjisë së marrëdhënieve të punës, duke përfshirë edhe ato të përpunuara nga Observatori i tregut të punës;
2. të ndjekë evoluimin e legjislacionit italian, evropian dhe ndërkombëtar në lidhje me mundësitë e barabarta të punës;
3. të promovojë ndërhyrje të përshtatshme për të lehtësuar rifutjen në tregun e punës të grave ose burrave që dëshirojnë të rifillojnë aktivitetin pas një ndërprerjeje të aktivitetit në punë, duke favorizuar gjithashtu përdorimin e instrumentit të kontratës së futjes/rifutjes;
4. të identifikojë iniciativa azhurnimi dhe formimi profesional, edhe me qëllim që të ruajë profesionalizmin e atyre që rifillojnë aktivitetin e punës pas rasteve të mungesave, të largimit të përkohshëm, dhe lejes, siç parashikohet nga ligji n. 53 i datës 8 mars 2000;
5. të përgatisë projekte të Veprimit Pozitiv që synojnë favorizimin e punësimit të femrave dhe rritjes profesionale, duke përdorur edhe mundësitë që ofron dekreti legjislativ D.Lgjs. 198/2006 dhe nga Fondet komunitare të caktuara;
6. të favorizojë ndërhyrje efikase për parandalimin e akteve të sjelljes së mobbing-ut në sistemin e marrëdhënieve të punës;
7. të analizojë të dhënat sasiore dhe cilësore që do të vijnë nga organizmat paritetikë në lidhje me procedurat dhe zgjidhjet e përcaktuara në lidhje me ngacmimin seksual;
8. të mbledhë dhe analizojë iniciativat dhe rezultatet e arritura në drejtim të veprimeve pozitive, duke favorizuar iniciativat e lidhura me marrëveshjet e përmendura në nenin 9 të ligjit n. 53 të 8 marsit 2000 dhe përhapjen e praktikave të mira;
9. të përcaktojë iniciativa që synojnë kapërcimin e çdo forme diskriminimi në vendin e punës, veçanërisht në lidhje me pagën dhe aksesin në formimin profesional.

Aderimi eventual i ndërmarrjeve në skemat e projekteve të formimit profesional të përcaktuara dhe pranuara bashkërisht nga Organizatat nënshkruese të Kontratës Kombëtare, për të cilat palët do të promovojnë njohjen e tyre, përbën të drejtën për aplikimin e përfitimeve të parashikuara nga dispozitat ligjore në fuqi në këtë fushë.

Komisioni do të jetë në gjendje të përdorë, për të kryer detyrat e tij, të dhënat e ofruara nga Observatori Kombëtar.

Komisioni mblidhet zakonisht çdo tre muaj ose me kërkesë të njërës nga palët, i kryesuar me radhë nga një anëtar i të dy grupeve dhe vendos njëzëri për zbatimin e detyrave të sipërpërmendura. Do të paraqesë çdo vit një raport, të plotësuar me materialet e mbledhura dhe të përpunuara: në këtë kontekst do të raportojë për aktivitetet e tij tek organizatat nënshkruese, duke paraqitur si propozimet mbi të cilat është arritur unanimiteti i mendimeve të Komisionit, ashtu edhe vlerësimet që përbëjnë qëndrimet e njërit nga komponentët.

Palët nënshkruese të kësaj kontrate C.C.N.L. “për personelin e punësuar nga ndërmarrjet që ofrojnë shërbime pastrimi dhe shërbime të integruara/multi-shërbime” pranojnë se kujdesi sanitar integrues jo zëvendësues i shërbimit sanitar kombëtar i përcaktuar nga kontrata C.C.N.L. përbën një nga pikat kualifikuese për aplikimin integral të kësaj kontrate C.C.N.L. Përmbushja e detyrimeve të përmendura në këtë nen përbën pjesë integruese të trajtimit të përgjithshëm ekonomik të parashikuar nga kjo kontratë C.C.N.L. dhe nuk mund të përjashtohet.

Prandaj, pavarësisht nga vlefshmëria, domosdoshmëria, centralizimi dhe universaliteti i Shërbimit Sanitar Kombëtar i parashikuar nga legjislacioni në fuqi, në datën 07.01.2013 është krijuar për të gjithë sektorin e shërbimeve të pastrimit, shërbimeve të integruara/multi-shërbime, një sistem i vetëm i shërbimeve sanitare integruese të Shërbimit Sanitar Kombëtar, të strukturuara në përputhje me dekretin D.Lgjs. 2 shtator 1997, n. 314 dhe modifikimet e integrimet e mëvonshme, i siguruar nëpërmjet një Fondi të asistencës sanitare integruese.

Asistenca sanitare integruese, pra, ka një karakter të përgjithshëm, me një fond të vetëm për të gjithë punonjësit e sektorit dhe do të ofrojë shërbime homogjene pavarësisht nga orari kontraktues.

Në lidhje me sa më sipër, asistenca sanitare integruese ka strukturën e mëposhtme:

1. Ofrimi i shërbimeve sanitare integruese, duke filluar nga muaji tetor i vitit 2014, sigurohet nëpërmjet FONDIT TË ASISTENCËS SANITARE INTEGRUESE TË SEKTORIT TË NDËRMARRJEVE QË USHTROJNË SHËRBIMET E PASTRIMIT, SHËRBIMET E INTEGRUARA/MULTI-SHËRBIME – Fondi ASIM, i krijuar në mënyrë paritetike nga Palët nënshkruese.
2. Me qëllim që të financohen këto shërbime, për çdo punonjës në forcë në marrëdhënie pune me kohë të përhershme, jo në provë, përfshirë aty punonjësit me kontratë si nxënës në ekonomi, përcaktohet në ngarkim të punëdhënësit kontributi i mëposhtëm:
   1. nga 1 korriku 2013 njihet një kontribut në ngarkim të ndërmarrjeve i barabartë me 4,00 € në muaj për punonjësit me orar mesatar javor të punës deri në 28 orë;
   2. nga 1 korriku 2013, njihet një kontribut i paguar nga ndërmarrja prej 6,00 € në muaj për punëtorët me kohë mesatare javore pune mbi 28 orë;
   3. Të gjithë punëdhënësit duhet të paguajnë në Fond një kontribut una tantum (vetëm njëherë) për regjistrim në FONDO ASIM, të barabartë me 0,50 € për çdo punonjës. Për regjistrimet pas shtatorit 2012, kuota e regjistrimit una tantum që duhet derdhur është e barabartë me 0,50 € për çdo punëtor të ri të regjistruar. Kjo disiplinë ka të bëjë ekskluzivisht me derdhjen e una tantum fillestare një herë pas regjistrimit të parë të punëdhënësit dhe të punonjësve. Nuk parashikohen reduktime për punonjësit e marrë në punë me kohë të pjesshme. Kontributi una tantum nuk duhet të derdhet për punonjësit tashmë të regjistruar të prekur nga procedurat e ndryshimit të kontratës.
      Ndërmarrja, e cila do të duhet të verifikojë regjistrimin eventual të mëparshëm të punonjësve, do të mund ta kërkojë këtë informacion nga Fondi nëpërmjet postës elektronike. Kontributi una tantum, i përmendur në këtë nen, duhet të derdhet së bashku me kontributin e parë të zakonshëm.

Kontributi nënkuptohet neto i kontributit të solidaritetit dhe bruto nga shpenzimet e funksionimit të Fondit.

Me orar mesatar javor nënkuptojnë orarin kontraktues individual vjetor të pjesëtuar me 52 javë. Me këtë formulim Palët kanë pasur qëllim të ripërfshijnë të gjitha subjektet, duke përfshirë punonjësit me kohë të pjesshme (part-time) vertikale dhe/ose ciklike, rrjedhimisht me detyrimin për të derdhur kontributet në Fond për 12 muaj. Prandaj, në rastin e atyre me kohë të pjesshme ciklike (për shembull, ato që lidhen me shërbimet në institutet shkollore), kontributet në Fond nuk duhet të pësojnë ndërprerje.

Duke filluar nga data 1 korrik 2013, kontributi i zakonshëm në fondin FONDO ASIM është i detyrueshëm nga punëdhënësi duke iu referuar datës në të cilën ndërhyn krijimi i marrëdhënies së punës, i rrumbullakosur në një muaj të plotë nëse fraksioni i muajit është më i madh se 15 ditë. Nëse punonjësit janë të punësuar nga shumë punëdhënës që aplikojnë këtë kontratë C.C.N.L., kontributi është gjithsesi i detyrueshëm nga secili punëdhënës.

3. Palët pranojnë se në përcaktimin e pjesës së rritjes ekonomike të kontratës C.C.N.L. për punonjësit e ndërmarrjeve që ofrojnë shërbime pastrimi dhe shërbime të integruara/multi-shërbime, është pasur parasysh ndikimi i kuotave dhe kontributeve të këtij neni të C.C.N.L. për financimin e Fondit të asistencës sanitare integruese. Rritja e përgjithshme, që rrjedh nga zbatimi i marrëveshjeve ndërkonfederale në fuqi, për këtë arsye rezulton përfshirëse për këto kuota dhe kontribute, të cilat janë pjesë përbërëse e rritjes ekonomike. Ndërmarrja që nuk derdh kuotat dhe kontributet e sipërpërmendura është përgjegjëse ndaj punonjësve të pa regjistruar në Fondin e humbjeve të shërbimeve shëndetësore përkatëse, duke lënë në fuqi të drejtën e punonjësit për dëmshpërblimin për dëme të pësuara më të mëdha. Pagesa e kompensimeve zëvendësuese nuk e përjashton punëdhënësin nga detyrimi për t’i garantuar punëtorit shërbimet sanitare dhe shërbimet e garantuara nga fondi ASIM. E drejta e asistencës sanitare integruese brenda limiteve të përcaktuara në këtë nen është e domosdoshme për punonjësin. Pagesa e kuotës së kontributit në fondin e asistencës sanitare duhet të jetë veçanërisht e evidencuar në fletëpagesë. Palët do të aktivizohen me qëllim që t’i ofrojnë informacion adekuat ndërmarrjeve dhe punonjësve të sektorit në lidhje me institutin e asistencës sanitare integruese dhe funksionimin e Fondit ASIM.

Palët i bashkëlidhin kësaj kontrate C.C.N.L. statutin e Fondit Asim.

Dispozitat e këtij neni janë të detyrueshme për të gjitha ndërmarrjet që aplikojnë këtë kontratë C.C.N.L.

Dispozitat e kësaj kontrate, edhe për sa i përket secilit institut janë të ndërlidhura dhe të pandashme nga njëra-tjetra; prandaj subjektet që zbatojnë këto dispozita, qoftë edhe pjesërisht, duhet t’i konsiderojnë, për fakte përfundimtare, për të gjitha efektet e detyrueshme të marrë së bashku, si grup organik i normave të kontratës së Sigurimeve shoqërore dhe trajtimit të pagesës së përfundimit të marrëdhënieve në punë; edhe kur janë të ndara, konsiderohen se përbëjnë një institut të vetëm.

Për çdo gjë që nuk rregullohet nga kjo kontratë, aplikohen normat ligjore dhe marrëveshjet ndërkonfederale. Rikonfirmohen normat e nenit 4 gjithashtu në lidhje me kushtet e kësaj Marrëveshjeje.

Përveç datave të hyrjes fuqi dhe kohëzgjatjet e parashikuara për institutet e veçantë, kjo marrëveshje hyn në fuqi nga data e nënshkrimit dhe do të jetë në fuqi deri më 31 dhjetor 2024.

Nëse nuk anulohet zyrtarisht brenda tre muajve para skadimit, kontrata do të konsiderohet e rinovuar nga viti në vit dhe në këtë rast do të aplikohet rregullorja e parashikuar nga nenet 73-bis e 73-ter.

Në rast anulimi, kjo kontratë do të vazhdojë të prodhojë efektet e saj, për pjesën ekonomike dhe normative, derisa të zëvendësohet me kontratën kolektive kombëtare të mëvonshme, me përjashtim të asaj që parashikohet nga nenet 73-bis e 73-ter.

Këtu rikujtohen shprehimisht dispozitat e nenit 3 të kësaj kontrate në lidhje me procedurat e rinovimit të kontratës C.C.N.L, të cilat nuk e nënrendojnë fillimin e procedurave të rinovimit me anulimin formal të saj dhe që detyrojnë palët t’u japin vazhdimësi rinovimeve kontraktuese; mbetet në fuqi e drejta e Palëve për të përcaktuar hyrjen në fuqi dhe vlefshmërinë e rinovimeve.

Rritjet në minimumet kontraktuese për rinovimin e kontratës C.C.N.L. janë përcaktuar në bazë të rritjeve të indeksit ISTAT të quajtur “IPCA neto i energjetikëve”, që operon në nivelet e pagesave të inkuadrimit mesatar të sektorit (niveli i 2^të, parametri 109), duke riparametruar, pra, këto vlera në nivele të ndryshme inkuadrimi, sipas shkallës parametrike të parashikuar nga kontrata C.C.N.L e mëparshme. (100 – 220).

Rritja e minimumeve kontraktuese të nivelit të 2^të është e barabartë me gjithsej 120 euro bruto për periudhën kontraktuese 2021-2024, të ndarë si më poshtë:

• 1 korrik 2021 euro 40 bruto
• 1 korrik 2022 euro 20 bruto
• 1 korrik 2023 euro 30 bruto
• 1 korrik 2024 euro 20 bruto
• 1 korrik 2025 euro 10 bruto

SHTESA EKONOMIKE

Niv.	Par.	Shtesë ekonomike Qershor 2021	Shtesë ekonomike Qershor 2022	Shtesë ekonomike Qershor 2023	Shtesë ekonomike Qershor 2024	Shtesë ekonomike Qershor 2025	Totali
Q	220	80,73 €	40,37 €	60,55 €	40,37 €	20,18 €	242,20 €
7	201	73,76 €	36,88 €	55,32 €	36,88 €	18,44 €	221,28 €
6	174	63,85 €	31,93 €	47,89 €	31,93 €	15,96 €	191,56 €
5	140	51,38 €	25,69 €	38,53 €	25,69 €	12,84 €	154,13 €
4	128	46,97 €	23,49 €	35,23 €	23,49 €	11,74 €	140,92 €
3	118	43,30 €	21,65 €	32,48 €	21,65 €	10,83 €	129,91 €
2	109	40,00 €	20,00 €	30,00 €	20,00 €	10,00 €	120,00 €
1	100	36,70 €	18,35 €	27,52 €	18,35 €	9,17 €	110,09 €

Parametri 115	42,20 €	21,10 €	31,65 €	21,10 €	10,55 €	126,61 €
Parametri 125	45,87 €	22,94 €	34,40 €	22,94 €	11,47 €	137,61 €

Duke filluar nga 1 korriku 2021 minimalet kontraktuese, të përbëra nga rrogat bazë minimale dhe shtesat për kompensimet e kostos së jetesës do të përcaktohen si më poshtë:

Niv.	Par.	Shtesë ekonomike Qershor 2021	Rrogë bazë Korrik 2021	Shtesë  kompensim i kostos së jetesës	Pagë bazë Korrik 2021	E.D.R. (Element Dallues i Pagës)
Q	220	80,73 €	1.411,23 €	532,06 €	1.943,29 €	10,33 €
7	201	73,76 €	1.289,36 €	532,06 €	1.821,42 €	10,33 €
6	174	63,85 €	1.116,15 €	524,77 €	1.640,92 €	10,33 €
5	140	51,38 €	898,06 €	518,53 €	1.416,59 €	10,33 €
4	128	46,97 €	821,08 €	517,50 €	1.338,58 €	10,33 €
3	118	43,30 €	756,94 €	515,42 €	1.272,36 €	10,33 €
2	109	40,00 €	699,21 €	513,96 €	1.213,17 €	10,33 €
1	100	36,70 €	641,48 €	512,71 €	1.154,19 €	10,33 €

Fillojnë të paguhen nga 1 korriku 2022 minimalet kontraktuese, të përbëra nga minimumet e pagës bazë dhe shtesat për kompensimet e kostos së jetesës që do të përcaktohen si më poshtë:

Niv.	Par.	Shtesë ekonomike Qershor 2022	Rrogë bazë Korrik 2022	Shtesë  kompensim i kostos së jetesës	Pagë bazë Korrik 2022	E.D.R. (Element Dallues i Pagës)
Q	220	40,37 €	1.451,60 €	532,06 €	1.983,66 €	10,33 €
7	201	36,88 €	1.326,24 €	532,06 €	1.858,30 €	10,33 €
6	174	31,93 €	1.148,08 €	524,77 €	1.672,85 €	10,33 €
5	140	25,69 €	923,74 €	518,53 €	1.442,27 €	10,33 €
4	128	23,49 €	844,57 €	517,50 €	1.362,07 €	10,33 €
3	118	21,65 €	778,59 €	515,42 €	1.294,01 €	10,33 €
2	109	20,00 €	719,21 €	513,96 €	1.233,17 €	10,33 €
1	100	18,35 €	659,83 €	512,71 €	1.172,54 €	10,33 €

Duke filluar nga 1 korriku 2023 minimumet kontraktuese, të përbëra nga minimumet e rrogave bazë dhe shtesat për kompensimet e kostos së jetesës do të përcaktohen si më poshtë:

Niv.	Par.	Shtesë ekonomike Qershor 2023	Rrogë bazë Korrik 2023	Shtesë  kompensim i kostos së jetesës	Pagë bazë Korrik 2023	E.D.R. (Element Dallues i Pagës)
Q	220	60,55 €	1.512,15 €	532,06 €	2.044,21 €	10,33 €
7	201	55,32 €	1.381,56 €	532,06 €	1.913,62 €	10,33 €
6	174	47,89 €	1.195,97 €	524,77 €	1.720,74 €	10,33 €
5	140	38,53 €	962,28 €	518,53 €	1.480,81 €	10,33 €
4	128	35,23 €	879,80 €	517,50 €	1.397,30 €	10,33 €
3	118	32,48 €	811,07 €	515,42 €	1.326,49 €	10,33 €
2	109	30,00 €	749,21 €	513,96 €	1.263,17 €	10,33 €
1	100	27,52 €	687,35 €	512,71 €	1.200,06 €	10,33 €

Duke filluar nga 1 korriku 2024 minimalet kontraktuese, të përbëra nga minimumet e rrogave bazë dhe shtesat për kompensimet e kostos së jetesës do të përcaktohen si më poshtë:

Niv.	Par.	Shtesë ekonomike Qershor 2024	Rrogë bazë Korrik 2024	Shtesë  kompensim i kostos së jetesës	Pagë bazë Korrik 2024	E.D.R. (Element Dallues i Pagës)
Q	220	40,37 €	1.552,52 €	532,06 €	2.084,58 €	10,33 €
7	201	36,88 €	1.418,44 €	532,06 €	1.950,50 €	10,33 €
6	174	31,93 €	1.227,90 €	524,77 €	1.752,67 €	10,33 €
5	140	25,69 €	987,96 €	518,53 €	1.506,49 €	10,33 €
4	128	23,49 €	903,28 €	517,50 €	1.420,78 €	10,33 €
3	118	21,65 €	832,72 €	515,42 €	1.348,14 €	10,33 €
2	109	20,00 €	769,21 €	513,96 €	1.283,17 €	10,33 €
1	100	18,35 €	705,70 €	512,71 €	1.218,41 €	10,33 €

Fillojnë të paguhen nga 1 korriku 2025 minimalet kontraktuese, të përbëra nga minimumet bazë dhe shtesat për kompensimet e kostos së jetesës që do të përcaktohen si më poshtë:

Niv.	Par.	Shtesë ekonomike Qershor 2025	Rrogë bazë Korrik 2025	Shtesë  kompensim i kostos së jetesës	Pagë bazë Korrik 2025	E.D.R. (Element Dallues i Pagës)
Q	220	20,18 €	1.572,70 €	532,06 €	2.104,76 €	10,33 €
7	201	18,44 €	1.436,88 €	532,06 €	1.968,94 €	10,33 €
6	174	15,96 €	1.243,86 €	524,77 €	1.768,63 €	10,33 €
5	140	12,84 €	1.000,81 €	518,53 €	1.519,34 €	10,33 €
4	128	11,74 €	915,03 €	517,50 €	1.432,53 €	10,33 €
3	118	10,83 €	843,55 €	515,42 €	1.358,97 €	10,33 €
2	109	10,00 €	779,21 €	513,96 €	1.293,17 €	10,33 €
1	100	9,17 €	714,87 €	512,71 €	1.227,58 €	10,33 €

Konsuntiv (bilanc përfundimtar) 2021-2024

Në muajin qershor 2025, pavarësisht nga ultra-aktiviteti ose jo i kësaj kontrate C.C.N.L palët do të vazhdojnë të kryejnë një verifikim në lidhje me devijimin eventual ndërmjet indeksit IPCA (Tregues i harmonizuar i çmimeve të konsumit) neto të energjetikëve (burimet energjetike) të konsideruar në datën e nënshkrimit dhe indeksit përkatës IPCA të regjistruar në fakt në atë periudhë. Në rast se shuma që lidhet me përshtatjen e IPCA-së, e llogaritur mbi bazën e një inflacioni të përgjithshëm prej 3.9% për periudhën 2021-2024, të rezultonte e ndryshme në krahasim me shumat e rritjeve të përgjithshme të llogaritura me indeksin e IPCA-së efektivisht të raportit final në periudhën 2021-2024, shumat e përfshira në tabelën e datës 1 korrik 2025 do të modifikohen në mënyrë koherente. Duke marrë parasysh pjesën e kohës që ka kaluar nga rinovimi i fundit kontraktues dhe duke marrë parasysh kriteret për indeksimin e minimumeve kontraktuese të adoptuara me rastin e kësaj rinovimi, në rast se krahasimi ndërmjet indeksit IPCA të marrë në konsideratë dhe atij përfundimtar do të rezultonte negativ, rikuperimi eventual i tepricave do të bëhet mbi rritjen e pagave që do të përcaktohen me rastin e rinovimit të kontratës C.C.N.L.

Shembull i thjeshtuar i llogaritjes në lidhje me saldon e IPCA-së për periudhën 2021-2024: 

Në muajin korrik 2025, përveç shumës së parashikuar nga tranche i fundit (10 €), mund të njihet eventualisht një shumë e mëtejshme, si saldo për periudhën kontraktuese në fuqi, nëse IPCA e realizuar në atë periudhë të tejkalojë vlerën prej 3,9%.

Shembuj:

1. IPCA realizuar në periudhën 2021 – 2024 më e lartë se 3,9% njohje e 10 € (e tranche) + saldo IPCA 

Aplikimi: 

IPCA realizuar në periudhën ‘21 – ‘24 e barabartë me 4,7 % -> njohje e 10 € (tranche) + 9,38 € (saldo IPCA) = 19,38 € 

(formula e mëposhtme: 3,9% : 45,75 = 4,7% : X; X = 55,13; 55,13 – 45,75 = 9,38 €)

2. IPCA realizuar në periudhën 2021– 2024 e barabartë me 3,9% -> njohje e 10 € (e tranche) 
3. IPCA e realizuar në periudhën 2021– 2024 më e ultë se 3 ,9% -> njohje e 10 € (e tranche)

Kjo kontratë C.C.N.L., nëse nuk anulohet formalisht nga njëra nga palët kontraktuese brenda tre muajve nga skadimi i saj natyral, do të konsiderohet e rinovuar edhe për vitin 2025, pavarësisht nga prania e një platforme për rinovimin e C.C.N.L. Në këtë rast, palët do të takohen në muajin qershor 2025 për të përcaktuar mbi bazën e të dhënave të furnizuara nga ISTAT, të zbuluara nga indeksi “IPCA neto i energjetikëve” (inflacioni pa vlerën energjetike) për vitin 2025 (IPCA e parashikuar), vlerën e rritjes së minimumit kontraktues duke filluar nga 1 korriku 2025. Indeksi “IPCA neto i energjetikës së importuar” do të aplikohet mbi minimumin kontraktues të përbërë nga rroga bazë dhe kontingjenca (tregues i kostos së jetesës).

Kjo klauzolë nuk ka ndikim në parashikimin në lidhje me klauzolën e Konsuntivin (bilancin përfundimtar) 2021-2024 e cila në çdo rast duhet të aplikohet.

Në muajin qershor 2026, mbi bazën e të njëjtit indeks, IPCA e konsuntivuar (mbyllje bilanci) për vitin 2025, do të përcaktojë rritjen eventuale të minimumeve kontraktuese, që do të hyjë në fuqi nga 1 korriku 2026, nëse diferenca ndërmjet IPCA-së së parashikuar dhe përfundimtare të rezultojë pozitive. Në rast se, krahasimi ndërmjet indeksit IPCA të parashikuar dhe atij të konsuntivuar për vitin 2025 do të rezultojë negativ, nuk do të ketë asnjë rritje të minimumit kontraktues dhe çdo rikuperim eventual i tepricave do të kryhet mbi shumat e rritjeve të pagave që do të përcaktohen me rastin e rinovimit të kontratës C.C.N.L.

Palët nënshkruese të kësaj marrëveshjeje mund t’i japin efekt të mëtejshëm kontratës C.C.N.L., edhe për vitet pas vitit 2025, nëse asnjëra nga palët nënshkruese nuk e anulon atë zyrtarisht brenda tre muajve nga fundi i vitit të skadimit (brenda fundit të muajit shtator). Prandaj, si shembull, në mungesë të një anulimi zyrtar brenda shtatorit 2025, efikasiteti i kontratës C.C.N.L. do të vazhdojë edhe për vitin 2026 dhe në muajin qershor palët do të përcaktojnë rritjet eventuale të minimumeve kontraktuese sipas kushteve të përshkruara në nenin 73-bis.

Nëse, përkundrazi, njëra nga palët synon të tërhiqet nga kontrata dhe komunikon anulimin zyrtar, për shembull, në shtator 2026, C.C.N.L. do të pushojë, në kushtet e përcaktuara më poshtë, më datën 31 dhjetor të po atij viti dhe në muajin qershor të vitit pasardhës, ne do të vazhdojmë ekskluzivisht të njohim diferencën eventuale të pagave që mund të lindë, për vitin 2026, nga krahasimi ndërmjet IPCA-së së parashikuar dhe përfundimtare.